Asker MİT'in emrinde

Timetürk / Özel 

Türkiye'nin en büyük askeri dinleme üssü olan ve yasadışı dinlemeler ile derin devlet bağlantılı organizasyonlarla gündeme gelen Genelkurmay Elektronik Sistemler Komutanlığı (GES), Ocak ayında MİT’e devredildi.Mecliste soru önergesini cevaplayan Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, görevli subay ve astsubayın da MİT'te görevlendirildiğini açıkladı.

Donanım ve teknik personel açısından TSK'nın en ileri teknolojiye sahip komutanlıklarından biri olan GES, ismini ilk kez GES KomutanıTuğgeneral Münir Erten’in internete düşen ses kaydıyla duyurdu. Erten, iki gün sonra yapılacak olan sınır ötesi harekât tarihini verdiği ses kaydında, operasyonun ardından Genelkurmay Başkanlığı’nın açıkladığı “onlarca PKK’lı öldürdük” söyleminin doğru olmadığını, ancak beş-altı kişinin öldürüldüğünü söylüyordu. PKK’nın çeşitli baskınlarında heronlarla müdahale ettirilmediği, Dağlıca Baskını gibi olaylarda saldırının engellenmediği gibi iddialarının merkezinde de GES komutanlığı bulunuyordu. GES Komutanlığı, hem ana karargâh hem de kuvvet komutanlıklarındaki Elektronik Harp Birlikleri’nden oluşan bir komutanlık. Bu komutanlık istihbarat ve karşı istihbarat görevlerini yerine getirerek barış ve savaşta destek işlevi yapıyor. “En hassas” dinleme operasyonlarından da sorumlu komutanlık olan GES, aynı zamanda uydu takibi ve iletişim izleme sistemlerini de karargâhından yürütüyor.

Milli İstihbarat Teşkilatına devredilen Genelkurmay Elektronik Sistemler Komutanlığında görevli subay ve astsubayların da artık MİT’te çalışacak. MHP Kütahya milletvekili Alim Işık’ın soru önergesiini cevaplayan Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, 1957 yılında kurulan ve merkezi Ankara Gölbaşı’ndaki Bayrak Garnizonunda bulunan GES Komutanlığının, Başbakanlık talimatı ile 1 Ocak 2012 tarihinde MİT’e devredildiğini hatırlattı. GES’in yurt içinde de birimleri olduğunu belirten Yılmaz, devir işleminin kapsamlı ve verimli istihbarat için yapıldığını, burada görevli subay ve astsubay personelin de, kadrolarıTSK’da kalmak kaydı ile MİT Müsteşarlığında görevlendirildiğini açıkladı. Türk Silahlı Kuvvetleri personel kanunun 124. maddesi uyarınca, TSK mensupları, en çok 2 yıl süreyle Silahlı Kuvvetler dışındaki Devlet hizmetleri ve Türk Hava Kurumunda görevlendirilebiliyor. Bu süre Genelkurmay Başkanlığının teklifi ile uzatılabiliyor.

Yılbaşından bu yana MİT’e bağlı olan Genelkurmay Elektronik Sistemler Komutanlığı, Türkiye’nin en yüksek kapasiteli istihbarat ve dinleme üssü olarak biliniyor. GES, aynı zamanda uydu takibi ve iletişim izleme sistemlerini de yürütüyor. GES’in Türkiye’nin 13 yerinde konuşlanmış istasyonları da bulunuyor.12 Eylül darbesinin tüm planlama ve muhabere işlemlerinin yürütülmesinden dolayı “Bayrak Garnizonu” olarak bilinen GES Komutanlığı, sahip olduğu teknolojik altyapı ve donanım sayesinde kriptolu mesajları bile çözebilirken aynı zamanda da yasa dışı dinlemelerin merkezinde yer alabiliyordu.

1957 yılında ABD tarafından soğuk savaş döneminde o zaman ki ismiyle SSCB’ye yönelik dinleme ve istihbarat amaçlı kurulan GES Komutanlığı, soğuk savaşın sona ermesinin ardından Türkiye Cumhuriyeti’ne devredildi. GES Komutanlığı’nın ABD ile yapılan karşılıklı işbirliği ve bilgi paylaşımı protokolüyle görev tanımı belirlenmiş ve TLO protokolü gereği Türkiye’den aldığı istihbari bilgilere karşılık, PKK ile mücadelede Türkiye’ye istihbarat bilgisi vermeye başlamıştı.

GES Komutanlığı’nın çalışma sistemi ise şu şekilde sümektedir; Türkiye’nin 13 yerinde konuşlanmış D/F istasyonları PKK’lılarınki başta olmak üzere yapılan telsiz konuşmalarını Ankara’da bulunan GES Komutanlığına iletilir. 3.2 kilometrelik bir alan içerisinde yapılan tespitlere göre çıkan sonuçlar ilgili bölgedeki birliklere anında GES-NET sayesinde bildirilir ve istenilen gruplara operasyon yapılır. Fakat sistemin özellikle bu amaç doğrultusunda kullanılmadığı, bazı yasa dışı dinlemeler için de kullanıldığı basına da yansıdı.