İtalya'nın kredi notunu bir kademe düşüren Standard and Poor's (S&P), aynı gün Türkiye'nin BB olan yerel para cinsinden kredi notunu BBB-'ye yükseltti. Not görünümü de 'pozitif' olarak belirlendi. Döviz cinsinden kredi notunda ise değişikliğe gidilmedi. Karar, piyasaları uçurdu. Borsa, günü yüzde 5,1 artışla 60.889 puandan kapattı. Dolar 1,76 liraya düştü. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, Türkiye'ye duyulan güvene işaret ederken, iş dünyasının önde gelen temsilcileri şu yorumu yaptı: "Elde edilen başarıların geç kalınmış tasdiki."
Türkiye'nin yabancı para cinsi notu ile TL kredi notu arasındaki fark iki basamağa çıktı. İki kredi notunda da görünümünü pozitif olarak açıklayan S&P, görünümün pozitif olmasının kredi notunda yönün yukarı olduğunu gösterdiğini belirtti. Kuruluş, Türkiye ekonomisinde yüksek büyüme rakamlarının yerini daha düşük rakamlara bırakması sonrasında cari açığın azaltılması ve iç kredilerde büyümenin mali dengeler bozulmadan veya finans sektöründeki istikrarı tehlikeye sokmadan sağlanması durumunda kredi notunun artırılabileceğine dikkat çekti. S&P buna ek olarak, sosyal güvenlik alanındaki derinleşen reformların kamu borcunu belirgin derecede azaltacak güçlü bir mali performansa yol açması halinde de kredi notunu yükseltebileceğini açıkladı.
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, dünyada pek çok ülkenin notunun düşürüldüğü bir ortamda Türkiye'nin kredi notunun artırılmasının Türkiye'nin dünya ekonomisindeki gücünü, dünyanın gelişen yıldızı olduğunu gösterdiğini belirterek, "Yerel para cinsinden notun artırılmasının yanı sıra görünümün de pozitif olarak belirlenmesi, bundan sonraki dönemde de yabancı para cinsinden kredi notunun artacağına işaret etmektedir." dedi. Türkiye'nin notunun ekonominin gerçek görünümünü yansıtmadığını aktaran Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de yakın zamanda Türkiye'nin yatırım yapılabilir notunu alacağını söyledi.
Türkiye'nin yatırım yapılabilir kredi notuna sahip olması için, S&P'nin döviz cinsi kredi notunu da iki kademe yükseltmesi gerektiğini kaydeden uzmanlar, buna rağmen kararın Türkiye'nin yurt dışında TL cinsi borçlanabilmesine imkân sağlayabileceğini belirtti. Yerel para cinsi kredi notu artışının Türkiye'de finans sektörü ve yerel piyasada derinliğin artmasına bağlayan S&P, 2008 yılında 24 ay olan devlet iç borçlanma senetlerinin ortalama vadesinin ise 34 aya yükseldiğine dikkat çekti. Türkiye'nin döviz ve TL kredi notu arasındaki iki kademelik farkın ülke notlama kriterlerindeki değişiklikle uyumlu olduğunu ifade eden S&P, Merkez Bankası'nın bağımsız para politikası geçmişi ile TL cinsi borçlanma piyasalarının kazandığı derinliğin iki kademe not farkını haklı çıkarttığını belirtti. Türkiye'nin borç yapısındaki başlıca zayıflığın dış pozisyon olduğunu dile getiren S&P, Türkiye'de cari açığın yıl sonunda gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 10'una ulaşmasının beklendiğini ve dış tasarruflara duyulan ihtiyacın Türkiye'yi iç ve dış şoklara açık hale geldiğini kaydetti.
Yerel para cinsinden not artırımının döviz için de kuvvetli bir sinyal olduğunu dile getiren Yapı Kredi Başekonomisti Cevdet Akçay ise, "Muhtemelen cari açık ve dış ticaret açığında bir iki ay daha iyi data görmeyi bekliyorlar. O düzeltmeyi de göreceğiz. Büyüme ve ihracatta yakınsama var birbirine." diye konuştu. Türkiye Finans Genel Müdür Yardımcısı Ali Güney de bu kararın ardından uzun vadeli fonların gelebileceğini söyledi. Bu arada Fitch Türkiye Genel Müdürü Botan Berker, Türkiye'nin kredi notunun yatırım yapılabilir seviyeye çıkması ile ilgili "bekle gör" döneminin devam ettiğini söyledi. S&P'nin açıklamasına şaşırmadığını belirterek, önemli olanın döviz cinsi kredi notunun artması olduğunu kaydetti.
Borsa 61 bine uçtu, dolar 1,76 liraya düştü
S&P'nin sürpriz kararı, piyasaları çok olumlu etkiledi. Haberin ardından yüzde 6,5 primle 61.721 puana kadar yükselen İMKB-100 endeksi kazanımlarını kısmen azaltmasına karşın yüzde 5,1 primle 60.889'dan kapandı. Açıklama ile gerileyen kur ve faiz ise değişikliğin döviz cinsi kredi notunu kapsamaması nedeniyle kazançlarının bir kısmını geri verdi. Açıklama öncesi 1,80 seviyesinin üzerinde olan dolar/TL 1,7660 seviyesine kadar geriledikten sonra 1,7930'a yükseldi. HSBC Stratejisti Fatih Keresteci, S&P'nin aldığı kararın olumlu olduğunu ancak ilk anda ortaya çıkan intiba gibi Türkiye açısından tarihi bir olaya işaret etmediğini, uluslararası arenada ülkelerin kredi notlarına bakılırken yabancı para cinsinden değerlendirmelerin dikkate alındığına işaret ederek, şunları aktardı: "Şüphesiz, bu adım ileride yabancı para cinsinden de not artırımına gidileceğinin bir sinyali olarak düşünülebilir, ancak bu muhakkak olacak bir şey değil. Cari işlemler açığı yabancı para cinsinden not artırımı için önemli bir engel olmayı sürdürüyor."
Ajanslar
