Arap Birliği heyetine taraflılık suçlaması

Betül Akyüz / TIMETURK

Suriye’deki muhalif kesimlerin büyük kısmını kaplayan Suriye Ulusal Konseyi üyelerinden bazıları Arap Birliği’ni Suriye rejiminin tarafını tutmakla suçladı.

Suriye Ulusal Konseyi başkanı, Arap gözlemciler heyeti başkanı Muhammed Ahmed Ed-Dabi’nin temkinli açıklamalarından duyduğu endişeyi dile getirdi. Sudanlı emekli bir subay olan Ed-Dabi, isminin Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin suçlu listesinde yer almasından ötürü tartışma sebebi bir isim.

Konsey başkanı Burhan Galyon, Arap gözlemciler heyetinin, özellikle de Humus’un halini ‘kötü değil’ şeklinde nitelendiren başkanının çalışmalarını değerlendirmek için konseyin genel kurulu ve yürütme ofisi ile bir araya gelerek toplantı yapma kararı aldı.

Konsey üyelerinden biri ise heyetin ve başkanının seçimi hususunda kendilerine kesinlikle danışılmadığını, haberlerini ancak basından aldıklarını söyledi.

Suriyeli devrim heyet ve organizasyonları, Arap Birliği’nin Suriyeli sivillerin selametini temine güç yetirebilme hususunda Suriye halkının güvenini kaybetmesinin ardından krize uluslararası boyut kazandırılması ve Suriye dosyasının BM Güvenlik Konseyi’ne taşınması için Ulusal Konsey’e baskı yapmaya başladı.

Gözlemci heyet, uluslararası güçlerin rolünü zayıflattı

Konseyin liderlerinden bazıları Arap liderlerin şu an oldukları hal üzere davranmaya devam etmeleri ihtimaline karşılık olarak ellerinde alternatif çözüm yolları bulunduğuna işaret etti. Liderler, halkın gözlemcileri tam protesto yoluna başvurabileceğini belirterek Arap Birliği’nden ya girişime ve Arap yaptırımlarına dönmeyi ya da dosyanın BM Güvenlik Konseyi’ne taşınması hususundaki rolüne son vermesini talep etti.

Basında yer alan haberlere göre Ed-Dabi, heyetin başkanlığı için Suriye resmi yetkililerine sunulan üç isimden biriydi. Suriye rejimi bu isimler arasından Ed-Dabi’yi seçti.

Suriyeli bazı muhalif liderler, Arap Birliği’ni ve Suriye krizi için kurulan özel Arap komitesini uluslararası öfkenin bastırılmasında Suriye rejimine yardımcı olmakla suçladı. Muhalif liderler Arap Birliği’nin tavırlarının Avrupa ve Amerika’nın Güvenlik Konseyi’nde konuya ilişkin rollerini zayıflattığını, Türkiye’nin rolünü de büyük ölçü de yavaşlattığını vurguladı.

Esirler başka mekanlara taşındı

Öte yandan Suriye televizyonu 750 esirin serbest bırakıldığını açıklarken Human Rights Watch İnsan Hakları Örgütü Suriyeli yetkilileri, Arap Birliği gözlemcilerinden saklamak gayesiyle yüzlerce esiri askeri olmayan başka yerlere götürmekle suçladı.

Örgütten yayınlanan bildiride Arap Birliği’nden Suriye hükümeti ile yaptığı anlaşma doğrultusunda tutukluların konması için kullanılan tüm mekanlara girmesini talep etti.

Örgütün Ortadoğu kısmı müdürü Sarah Leah Whitson ise Suriye’nin uyguladığı baskı kampanyasını tespit etmek için gelen gözlemcilerin çalışmalarını zayıflatmak için elinden geleceğini yapacağını gösterdiğine dikkat çekti.

Human Rights’in bildirisine göre Humus’ta Suriye Baas güçlerinden bir subay, Suriye hükümetinin Arap Birliği protokolüne imza atmasının ardından hapishane müdürünün kendisine esirlerin başka yere taşınmasında yardımcı olması yönünde emirler verdiğini açıkladı.

Askeri yetkililere polis kimliği

Subay 21 ve 22 Aralık tarihlerinde 400 ila 600 mahkumun başka mekanlara taşındığı tahmininde bulundu. Ayrıca kendisine mahkumların Humus’un dışında; Zidal Bölgesi’ndeki askeri roket fabrikasına taşınacaklarının söylendiğini dile getirdi. Subay, Suriye hükümetinin askeri yetkililere polis kuvvetlerine mensup olduklarını gösterir kimlik kartları çıkarttırdığını da söyledi.

İnsan hakları örgütü bu durumun Arap Birliği girişiminin ihlali anlamı taşıdığını çünkü girişimin Suriye hükümetini silahlı güçlerini yerleşim bölgelerinden ve şehirlerden çekmeye çağırdığını açıkladı. Arap Birliği’ni de tutukluların bulunduğu her mekana girebilmek için baskı yapmaya çağırdı.

Örgütün bildirisinde serbest bırakılan tutuklulardan birinin, 10 Aralık’ta 150 esirin başka bir mekana aktarıldıkları yönündeki sözlerine de yer verildi. Serbest bırakılan şahıs aktarılan bu mahkumların tek suçlarının gazetecilere haber aktarmak, kaçmak ya da gösterilere katılmak olduğunu vurguladı.