Suriye'de diplomasi, yerini bilek güreşine bıraktı
Körfez ülkeleri ve birçok Batılı ülkenin Şam'daki elçilerini geri çekmesi ile Suriye krizi artık başka bir safhaya geçti. Uluslararası camia, Suriye krizinde iki kampa bölünmüş durumda.
14 Yıl Önce Güncellendi
2012-02-09 09:20:19
Suriye'de rejimin devrilmesini isteyen iki dış aktör Araplar ve Batılı ülkelerin Şam'daki büyükelçilerini geri çekmesiyle diplomatik çözüm kapısı resmen kapandı. Bundan sonraki süreç Beşşar Esed rejimini dize getirmek için bilek güreşi şeklinde devam edecek. Bir yanda Batılı ülkeler, Türkiye ve Araplar, diğer yanda İran, Irak ve Rusya.
Öncelikli olarak tarafların gücüne bakmak gerekiyor. Batılı ülkeler şimdilik BM ya da NATO şemsiyesi altında bir askerî müdahaleye sıcak bakmıyor. Ancak Batı, ekonomik yaptırımlarla Esed rejimine çok büyük bir darbe vuracak potansiyelde. Aynı şekilde kendi başlarına askerî müdahale kapasitesi olmayan Arap ülkeleri de şimdilik dışarıdan baskı uygulamaya çalışacak. Türkiye de benzer özelliklere sahip.
Kampın diğer tarafında yer alan ülkelerden Rusya'nın zannedilenin aksine Esed'i ayakta tutmak için çok fazla bir etkisi yok. Tek gücü BM Güvenlik Konseyi'ndeki veto yetkisi. Ancak Esed'i ekonomik, askerî, lojistik açıdan şimdilik ayakta tutabilecek iki buçuk ülke bulunuyor. Bunlar İran, Irak ve Lübnanlı Hizbullah örgütü. Aslında Esed rejiminin yanında yer alan kampın çok fazla alternatifi yok. Her ne kadar petrol zengini İran ve Irak, Esed'in yanında yer alsa da özellikle İran, Batılı ülkelerin uygulamaya başladığı ekonomik yaptırımlardan dolayı kendi derdine düşmüş durumda. Irak'ın ise Esed'in yanında savaşmaya göndereceği militanlardan başka bir desteği söz konusu değil. Aynı durum Hizbullah için de geçerli. Diğer kampın ise hareket alanı çok geniş. Türkiye, muhalefetin ana üssü durumunda. Türkiye'siz bir başarı söz konusu değil.
Araplar ve Batılı ülkeler ise bundan sonraki süreçte Esed rejimini içeriden çökertmeye çalışacak. Özellikle Katar ve Suudi Arabistan'ın rejimin üst düzey çok sayıda yetkilisiyle yakın ilişkileri olduğu biliniyor. Bunların satın alınması işten bile değil. ABD'nin Irak'ı işgaline benzer bir durum her an Suriye'de yaşanabilir. Zaten Esed'in iyice sıkıştığını gören üst düzey askerî ve siyasi yetkililerin kendilerine yapılacak teklifleri geri çevirmeleri çok zor. İkinci alternatif ise rejime karşı mücadele eden silahlı grupların desteklenmesi, onlara para ve silah yardımında bulunulması. Bu zaten halihazırda yapılıyor. Ancak bundan sonra yardımların daha da artması söz konusu olacak. Gelişmeler bu şekilde devam ettikçe Esed için artık geri adım atmak da zorlaşıyor. Halkına karşı savaşan Kaddafi'nin maruz kaldığı sonu gören Esed için hâlâ açık olan bazı kapılar da hızla kapanıyor. Bundan sonra Esed ya kayıtsız şartsız iktidarı bıraktığını açıklayacak ya da tıpkı Kaddafi gibi korkunç bir sonla karşılaşacak. Üçüncü bir alternatif yok.
Esed'in milisleri Humus'ta üç aileyi katletti
-Suriye lideri Beşşar Esed'e bağlı Şebbiha milislerinin, 5 gündür bombalanan Humus şehrinde üç aileyi çocuklarıyla birlikte katlettiği bildirildi. Suriye İnsan Hakları Gözlem Örgütü Başkanı Rami Abdülrahman, milislerin Esed karşıtı direnişin kalesi konumundaki şehrin dış mahallelerinde evleri basarak toplam 20 silahsız sivili öldürdüklerini söyledi. Abdülrahman, "Şebbihalar, anne, baba ve üç çocuklu bir aileyi, başka bir evde yedi kişilik aileyi ve sekiz kişilik bir üçüncü aileyi katlettiler." dedi. Şebbiha milisleri, geçtiğimiz hafta da yine Humus'ta bir binada 8'i çocuk olmak üzere aynı aileden 14 kişiyi katletmişti.
Askerî operasyonların şiddetlendiği şehirde dün 50'den fazla kişinin öldüğü kaydedildi. Muhalif Suriye Genel Devrim Konseyi, operasyon düzenlenen bölgelerde elektriklerin kesildiğini, birçok yaralıya hâlâ ulaşılamadığını ve yaralıları tedavi etmek için uygun şartların olmadığını belirtiyor. Öte yandan ülkede Hama, Humus, İdlib, Dera ve Şam'ın banliyöleri olmak üzere dalga dalga yayılan gösteriler, başkentin merkezine de ulaştı. Yoğun güvenlik önlemleri sebebiyle kentte çok fazla eylem yapamayan muhaliflerin, Şam'ın en merkezi noktası olarak bilinen Baramke'de önceki akşam iktidar karşıtı bir eylem düzenlediği bildirildi. Humus'a destek amacıyla yapılan gösteride Devlet Başkanı Beşşar Esed karşıtı sloganlar atıldı.
Kaynak: Zaman
Haber Ara