AİHM'den ilk Ergenekon kararı: Tutuklamalar meşru

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Ergenekon davası sanığı Tuncay Özkan'la ilgili kabul kararında Türkiye'yi haklı buldu. Ergenekon'u "Hükümeti şiddet yoluyla devirmek isteyen bir terör örgütü" olarak tanımlayan AİHM, iç hukuk yolları tükenmemesine rağmen Tuncay Özkan'ın başvurusunu kabul etti.
    Tuncay Özkan'la ilgili nihai bir karar vermek için Türkiye'de yargı sürecinin bitmesini bekleyen AİHM, kabul kararında Özkan'ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'yle (AİHS) korunan özgürlük ve güvenlik hakkının ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiği yönündeki şikayetini reddetti. Özkan'ın tutukluluk süresiyle ilgili şikayeti ise ileride verilecek bir ara kararla değerlendirilecek.
    Türk mahkemelerinin Ergenekon davasında bağımsız ve adil bir yargılama yürüttüğüne hükmedilirken, Tuncay Özkan'ın meşru sebeplerle tutuklandığına hükmetti. Türk adli makamların ortaya koyduğu delillerin Ergenekon terör örgütünün varlığına ilişkin güçlü şüpheler bulunduğuna hükmetti. Strasbourg Mahkemesi, Özkan'ın tutuksuz yargılanma talebini "organize suçlarla mücadele eden güvenlik güçlerinin işini zorlaştıracağı" gerekçesiyle reddetti.
    Cihan Haber Ajansı'na konuşan AİHM kaynakları, bundan sonra karara bağlanacak Ergenekon davalarıyla ilgili şikayetlerin kaderini Özkan'la ilgili kabul kararındaki içtihadın belirleyeceğini ifade ediyor. Karar, AİHM'nin de Ergenekon'la ilgili ilk resmi değerlendirmesi olma özelliğini taşıyor.
    AİHM, Tuncay Özkan'la ilgili değerlendirmesinde, "Mahkeme, davacının Hükümeti şiddet yoluyla devirmek amacıyla faaliyet yürüten Ergenekon isimli suç örgütünün aktif üyelerinden biri olduğu şüphesiyle özgürlüğünden mahrum bırakıldığını tespit etmiştir. Mahkeme, davacının milli güvenlik güçlerine ait birçok gizli belgeyi ele geçirdiğini, Ergenekon örgütü tarafından tasarlanmış programların yayımlamak amacıyla kurulan bir televizyon kanalını yönettiğini ve söz konusu örgüt adına kendi evinde bomba sakladığını tespit etmiştir." ifadelerini kullandı.
    Tuncay Özkan'ın Ergenekon örgütünün askeri üyeleri tarafından talimat aldığı yönündeki şüpheleri güçlendiren telefon kayıtlarına atıfta bulunan AİHM yargıçları, tutukluluk kararını meşru buldu. Strasbourg Mahkemesi, Türk adli makamların Ergenekon terör örgütü üyeliği gerekçesiyle ilgili yaptığı tutuklamanın "somut kanıtlara" ve "meşru sebeplere" dayandığına hükmetti.
    Ergenekon terör örgütü üyeliği şüphesiyle tutuklu bulunmasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne ve Türkiye'nin müktesebatına aykırı olmadığına hükmetti. Kararda, AİHS'nin Özgürlük ve Güvenlik hakkını koruyan 5. Maddesinin "güvenlik güçlerinin organize suçlarla mücadelesine zorluk çıkaracak" şekilde yorumlanamayacağı belirtildi.

    ÖZKAN'IN HAKKINDAKİ SUÇLAMALARI BİLMEDİĞİ İDDİASI MESNETSİZ
    Tuncay Özkan'ın "tutuklanma gerekçesini bilmediği" gerekçesiyle yaptığı şikayeti de değerlendiren AİHM, davacıya tutuklama esnasında ve gözaltında tutulurken hakkındaki suçlamaların kendisini mahkemede savunabilecek ölçüde aktarıldığını görüşünü belirtti. Kararda, "Davacıyı tutuklayan İstanbul polisi Ergenekon isimli terör örgütü üyeliği şüphesiyle tutuklandığı yönünde bilgilendirmiştir." denildi. Mahkeme, Özkan'ın kendi hakkındaki suçlamaları bilmediği yönündeki iddiasının "açıkça mesnetsiz" olduğuna hükmetti.

    YARGI SÜRECİ HIZLI VE BAĞIMSIZ
    Strasbourg Mahkemesi, Özkan'ın yargılama süresinin uzun sürdüğü gerekçesiyle yaptığı şikâyeti de reddetti. Özkan'ın yargılanmasının adli tatile rağmen 6 aydan kısa bir süre içinde başladığını hatırlatan Strasbourg Mahkemesi, Türk adli makamların süratinde herhangi bir kuşku unsuru bulunmadığını belirtti.
    Tuncay Özkan, AİHM'ye yaptığı şikâyette kendisini yargılayan mahkemenin Hükümet tarafından yönlendirildiği gerekçesiyle AİHS'nin 6. Maddesiyle korunan adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini iddia etmişti. AİHM'nin kabul kararında, Özkan'ın bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından yargılandığı kaydetti

    ERGENEKON VE BALYOZ BAŞVURULARI GÖRÜŞÜLMEDEN REDDEDİLDİ
    Öte yandan, AİHM kaynakları, Ergenekon ve Balyoz davasıyla ilgili yapılan başvuruların mahkeme safhasına gelmeden reddedildiğini belirtiyor. AİHM'ye yapılan başvurularda Mehmet Haberal'la ilgili şikâyetlerin sayısı dikkat çekiyor. Son olarak, Mehmet Haberal'ın rektörü olduğu Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi'nde tedavi olan bir hastanın başvurusu da reddedildi. Her yıl binlerce başvurunun yapıldığı AİHM, iş yükünü hafifletmek amacıyla başvuruların ezici çoğunluğunu ön değerlendirme aşamasında reddediyor.
    AİHM'ye Türkiye'yi şikâyet eden hastanın "tedavisi esnasında doktoru olan Haberal'ın tutuklanması nedeniyle ölüm tehlikesi atlattığını ve yaşama hakkının ihlal edildiği" yönünde şikâyette bulunduğu belirtildi. 28 Eylül 2011'de Ergenekon davası sanıklarından Mehmet Haberal'ın, tutukluluğunun kaldırılması talebiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) yaptığı başvuru da reddedilmişti.
    Sağlık durumunu öne sürerek tahliye talebinde bulunan Mehmet Haberal, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) 3. ve 4. maddeleri kapsamındaki adil yargılanma hakkının ihlal edildiği, insanlık dışı ve onur kırıcı ceza uygulandığı iddiasıyla Türkiye'yi şikâyet etmişti. Strasbourg'da bulunan AİHM, pazartesi günü verdiği kararda, Türkiye'nin söz konusu ihlalleri gerçekleştirmediğine hükmetmişti.