Çocukları tutuklama kanunu değişikliği şekilsel

Ahmet Yılmaz / TIMETURK

İsrail Ordusu’nun reşit olmayan Filistinlileri tutuklama kanununda değişiklikler yapmış ve Batı Yaka’da tutuklu çocukların özel mahkemeye çıkarılma yaşını 15’den 18’e çıkarmış olmasına karşın özel avukatların ifadelerine göre çocuk saflarında yeni tutuklamalar görüldü.

Avukatlar El-Cezire.net’e yaptıkları açıklamalarda yeni değişikliklerin şekilsel ve imajı iyileştirme amaçlı olduğunu vurguladı. Aynı şekilde büyüklerin davalarına bakan mahkemeler ile 2009 yılında kurulan ve küçüklerin davalarına bakan mahkemeler arasında özlü farklar bulunmadığına işaret etti.

Geçen Ekim ayının başlarında yürürlüğe giren değişikliğe göre özel icraatlarda bulunuluyor ve çocuklar uzman hakimlerin önünde yargılanıyor. Kendileri için mahkeme tarafından avukat atanıyor ve yetişkinlerden ayrı bir yargı sürecine tabi tutuluyorlar.

Çocuk kanunları

Çocukları Savunma Küresel Hareketi Hukuk Birimi Koordinatörü İyad Misk, İsrail’de tutuklanma yaşının ve yaptırımların belirlenmesi gibi çocukları etkileyen bir grup askeri emirler bulunduğunu, bu emirler arasında da yargısız idari gözaltı ve diğer çeşitli uygulamaların bulunduğunu belirtti.

İyad Misk, Askeri Ofer Mahkemesi’nin dahilinden yaptığı açıklamalarda 16 yaşından küçük çocukların tutuklanıp yargılanmasına izin veren kanunda yapılan değişikliklerin şekilsel olduğunu söyledi. Misk, bu yeni kanun değişikliklerinin çocukların mahkemeye tek başına çıkacak olmalarından, mahkeme salonuna tek başına gireceklerinden bahsettiğini pratikte böyle bir şeyin uygulanmayacağını dile getirdi.

Hukuk birliği koordinatörü, çocukların davalarına bakan hakimlerin, yetişkinlerin davalarına bakan hakimler olduğunu, bugün bir çocuğun davasına bakan bu hakimin yarın bir yetişkine müebbet hapis cezası verebileceğini de sözlerine ekledi.
Ardından mahkemeye çıkarılma yaşının yükseltilmesinin cezalara olumlu değil olumsuz yönde etki edeceğini ifade etti.

Irkçı-ayrımcı uygulama

Diğer taraftan Avukat ve çocuk haklarını savunma alanında aktivist Halid Kazmar da İsrail’in Filistinli çocuklara ayrımcı ve ırkçı bir muamele uyguladığına dikkat çekti. Ayrıca İsrail’in bu yeni değişikliklerinin şekilsel olduğunu, işin hakikatinde bir değişikliğin söz konusu olmadığını ve sadece çocuklara karşı uygulamalarından ötürü aldığı uluslar arası eleştirileri savuşturmayı hedeflediğini belirtti.

Avukat Kazmar, İsrail hapishanelerinde esir 18 yaş altı yaklaşık 160 çocuk olduğuna ve bu çocukların en düşük düzeydeki adil yargılama standartlarından dahi yoksun mahkemelerde yargılandıklarına, çocukların davalarına bakan hakimlerin yetişkinlerin davalarına bakan askeri hakim ve savcılar olduğuna değindi.

Yine de işkenceye maruz kaldılar

Öte yandan İsrail’in değişikliklerinden sonra tutuklanan ve yakın dönemde salınan 18’in altında bir genç çocuk hapishanede işkenceye maruz kaldığını ve yetişkinlerden hiç de farkı olmayan mahkemelere çıkarıldığını söyledi.

Halil Kenti’nin kuzeyindeki Beyt Emir kasabasından olan 17 yaşındaki Muhammed Bahr, geçtiğimiz Ekim ayının 13’ünde tutuklandığını ve tutuklandığının beşinci günü çok sert bir sorguya tutulduğunu, taş fırlattığını itiraf etmesi için vücudunun değişik yerlerine ağır darbeler aldığını ve daha sonra Ramallah yakınındaki Ofer tutukevine nakledildiğini açıkladı.

Kasım ayının 10’unda salınan Bahr, Ofer Hapishanesi’nde on kereden fazla askeri mahkemeye çıkarıldığını, bu mahkemelere çıkarıldığında yetişkinlerin muhakemelerinden farklı bir şey hissetmediğini, tüm savcı ve yargıçların askeri elbiseli olduğunu ifade etti.

Bahr’ın arkadaşı Ahmet El-Salibi de aynı şekilde Kiryat Arba yerleşiminde ve Etzion gözaltı merkezinde sert bir şekilde sorgulandığını, yüzüne tokat atıldığını ve 25 gün süren tutukluluğu boyunca her iki günde bir yetişkinlerin mahkemelerinden farklı olmayan mahkemelere çıkarıldığını söyledi.