Emniyet, uyuşturucu-uyarıcı madde fiyatlarını çıkardı

Türkiye'de sokak düzeyinde uyuşturucu-uyarıcı madde fiyatlarına yönelik yapılan çalışmada, dikkat çekici sonuçlar ortaya çıktı. İllerin raporlarına göre genel olarak madde fiyatlarında 2009 yılına oranla artış görüldü. Bir önceki yıla göre en fazla artış yüzde 150 ile eroinin fiyatında oldu. Toz esrarda ülke ortalaması gram için 17 lirayken Ecstasy'nin ülke genelinde ortalama fiyatı 14 lira.

Türkiye'de sokak düzeyinde uyuşturucu-uyarıcı madde fiyat bildirimleri Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı tarafından TUBİM'e yapılıyor. EGM'nin sorumluluk alanındaki madde fiyatları, TUBİM'in illerdeki irtibat noktası olan kolluk görevlilerince, 6 aylık dönemlerde yapılandırılmış formlar aracılığıyla TUBİM'e raporlanıyor. Jandarma Genel Komutanlığı ise kendi bünyesinde topladığı fiyat tespitlerini TUBİM ile paylaşıyor. Bu kapsamda, Türkiye'deki sokak düzeyi madde fiyatları her iki kurumdan alınan veriler doğrultusunda TUBİM madde fiyatları uzmanı tarafından hazırlanıyor.

'Türkiye Uyuşturucu Raporu 2011'e göre uyuşturucu-uyarıcı maddelerin fiyatlarını etkileyen en önemli faktör maddelerin arz ve talep oranları. Bu dengeyi bozan unsur ise kolluk kuvvetlerinin yakalaması ve yakalamalar neticesi sokakta maddelerin saflık oranındaki değişim. Arz ve yakalama oranları esas alınarak yapılan fiyat belirlemelerine göre 2010 yılında fiyatı en az rapor edilen madde kokain oldu. Amfetamin ile ilgili fiyat değerlendirmesi yapılacak boyutta yakalama gerçekleşmedi. En çok rapor edilen maddeler ise sırasıyla esrar türevleri ve ecstasy oldu. Eroin maddesi ile ilgili olarak sadece 7 il fiyat rapor etti.

İllerin raporlarına göre genel olarak madde fiyatlarında 2009 yılına oranla artış görüldü. Bir önceki yıla göre en fazla artış yüzde 150 ile eroinin fiyatında oldu. Bunun en önemli nedenlerinden biri 2010 yılında Afganistan'da afyon üretimindeki yüzde 48'lik düşüş gösteriliyor. Arzın düşmesi eroinin bulunabilirliğini de etkilediğinden fiyatlarının artması beklenen bir durum.

İllerden gönderilen eroinin perakende fiyatları incelendiğinde ise ülke genelinde eroinin gram fiyatı ortalama 52 lira oldu. Eroinin minimum gram fiyatında önceki yıla göre yüzde 10 artış görülürken, maksimum fiyatındaki artış yüzde 150 gerçekleşti. Eroinin sokaktaki gram fiyatı Malatya'da 22, İstanbul'da 30, Elazığ'da 40, Şanlıurfa'da 42, Düzce'de 50, Bursa'da 80, Aksaray'da 100 lira.

TOZ ESRARDA ÜLKE ORTALAMASI 17 LİRA

Toz esrarın alt değeri bir önceki yıla göre yüzde 150 artarak 2007 yılı en düşük gram fiyatına yükselirken, üst değeri de yüzde 100 yükseldi. Toz esrarın gram fiyatını 10 lira olarak bildiren Elazığ, Eskişehir, Şanlıurfa ve Bursa en düşük bildiren iller olurken; gram fiyatını 28 lira ile en yüksek fiyatı bildiren il İstanbul oldu. Toz esrarda ülke ortalaması 17 lira oldu.

Türkiye'de 2010 yılında toz esrar yakalamaları tarihinin en üst sınırlarına çıktı. 2008 yılında yakalanan toz esrar miktarı 8 ton civarındayken bu oran 2009 yılında 9,5 tona, 2010 yılında ise 29,1 tona ulaştı. Kubar esrarın alt değerinde yüzde 50 düşüş görülürken, üst değeri bir önceki yıla göre yüzde 140 artış gösterdi. 2010 yılında en alt değer olarak gramı 2 lira olarak bildiren Şanlıurfa olurken en yüksek değeri gramı 23 lira olarak bildiren Giresun oldu.

Fiyatın minimum değerlerindeki düşüş, kaçak ekiminin yapıldığı bölgelerde. Ancak kolluk kuvvetlerinin 2010 yılındaki etkin mücadelesi sonucu kubar esrar üretildiği bölgelerden daha yoğun tüketildiği yerlere nakli kısmi olarak engellenebildi. Üretim bölgelerinde talep fazlası olan kubar esrarın fiyatı düşerken tüketim bölgelerinde arzdaki daralma neticesi fiyatlar yükseldi.

Kubar esrarın fiyatının en yüksek olduğu 2007 yılı oranlarına 2010 yılında tekrar ulaşıldı. Türkiye'deki ortalama fiyat 10 lira olarak tespit edildi. Kokainin minimum fiyatında bir değişiklik görülmezken, üst değer fiyatında yüzde 3 gerileme oldu. Kokainin sokaktaki fiyatını İstanbul 90, Bursa 130, Bolu 150 lira olarak bildirildi. Türkiye'deki kokain yakalamaları 81 ilin tamamında görülmüyor.

YAKALANAN KOKAİN MİKTARI ARTIYOR

2010 yılında da 2009 yılında olduğu gibi yaklaşık 30 ilde kokain yakalaması gerçekleşti. Ancak ülke genelinde olmasa da ülkenin belirli bölgelerinde bir kokain talebinin bulunduğu değerlendiriliyor. Öte yandan Türkiye'de yakalanan kokainin miktarı her geçen yıl artıyor. 2008 yılında Türkiye'de yakalanan kokain miktarı 88 kilogramken bu oran 2009 yılında 95'e, 2010 yılında ise 302 kilograma yükseldi.

Kokain yakalamalarındaki bu artışın kokain arzında meydana gelen artıştan kaynaklandığı değerlendiriliyor. Ancak arzdaki artış oranının yakalamalardaki artış oranından daha fazla olduğu düşünülüyor. Ecstasy'nin minimum fiyatında bir önceki yıla göre yüzde 100, maksimum fiyatında ise yüzde 43 artış belirtildi. Fiyat bildiren 12 ilden en düşük fiyatı 7 lira ile Bursa rapor ederken, en yüksek fiyatı 20 lira ile Giresun, Adıyaman ve Düzce rapor etti.

Ecstasy'nin ülke genelinde ortalama fiyatı 14 lira oldu. Fiyatların artmasındaki en önemli faktörün arzdaki daralma olduğu değerlendiriliyor. Türkiye'de yakalanan ecstasy'nin kaynağı Avrupa Birliği ülkeleri. Avrupa Birliğine üye ülkelerde geçmiş yıllara göre daha az ecstasy yakalanıyor. Üretimi azaldığı için Türkiye'de de birim fiyatı arttı. Ecstasy fiyatlarının artmasının bir nedeninin de uluslararası piyasada denetime tabi olan ve ecstasy'nin hammaddesi olan Proponil Metil Keton (PMK)'nın fiyatında son yıllarda görülen artış olduğu değerlendiriliyor. Bu durumdan etkilenen yasa dışı uyuşturucu imalatçılarının PMK yerine fiyatı daha düşük olan başka kimyasalları temin etmeye yöneldikleri de görülüyor.