İngiliz meclis komisyonu: Yeni anayasa Türkiye için 'inanılmaz' bir fırsat

İngiliz Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu'nun Türkiye ile ilgili hazırladığı değerlendirme raporunda, yapılması planlanan yeni anayasanın, Türkiye'nin demokrat, liberal ve çoğulcu toplum yapısını güçlendirerek ülkeye "inanılmaz" bir katkı sağlayacağı vurgulandı. Bu anayasa sayesinde ayrıca, Türk hükümetinin tüm dünyaya, "geçmişteki otoriter-militarist yönetim anlayışını kesin bir şekilde değiştiriyoruz" mesajını vermiş olacağı belirtildi.

Türkiye'de demokrasi ve insan hakları konularında yaşanan problemlerin temelinde, darbe sonrasında askerler tarafından yazılan mevcut anayasanın yattığına dikkat çekilen raporda, AK Parti'nin 2011 seçim kampanyasındaki birinci maddesinin yeni bir anayasa yapma sözü olduğu hatırlatılıyor.

İngiliz meclis komisyon üyeleri, yeni bir anayasanın Türkiye'ye inanılmaz fırsatlar sağlayacağının altını çizerek, "Yapılacak olan yeni anayasayla, Türkiye tüm dünyaya, askeri-otoriter yönetim anlayışından kesin bir şekilde uzaklaşıp daha demokratik bir yönetim şekline geçiş yapacağı sinyalini vermiş olacak." tespitinde bulunuyor.

Tutuklu yargılanma sürelerinin uzun olması ve suç tanımlamalarının geniş bir şekilde yorumlanması gibi konular başta olmak üzere Türk yargı sisteminde birçok problemin bulunduğuna vurgu yapılan komisyon raporunda; bu durumun bir yandan ülkenin uluslararası imajına büyük zarar verdiği, diğer yandan ise AB üyelik müzakerelerinde ve Türk-İngiliz yakın ilişkilerinin seyrini de olumsuz etkileyebilecek insan hakları ihlallerine yol açabileceği ifade ediliyor.

İngiliz komisyon üyeleri, İngiltere Dışişleri Bakanlığı'nın (FCO), Adalet Bakanı Sadullah Ergin'in Ocak ayında açıkladığı yargı reformuna tam destek vermesi gerektiğini belirterek, talep edilmesi durumunda, İngiltere hükümeti olarak Türkiye'ye bu konuda her türlü desteğin verilmesi tavsiyesinde bulundu.

"Türkiye son 10 yıl içinde insan hakları konusunda memnuniyet verici çok güzel ilerlemeler kaydetmişti; fakat şimdi bazı konularda geriye dönüş izlenimi veriyor." denilen değerlendirme raporunda, 4 gazetecinin serbest bırakılmasına rağmen basın özgürlüğü konusunda problemlerin devam ettiği iddia edildi. Raporda, Türk hakim ve savcılarının, tutuklama sayısında ve tutuklu yargılama sürelerinde daha dikkatli davranmaları gerektiği tavsiyesinde bulunulması öneriliyor.

"AK PARTİ, AVRUPA'NIN HIRİSTİYAN DEMOKRAT PARTİLERİNE BENZİYOR"

Komisyon raporunda, "AK Parti'nin İslami bir devleti kurmak istemesine ilişkin sadece 'küçük bir bulguya' rastladık." denilerek, AK Parti'nin Avrupa'daki Hıristiyan Demokrat partisi benzeri bir parti olduğu ve laik bir sistemle ülkeyi yönetmeye devam ettikleri belirtiliyor.

Öte yandan raporda, ülkedeki laik kesimin bir kısmının, bazı rahatsızlıkları olduğu kaydedilerek, kamu hayatının samimi Müslümanlar için daha iyi bir hale getirilmeye çalışılırken bu durumun ülkedeki seküler kesimi olumsuz etkilediği öne sürülüyor. Komisyon üyeleri, FCO'nun, Türkiye'deki dini özgürlükler ve ayrımcılık konularında ihtiyatlı davranması ve Türk ortağının bu gibi konularda sağlam bir duruşa sahip olmasını sağlaması gerektiğini ifade ediyor.

Kürt meselesinin de ele alındığı komisyon raporunda, hükümetin Kürt toplumuyla barışçıl bir uzlaşıya varma beklentilerinin, tekrar silahlı güçlerle mücadele edilmeye başlaması sebebiyle akim kaldığı yorumu yapılarak, "Türk hükümeti, Kürt toplumumun barışı destekleyen temsilcilerine toplum içinde yeniden yer vermeli. Diğer yandan, Kürt toplumu, PKK'nın şiddet olaylarını kınayarak temel haklarının eksiksiz olarak verilmesini ve Türkiye içinde bölgesel bir hükümet kurma isteklerini yüksek sesle seslendirmeye devam etmeliler." ifadelerine yer veriliyor.