Gül-Biden görüşmesinin ayrıntıları

Amerikan yönetiminden üst düzey yetkili, Biden ile Gül'ün görüşmesine ilişkin, Biden ile seyahat eden gazetecilere uçakta brifing verdi.

Yetkilinin verdiği bilgiye göre, Gül-Biden görüşmesine 1 saatlik süre ayrılmasına rağmen, görüşme 2 saate yakın sürdü.

Yetkili, bunun, Gül ile Biden arasındaki görüşmenin ''derinliği ve kapsamlığının bir yansıması'' olduğunu belirterek, ''Başkan Yardımcısı Biden, Cumhurbaşkanı Gül'ü yıllardır tanıyor. Daha önce birçok kez görüşmüşlerdi. Biden Cumhurbaşkanı Gül'ün bilgeliği ve sorunlara yaklaşımına büyük bir takdir duyuyor'' dedi.

''Irak konusu üzerinde çok fazla duruldu''

Yetkiliye göre, birçok konunun ele alındığı toplantıda, ABD'nin bu yıl sonuna kadar Irak'tan askerlerini çekiyor olması nedeniyle, özellikle Irak konusu üzerinde çok fazla duruldu.

Bu kapsamda, Cumhurbaşkanı Gül ve ekibinin, Irak'tan yeni dönen Biden'dan izlenimlerini dinlemeye ilgi gösterdiği, Biden'ın da Irak'taki temaslarının ana hatlarına dair bilgi verdiği belirtildi.

Yetkiliye göre, Biden'ın görüşmede Türk tarafına, ''Irak'la olan bağlantımızı koparmıyoruz. Bu bağımızın yapısı, askeri yapıdan sivil bir yapıya dönüşüyor, ancak birçok bakımdan aslında bağlarımızı daha da derinleştiriyoruz'' mesajını çok net ifadelerle ortaya koydu.

Biden, görüşmede, ABD ile Irak arasındaki Stratejik Çerçeve Anlaşması Yüksek Koordinasyon Komitesi'nin toplantısına da değindi ve Irak'ın kurumlarının inşası ve güçlendirilmesi konusunda Irak hükümetiyle çok kapsamlı şekilde çalıştıklarını anlattı.

İran'ın Irak'a etkisi

Yetkili, görüşmede İran'ın Irak'taki etkisinin de ele alındığını söyledi.

Buna göre, Biden, Irak'ın, İran'dan başlamak üzere dış müdahalelere çok güçlü itirazlarının olduğu yönündeki görüşünü ortaya koydu.

Irak'taki seçimlerin her kesimden Iraklının İran'ın etkisine riayet etmediğini gösterdiğini belirten Biden, İranlıların seçimlerin sonucuna ve hükümete dikte etme gayretlerinin boşa çıktığını kaydetti.

Görüşmede, Irak'ta hidrokarbon yasasının çıkarılmasına dönük beklentiler de konuşulurken, Biden, bazı Iraklı muhataplarının, kendisine, bu yasa üzerinde önümüzdeki haftalarda ilerleme sağlanması şansının bulunduğunu söylediklerini aktardı.

Üst düzey yetkili, görüşmede, Irak'ta Araplar ve Kürtler arasındaki ilişkilerin de gündeme geldiğini anlattı.

Suriye

Yetkili, Gül-Biden görüşmesinde gündeme gelen bir diğer konunun terör örgütü PKK olduğunu söyledi.

Buna göre de Biden, iki ülkenin ortak sorunu olan bu meselenin çözümünde ABD olarak Türklere yardım etmeye olan bağlılıklarını yineledi. Biden ayrıca, Irak'ı ziyareti sırasında bir araya geldiği Iraklı yetkililerden, PKK terörizminin yol açtığı sorunla mücadelede daha fazlasını yapma taahhüdünü duyduğunu aktardı.

Görüşmede Suriye de gündemdeydi.

Biden, bölgedeki bazı çevrelerin Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad rejimi sonrasında neler olabileceği konusundaki belirsizliğe dair kaygılarını anladığını, ancak Esad ve rejiminin şu anda Suriye'de istikrarsızlığın kaynağı olduğu ve sadece Suriye'de değil, ötesinde de mezhepsel çatışmaları körükleme yönünde en büyük tehlikeyi ortaya koyduğu inancını dile getirdi.

Yetkili, birinci amacın Esad rejiminin kendi halkını öldürmesine son vermesini sağlamak ve Esad'ın iktidarı terk etmesi olduğunu vurguladı.

İran konusunda kapsamlı görüşme

Görüşmede İran konusunun da kapsamlı biçimde konuşulduğunu aktaran yetkiliye göre, Biden, İran'ın bölgedeki etkisinin azaldığı yönündeki değerlendirmesini dile getirdi.

Biden, ayrıca, İran'ın, nükleer programıyla ilgili tereddütleri gidermeyi reddetmesinden nükleer silahların yayılmasının önlenmesi anlaşmasını ihlaline, Suudi Arabistan'ın Washington Büyükelçisine suikast planından Tahran'daki İngiliz Büyükelçiliğine saldırıya ve Türkiye ve NATO radar sistemine tehditlerine kadar uzanan bir dizi ''taşkın eylemleri''nin sonucunda daha da yalnızlaştığını söyledi.

Kıbrıs sorunu, Türkiye-İsrail, Türkiye-Ermenistan ilişkileri

Görüşmede Kıbrıs konusunun da ele alındığını ifade eden yetkili, Biden'ın, gelecek aylarda bu konuda BM'nin öncülüğünde gerçek bir ilerleme sağlanması umudunu dile getirdiğini kaydetti.

Türkiye-İsrail ilişkilerinin gündeme geldiği görüşmede Biden, ''ABD'nin en yakın iki dostu ve ortağının, aralarındaki ilişkilerde oluşan zararı ve mevcut gerginlikleri onarma yolunda çalışmalarının önemli olduğunu'' belirtirken, bunun hem Türkiye hem de İsrail'in yararına olacağını, iki tarafın da bu uğurdaki fırsatları yakalamak için çalışacaklarını umduğunu kaydetti.

Görüşmede son olarak, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin ele alındığını ifade eden yetkili, Biden'ın, Çiçek'le görüşmesinde olduğu gibi bu görüşmede de protokollerin TBMM'nin gündemine yeniden getirilmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdiğini ve TBMM'nin bu konuda adım atacağı umudunu ortaya koyduğunu kaydetti.

''İran'a yönelik yaptırımlar ve Suriye'de tampon bölge oluşturulması gündeme gelmedi''

Yetkili, bir gazetedeki Biden ile ilgili haberle bağlantılı olarak ''Gazetedeki röportajında, Türkiye'nin İran'a daha sert yaptırımlar uygulaması çağrısında bulunuyor, peki İran'a daha sert yaptırımlar konusunu konuştular mı-'' sorusu üzerine, görüşmede bu konunun gündeme gelmediğini söyledi.

Yetkili, görüşmede İran'ın daha genel hatlarla gündeme geldiğini, ''bu ülkenin nereye gittiği ve tavrını değiştirmesi için İran üzerindeki baskıyı muhafaza etme gerekliliği'' üzerinde durulduğunu, ancak yaptırımlar konusuna özel atıf yapılmadığını aktardı.
Yetkili, bir başka soru üzerine, Suriye'de uluslararası bir tampon bölge oluşturulması konusunun gündeme gelmediğini bildirdi.

AA

Gül-Biden görüşmesinin ayrıntıları

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın görüşmesinde, terör örgütü PKK'dan Suriye'ye, Irak'ın geleceğinden İran'a, birçok konunun gündeme geldiği belirtildi.