Arap Birliği gözlemcileri Suriye'de neyi gözlüyorlar?

Mehmet Kemal Firik- Arap Birliği ile Suriye hükümeti arasında imzalanan protokol gereğince Suriye'deki insan hakları ihlallerini araştırmak, Şam rejimin sivillere yönelik uyguladığı şiddet politikasını sonlandırmak için Suriye giden Arap Birliği gözlemci heyetinin ilk açıklamalarına Suriyeli muhaliflerin yanı sıra uluslararası insan hakları kuruluşları da tepki gösteriyor.

Gözlemcilerin Suriye içerisinde gittikleri bölgelerde geniş bir muhalif kitle ile görüşmemesi ve görev yapacak gözlemci sayısının yetersiz olması Suriyeli muhalifler tarafından eleştiriliyor.

Arap Birliği gözlemci heyeti ile ilgili en ağır eleştiri ise heyet başkanı Mustafa Debi'nin Humus ziyareti sonrası yaptığı "Humus'ta rahatsız edici bir durum yok" açıklamasından sonra geldi.

Suriyeli muhalifler, gözlemci heyetinin görüşmelerini Suriye hükümeti yanlısı kimseler ile yaptıktan sonra bu tür açıklamalarda bulunduklarını iddia ediyorlar.

Muhaliflere göre, Suriye yönetimi, gözlemciler gelmeden önce inceleme yapılacak bölgeleri düzenliyor ve yönetim yanlılarını gözlem yapılacak bölgelere yönlendiriyor. Bu şekilde gözlemciler yanıltıldıktan sonra Suriye ordusu ve Baas Partisi'ne mensup sivil milisler, muhaliflere yönelik şiddet eylemlerine devam ediyor.

Suriye'de bulunan Arap Birliği gözlemci heyeti ile ilgili eleştiriler sadece Suriye içindeki çalışmalar ile sınırlı değil.
Gözlemci heyetinin Sudanlı Başkanı General Muhammed Mustafa El Debi, daha önce Darfur bölgesinde üstlendiği görevden dolayı eleştiriliyor.

Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'e yakınlığı ilebilinen Debi, 1999 yılında Darfur'a durumu düzeltmesi için gönderildi.
Debi, her ne kadar Darfur'da doğrudan askeri operasyonlar yapmasa da bölgedeki Hartum destekli Cancavid militanlarının işlediği suçlar ile ilişkilendiriliyor.

Arap Birliği'ne yakın kaynaklar, Suriye konusunda mezhepsel yapıdan doğan çekinceler ile Suriye'deki olayların, Lübnan ve Irak'ı etkileyebilme olasılığından dolayı birliğin aldığı kararlarda denge gözetmesine sebep olduğunu savunuyorlar.
Arap Birliği yetkilileri, Suriye'de bulunan gözlemci heyeti ile bu ülkedeki iletişim hatlarının yavaş olmasından dolayı zaman zaman kopukluk yaşandığını belirtiyorlar.

Birlik genel merkezinden yapılan yazılı açıklamada ise bir çok medya organında yer alan ve Suriye'de bulunan gözlemci heyetinin başkanı General Muhammed Mustafa El Debi'nin söylediği ileri sürülen sözlerin gerçek olmadığı kaydedildi.
Yanlış anlaşılmanın ve asılsız ifadelerin önünde geçilmesi için Suriye'de bulunan gözlemci heyetinin kendi açıklamalarını bundan sonra yazılı bir şekilde yapacağı duyurulan Arap Birliği açıklamasında, gözlemci heyetinin, olayın taraflarından yükümlülüklerini yerine getirmesini istediği ifade edildi.

Açıklamada ayrıca, Suriye hükümeti ile Arap Birliği arasında 19 Aralık 2011 tarihinde imzalanan protokol gereğince, bu ülkede çalışma yapmak isteyen medya kuruluşlarının ve mensuplarının, Suriye hükümeti tarafından çıkarılacak bir zorluk ile karşılaşmaları, Suriye'ye girmelerine ve rahat bir şekilde çalışmalarına izin verilmemesi halinde Arap Birliği'ne başvuruda bulunmaları gerektiği duyuruldu.

aa