Moldova’da Romence konuşan halk ile Rusça konuşan halk arasındaki tarihi anlaşmazlık nihayet çözülmeye başlandı.
Moldova yönetimi, ülkeden tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Transdinyester bölgesi ile müzakerelere gelecek hafta yeniden başlanacağını açıkladı.
Moldova Başbakanı Vlad Filat'ın ofisinden yapılan açıklamada, ayrılıkçı lider Igor Smirnov ile Bender'de dün geç saatlerde yapılan görüşme sonrası müzakerelerin yeniden başlamasına karar verildiği bildirildi.
30 Kasım'da Litvanya'da yapılacak görüşmede, Rusya, Ukrayna, AB ve ABD'den de temsilcilerin olacağı kaydedildi.
Başbakan ile Smirnov arasındaki görüşme, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı arabuluculuğuyla yapıldı.
Moldova'dan 1990 yılında tek yanlı bağımsızlığını ilan eden Transdinyester'in statüsüyle ilgili müzakereler 2006 yılında kesilmişti.
NEDEN SAVAŞIYORLAR?
Moldovya içinde kendi bağımsızlığını ilan eden de-facto bir cumhuriyettir. Kendi siyasi yapısı, meclisi, ordusu, polisi ve posta sistemi olan bölge, Birleşmiş Milletler üyesi hiç bir devlet tarafından tanınmamaktadır. Osetya ve Abhazya tarafından tanınmaktadır.
Transdinyester Cumhuriyet Muhafızları, militan gruplan ve Rusya’nın 14. ordusu tarafından desteklenen Kazak Birlikleri ile Moldova polisi ve askerleri arasında kısa süren ve limitli savaş sürecini tarif eder. 80'lerde başlayan değişim rüzgarları ve etnik ayrılıklar sovyetlerin çeşitli bölgelerinde gittikçe daha güçlü hissedilmeye başlanmıştı.
Sıcak çatışmalar 1990 yılının Kasım ayında Dubăsari ve Bender’de de başlamıştır. Çatışmalar yeni kurulan Moldova devletinin 1 Mart 1992 tarihinde Birleşmiş Milletler’e üye olmasıyla şiddetlenmiş ve yaz ayının başlarına kadar devam etmiştir.
Rus silahlı kuvvetleri çatışmalara General Aleksander Lebed komutasında katılmış ve Moldova güçlerine büyük kayıplar verdirmiş ve bu kayıplar karşında geri çekilmeye mecbur kalan Moldova güçleri ateşkes ilan etmek zorunda kalmıştır.
Bu savaş sonucunda Transdinyester tarafından 1544 ve Moldova Cumhuriyeti tarafından 1904 kişi kayıp olmuş. 21 Temmuz 1992 tarihinde taraflar arasında ateşkes ilan edilmiş ve bugüne kadar her iki taraf da ateşkes kararına uymuştur.Ancak durum hassasiyetini korumaktadır ve gerginlikler yaşanma potansiyeli devam etmektedir. Çünkü Moldova tarafının bögledeki Rus askerlerinin çekilmesi için Avrupa ve dünya kamuoyunda defalarca üstelemiş ancak istediği sonucu alamamıştır.
Ateşkes ilanından beri Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı himayesinde taraflar arasındaki görüşmeler devam etmektedir. Bölgedeki durumun tansiyonu hala devam etmekle birlikte güç dengelerinin ve değişen siyasi stratejilerin etkisiyle günümüzde daha sakindir.
