Esad, Baas rejimi ve sonrası

'Geri sayım çoktan başladı'

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Fas yolunda konuşuyoruz. Gündemde 'Suriye krizi' var. Ama önce Fas... İki ülke arasındaki ziyaretler ne kadar azmış. Fas'ı en son ziyaret eden Türk Cumhurbaşkanı Kenan Evren... 1987'de gelmiş. Fas Kralı'nın Türkiye'yi ziyaret tarihi ise çok eski: 1968.

Arada Başbakan Erdoğan'ın ziyareti var, 2005'te. Oysa Fas Türkiye'ye uzak bir ülke değil. Aramızda hiçbir siyasi soğukluk yok. Her iki ülkenin sokakları birbirlerine sempatiyle bakıyor. Fas'la ilişkilerde hareketli bir döneme gireceğiz. Davutoğlu, Fas Kralı'nın Türkiye ziyareti üzerine çalışma yapıldığını anlattı. Arkası da gelecek.

Seçimlerin ardından yeni seçilecek başbakanın ilk ziyaret edeceği ülkelerin başında Türkiye var. En iddialı partinin adı da Adalet ve Kalkınma Partisi... Türkiye'den esinlendi.

Fas, sıradan Arap İslam ülkesi değil. İslam uygarlığına başkentlik yaptı. Endülüs'ün devamı kabul edenler var. Arap Baharı Fas'ta da esti. Tunus ve Mısır gibi sert ve keskin değil, yumuşak geçiş yaşadı. Reformlar sözde kalmadı. Yeni anayasa hazırlandı ve halkın oyuna sunuldu. Çok partili hayatın önü açıldı.

Neden mi Fas'tayız? Türk-Arap Forumu Dışişleri Bakanları Toplantısı için... Bu toplantılar Türkiye ile Arap Ligi arasında 2007'de başladı. Bu dördüncüsü... Toplantılar hep kritik süreçlere denk geldi. Geçen yıl İstanbul'da Mavi Marmara olayından hemen sonra gerçekleşmişti forum. Şimdi de Suriye krizinin en hararetli döneminde.

Arap Ligi birkaç gün önce Suriye'nin üyeliğini askıya aldı. Batı dünyasından sonra Arap başkentlerinden Şam'a doğru esen rüzgârlar çok sert... Beşşar Esed'in bu fırtınanın önünde durması kolay değil.

Rabat'ta ılıman hava var. Şehrin üstü bulutlarla kaplı, aralıklarla yağmur bırakıyor. Davutoğlu'nun ilk gün programı ikili temaslarla geçti, forum bugün başlayacak. Ana gündem, Suriye... Arap Ligi'nden dışlanmış, Türkiye'yi karşısına almış Beşşar Esed rejimi için kritik günler.

Davutoğlu 'Beşşar Esed için geri sayım çoktan başladı' dedi.

Davutoğlu önceki gün bütçe görüşmelerinde CHP milletvekillerinin tepkisiyle karşılaştı. CHP, hükümetin Suriye politikasına öteden beri eleştiriler yöneltiyor. CHP sözcüleri açıkça söylemese de 'mezhep faktörü' iması yapmaktan da geri durmuyor. Davutoğlu, CHP milletvekillerinin üslubundan rahatsız olmuş.

'Biz mezhepçilik yapmadık, yapmıyoruz' dedi ve ekledi: 'Beşşar Esed yeni mi Nusayri oldu? Düne kadar dosttuk, o zaman Nusayri değil miydi?' Yöneticilerinin hangi görüşten, hangi mezhepten olacağına Suriye halkının karar vereceğini söyledi. 'Suriye halkı bizim kardeşimizdir. Nusayri, Sünni, Hıristiyan bizim için fark etmez' dedi. Doğrusu da bu...

Davutoğlu, Suriye muhalefetine de bu yönde tavsiyelerde bulunduğunu anlattı. İki gün önce görüştüğü Ulusal Konsey Başkanı'na 'Yapınızı geniş tutun, aranızda her düşünceden, her mezhepten insan olsun' dediğini söyledi. Suriye'deki gelişmeleri sadece mezhep açısından yorumlamak doğru değil. Şüphesiz mezhep yadsınamaz bir unsur... Ancak Türkiye için değerler ve milli çıkarlar esas.

Davutoğlu'na Suriye'ye tepki verirken Sudan'a neden sessiz kalındığı da soruldu. Bu bazı çevreler tarafından hükümete yöneltilen eleştiridir. Davutoğlu 'İkisi farklı konu' dedi ve ekledi: 'Sudan Devlet Başkanı Ömer Beşir'e de ses çıkardık. Türkiye'ye geldiğinde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Beşşar Esed'e söylediklerini aynen Ömer Beşir'e de söyledi.'

Fas'tayız ama gündem Suriye, ikili temasların ve Türk-Arap forumunun en önemli konusu Beşşar Esed'in Baas rejimi... Kaderi ve sonrası konuşuluyor.

Esad, Baas rejimi ve sonrası

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Fas yolunda 'Suriye krizi'ni konuşan Mustafa Ünal anlatıyor...