Yazarlardan üniversitede 30 yıl okutulan kitaptaki berdel yanlışına tepki

Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi'nde okutulan 'Aile Sosyoloji' ders kitabında Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde sıkça rastlanan berdel olayları ele alındı. "Bölgede gelin ve kayınpederin evliliğine rastlanılıyor." denilen kitap, bölgede tepki topladı. 30 yıldır on binlerce öğrenciye ders kitabı olarak okutulan Aile Sosyoloji kitabına tepkilerin gelmesi üzerine Anadolu Üniversitesi, bu ifadelerin sehven yazıldığını, kitaptan çıkarılacağını belirterek, yapılan yanlışlıktan dolayı üzüntü duyduğunu açıkladı.

        Anadolu Üniversitesi Sosyoloji ders kitabının 58. sayfasında Doğu ve Güneydoğu bölgelerindeki töre olayları ve berdel konusu ele alındı. 30 yıl önce ders kitabı olarak bastırılan ve binlerce öğrenciye okutulan kitap, bölgeden tepki almaya başladı. Prof. Dr. Birsen Gökçe'nin kaleme aldığı ders kitabında bölgede gelin ile kayınpederin evliliği meşrulaştırıldı. Bölgede gelinin kaynanaya kuma olduğu, dedenin torunlara baba olduğu belirtilen kitapta, Adıyaman'ın dağ köylerinde benzer uygulamalara rastlanıldığı vurgulanıyor. Bu ifadeler Şanlıurfa'daki bazı yazar ve STK'ların tepkisine neden oldu. Ders kitabında geçen yazıları vahim ve bölge halkını rendice edici olarak değerlendirdi.

        Yazar Abdulkadir İkbal, öncülüğünde bir grup yazar Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) yazının kaldırılması ve yazar hakkında işlem yapılması için başvuruda bulundu.

        Başvuruyu dikkate alan Cumhurbaşkanlığı ve YÖK konu ile ilgili çalışma başlattı. Cumhurbaşkanlığı ve YÖK'ün talimatı üzerine Anadolu Üniversitesi, kitabı tekrar incelemeye aldı. Çalışmalarını tamamlayan üniversite, şikâyette bulunan yazarlara çalışma ile ilgili yazılı bilgi verdi. Yazarlara gönderilen yazıda, yazının sehven yazıldığı ve kitaptan çıkarılacağı açıklandı.

        Konu ile ilgili basın toplantısı düzenleyen Yazarlar, benzeri yanlışların tekrarlanmaması temennisinde bulundu. Şanlıurfa Ticaret Odası (ŞUTSO) toplantı salonunda basın toplantısı düzenleyen yazarlar adına açıklamayı Yazar Abdulkadir İkbal yaptı.

        İkbal girişimleri şöyle anlattı: "Biz başvuruda bulunduk. Cumhurbaşkanlığı yetkilileri konu ile ilgilendi. YÖK'te çalışması sonucunda bize bir yazı gönderdi. Yazının son bölümünde denildi ki 'biz bunu araştırdık, komisyonlardan geçmiş bir kitap. Fakat üzüntümüzü bildirelim ki maalesef bu kitaba yanlışlıkla geçmiştir' diye bize bildirildi." YÖK'ün geri adım attığını kaydeden İkbal, bunun yeterli olmadığını bütün kitapların gözden geçirilmesi gerektiğini kaydetti. Öğrencilerin bu güne kadar bunu fark etmemesinin normal olduğunu dile getiren İkbal, bunun ders veren bilim adamları tarafından fark edilmemesini kabul edilemez olarak değerlendirdi. Bu durum karşısında irkildiğini ifade eden İkbal, bunun üniversitelerin durumunu gözler önüne serdiğini aktardı.

        Böyle bir duyumun bile bölgede hiç duyulmadığını dile getiren İkbal, "Şimdiye kadar en ufak bir duyum bile alınmamıştır. Kimse kayınbabası ile evlenmez, hiçbir kayınbaba da gelini hanım olarak almaz. Ancak yanına alır muhafaza eder, çocuklara bakar o ayrı bir konu. Bunun burada yer alması büyük bir hakarettir." dedi.

        İkbal, Anadolu Üniversitesi tarafından gönderilen basın açıklamasını da basın mensuplarıyla paylaştı.

        "AİLE YAŞAMINA SAYGISIZLIK YAPILIYOR"

        Kitapta geçen yazıları 'dini değerleri hafife alma ve kutsal aile yaşamına saygısızlık' olarak değerlendiren Abdulkadir İkbal, bölge halkının tepkisi üzerine böyle bir girişimde bulunduğunu söyledi.

        Söz konusu kitapta şu ifadelere yer veriliyor: "Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde ender olmakla beraber kayınpeder, gelin evliliğine rastlanmaktadır. Gelin kaynanasına kuma olmakta, böylece yasal olmayan çok evliliğe geçilmekte. Baba oğlunu; gelin de eşini kaybetmiştir. Her ikisi de kendine en yakın kişiyi kaybetme nedeni ile ikisi de yeni evlilik yapmak durumundadır. Bu evlilik büyük sorunlar yaratmaktadır. Kayınpeder gelinin kocası, torunlarının babası; gelin de kayınpederin karısı olmaktadır. Adıyaman ilimizde dağ köylerinde bu uygulamalara rastlandığı söylenebilmektedir."