Bünyamin Köseli'nin haberi
40 bine yakın kitabı için Bakırköy'de ev tutan emekli Ziyaver Şencan ile kapıdan içeri adımımızı atıyoruz. Kapı açılır açılmaz ağır bir eski kitap kokusu geliyor burnunuza.
Daha önce Hedef Alliance Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak'ın danışmanlığını yapan Ziyaver Şencan, kitaplarını da şirketteki ofisinde muhafaza ediyormuş. Emekli olduktan sonra başka bir yere taşımak zorunda kalmış.
Kitapları için tuttuğu eve her ay 1.300 TL kira ödeyen Şencan, emekli maaşının hepsini elektrik, su ve kira giderlerine harcıyor.
Şencan, eşi ve kayınvalidesi ile birlikte Ataköy'de oturuyor. Haftanın 6 günü her sabah saat 9 gibi buraya geliyor. Geç saatlere kadar kitap okuyor, makaleler yazıyor ve Osmanlıca öğrenmek içir ders çalışıyor.
Öğlen yemeğini evinden getiriyor. Kitap dışında bir şeylere para vermeyi içine sindiremediğini söylüyor. "İçki ve sigaram yok. Eğlence düşkünü bir insan değilim. Gereksiz yere tek bir parça kıyafet bile almam. Benim tek dünyam kitaplarım." diyor.
"Eşiniz kitaplarınızı kıskanmıyor mu?" sorusuna bakın nasıl cevap veriyor: "Eski zaman insanları kitabın üç düşmanı var der: Yangın, sel ve kadın! Benim eşim Boğaziçi mezunu. ABD'de eğitim gördü ama kitaplarım için ev tutmamı hâlâ yadırgıyor."
Eline geçen bütün parasını kitaba yatıran Ziyaver Şencan'ın çok güçlü bir hafızası var. Hangi kitabın hangi rafta olduğunu neredeyse ezbere biliyor. Bugüne kadar birkaç istisna hariç aynı kitaptan iki tane almamış. Onun kitap merakı çok küçük yaşlarda başlamış.
Doktor bir baba ve bankacı bir annenin çocuğu olan Ziyaver Şencan, Dede Korkut Hikâyeleri ile büyümüş. Gulliver'in Gezileri zihninde derin izler bırakmış. Daha sonra ise Kemalettin Tuğcu ile tanışmış. Okuma alışkanlığı kazanmasında annesinin büyük etkisi olmuş.
İlkokul yıllarını babasının işi dolayısıyla Adana'da geçiren Ziyaver Şencan, annesiyle birlikte o dönemin en büyük kitapçısı olan Yolgeçen'in müdavimiymiş. İlkokulu Adana'da bitiren Şencan, eğitimine İstanbul'da devam etmiş. Daha o yıllarda 1.000'e yakın kitabı varmış. Üniversiteyi bitirdiğinde ise bu rakam 5 bini bulmuş.
"Ethem Sancak çok iyi bir okur"
Ziyaver Şencan, 1998 ile 2008 arasında Hedef Alliance Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ethem Sancak'ın danışmanlığını yapmış. Şencan, 1976'da İstanbul Üniversitesi Maden Fakültesi Petrol Mühendisliği Bölümü'nü kazanmış. Siyasi nedenlerle okulu uzadığı için 1980'de Koz Ecza Deposu'nda çalışmaya başlamış.
O yıllarda Ethem Sancak da üniversite okuyormuş. Solcu bir öğrenci olan Sancak'ın ailesiyle arası açılmış. Çünkü ailesi Van'ın ileri gelen muhafazakâr ailelerindenmiş. Ailesinden maddi destek alamayan Sancak da Koz Ecza Deposu'nda çalışmaya başlamış.
Ziyaver Şencan ile Ethem Sancak'ın yıllar süren dostluğu burada başlamış. Daha sonra ailesiyle arasını düzelten Ethem Sancak Koz Ecza Deposu'na ortak olmuş. 1993'de ise Hedef Ecza Deposu'nu kurmuş. En yoğun olduğu dönemlerde bile Ethem Sancak, elinden kitapları hiç düşürmezmiş. Arabasında en az üç dört kitap taşır, Şencan'dan da ödünç kitap alırmış.
İstanbul'un ilk modern haritası onun koleksiyonunda
İki oda bir salon evin hemen her yeri kitaplarla dolu. Kitaplar, niteliğine göre farklı odalara konmuş. Önce küçük bir odaya giriyoruz. Burası, Ziyaver Şencan'ın tabiriyle hazine odası. Yerli ve yabancı çok sayıda nadir eserler rafları doldurmuş. Osmanlı dönemine ait elyazması kitaplar, Fransızca, İngilizce ve Almanca bazı başyapıtlar burada saklanıyor.
Ziyaver Şencan, yerde özel bir cam koruma içerisinde duran haritayı heyecanla göstererek, "Bu harita İstanbul'un ilk modern haritası. 1493 yılında basılan bu harita matbaacılığın ilk dönemine ait olduğu için nadirat ötesi bir değere sahip. Haritanın fiyatı 10 bin TL civarında." diyor.
Diğer bir odanın tamamında dünya edebiyatına ait şiir ve roman kitapları ile Türk edebiyatının seçkin eserleri bulunuyor. Şencan, çizgi roman, karikatür albümleri, tarihî afişler, ansiklopediler ve masonlarla ilgili bazı belgelerin bulunduğu salon kısmını ise çalışma odası olarak kullanıyor.
Her yurtdışı seyahatinden bavul dolusu kitapla dönmüş
Ziyaver Şencan, gittiği her ülkeden bavul dolusu kitapla dönmüş. Şirket toplantıları sayesinde Avrupa ve Ortadoğu ülkelerinin birçoğunu gezmiş. İş arkadaşları, yabancı ülkelere adım atar atmaz eğlenmenin yollarını ararmış.
Ziyaver Şencan ise doğruca sahafların yolunu tutarmış. Dil eğitimi almak için gittiği ABD'nin bütün eyaletlerini gezerek eski kitap satın almış. Eğitimini tamamladıktan sonra 1.000'e yakın kitapla Türkiye'ye dönmüş.
Bu merakı, başına işler de açmış. Mısır'da sahaflar pasajını ararken kaybolmuş ve polis takibine takılmış. Gözaltına alınmaktan son anda kurtulmuş. İspanya'da ise sokak serserilerinin saldırısına uğramış.
Zaman
