"Arap Baharı" sonrası bölgede değişen dengeler İsrail'i korkuttu. İsrail'in ünlü Yediot Ahronot gazetesi İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, "Arap Baharı" doğurduğu yeni sonuçlarla mücadele için batıda yeni bir eksen arayışında olduğunu kaydetti.
İsrail'in İslamcı partiler tarafından karadan kuşatıldığını belirten gazete, Netanyahu'nun Akdeniz ülkelerinden yardım için siyasi gezilere başladığını vurguladı. Gazete, Mısır, Tunus, Fas ve Libya'da İslamcıların iktidarı ele geçirdiklerini gören Netanyahu'nun benzeri bir değişimin Suriye'de de yaşanacağından korktuğunu belirtti.
Yediot Ahronot gazetesi, Netanyahu'nun Kıbrıs, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan'ın dahil olduğu yeni bir eksen için kolları sıvadığını bildirdi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, iki gün önce başlayan temasları ile ülkesinden Kıbrıs'ı ziyaret eden ilk lider oldu. Ziyaret, iki ülke arasında son dönemde gelişen ilişkilerin yansıması olarak değerlendiriliyor.
Son aylarda iki ülkeden pek çok yetkili karşılıklı ziyaretler düzenlemişlerdi. Bir günlük ziyarette Netanyahu'ya Enerji ve Su İşleri Bakanı Uzi Landau eşlik ediyor.
Tarafların görüşmelerinde Akdeniz'deki doğal gaz arama faaliyetleri önemli gündem maddelerinden biri olacak. Ayrıca, tarım, sağlık, deniz araştırmaları, afetle mücadele alanlarında da işbirliği hedeflendiği açıklandı.
Akdeniz'in doğusunda doğal gaz rezervlerinin geliştirilmesi konusunda hız kazanan faaliyetler, tarafları yakınlaştırdı. İsrail, Kıbrıslı Rumların ada çevresinde doğal gaz ve petrol arama faaliyetlerine destek veriyor.
Her iki yönetimin gaz ihalelerini alan Teksas merkezli Noble Energy şirketi geçen yıl sonunda Kıbrıs açıklarındaki bir sahada 150 - 225 milyon metreküp (5 ile 8 trilyon fit küp) gaz bulunduğunu açıklamıştı.
Noble şirketi, İsrail'in Delek Enerji şirketi ile işbirliği içinde, İsrail karasularında iki doğal gaz sahasında faaliyet gösteriyor. Tamar sahasında 255 milyon metreküp, Leviathan sahasında bunun iki katı gaz bulunduğu tahmin ediliyor.
Türkiye, ise Kıbrıs'ın tek taraflı olarak arama faaliyetlerine girişmesine karşı çıkıyor, bu faaliyetlerin Kıbrıs Türklerinin "eşit ve tabii haklarını ihlal ettiğini" belirtiyor.
Türkiye, Kıbrıs-İsrail arasında deniz sınırlarının çizilmesi amacıyla yapılan bir anlaşmayı da hükümsüz sayıyor.
Bölgede yeni ittifaklar
Kıbrıs İsrail'e hava yoluyla bir saatten az mesafede olmasına rağmen, gerek Kıbrıs, gerekse Yunanistan ile ilişkiler yakın zamana dek mesafeliydi.
Rumlar uzun yıllardır Filistinlilerin bağımsız devlet hedefine destek verirken, Kıbrıs yönetimini tanımayan Türkiye son dönemde ortaya çıkan gerilimlere dek İsrail'in bölgedeki en yakın müttefiklerinden biriydi.
Ancak son yıllarda taraflar, geleneksel çizgilerinden ayrıldı. Türkiye ile İsrail'in ilişkileri köyüye giderken İsrailli yetkililer Atina ve Lefkoşa ile temaslarını yoğunlaştırdı.
İsrail'in eski Ankara büyükelçisi Alon Liel, Associated Press'e "İsrail'i Yunanistan ve Kıbrıs yönüne sevkedenin Türkiye'nin kaybı olduğuna hiç şüphe yok" yorumunu yaptı.
Liel, Kıbrıs ile ilişkilerin doğal gaz dolayısıyla daha da öne çıktığını ifade etti. Ancak Liel, bu ittfakın Türkiye'yi Hamas'a daha da yakınlaştırarak İsrail'e zarar verebileceğini savundu.
Kıbrıs'ta Dimitris Hıristofyas yönetimi geçtiğmiz günlerde bölgede belirlediği 12 parselde hidrokarbon arama faaliyetleri için ruhsat ihalesine çıkmış, Türkiye bu adımı protesto etmişti.
Türk Dışişleri Bakanlığı açıklamasında 'ihaledeki sözde ruhsat sahaları incelendiğinde bunların bir bölümünün Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki kıta sahanlığı alanlarıyla çakıştığı anlaşılmaktadır' ifadesini kullandı, yabancı şirketlerin izinsiz petrol/doğalgaz faaliyetlerinde bulunmalarına izin verilmeyeceğini savundu.
Kaynak: BBC ve Timeturk
