Kaddafi'den sonra nasıl bir Libya?
Ulusal Geçiş Konseyi (UGK) Başkanı Mustafa Abdülcelil, Libya'da ‘Kaddafi döneminin bittiğini’ ilan etti. Peki nasıl bir dönem başladı? Lübnan gazetesi Nehar'dan Racih Elhuri'nin analizi:
14 Yıl Önce Güncellendi
2011-08-27 11:33:31
Libya, normal devlet nedir hiç bilmedi. Önce 1953’te bir İtalya sömürgesinden devlet kuramayan Abdullah Sunisi dönemine geçti, sonra da 1969’da Albay Kaddafi’nin yönetimine. Albay, Libya’yı diktatörlüğün mağarasına çevirdi.
Şimdi Ulusal Geçiş Konseyi (UGK) Başkanı Mustafa Abdülcelil, ‘Kaddafi döneminin bittiğini’ ilan ettiğinde, gözlemciler soruyor: Peki nasıl bir dönem başladı? Doğal olarak Libya’nın yeni şartları belirmeden önce yanıt vermek imkânsız.
Fakat 15 Şubat’ta başlayan ve Kaddafi yönetimini sona erdirerek Trablus’a giren devrim, bu uzun yolda henüz fazla mesafe kat etmedi. Yanı sıra devletin kurulması için henüz Tunus ve Mısır’da çiçek açmamış ‘Arap baharına’ ilişkin söylenenlerle birlikte yürüyor.
Peki işler Libya’da nasıl yürüyecek?
Gelecek dönemin yolunda, Abdülcelil’in dediği gibi, güllerin serilmiş olmayacağı, ‘önümüzde birçok sorun olduğu ve sorumluluk almamız gerektiği’ doğru. Ancak bu durum, sivil devlete ulaşmanın zor deneyiminden geçmeden mümkün olmayacak.
Bazıları, Kaddafi sonrası Libya’sının Saddam sonrası Irak gibi olmasından endişelenirken abartmıyor. Bir diktatör yıkılıyor, ancak onun yerini kaos yayan bir boşluk alıyor.
UGK içinde bölünmeler
Fakat Libya’daki durum, yönetimi Abdülcelil’in “Ilımlı İslami çerçevede demokrat bir devlet istiyoruz” sözüyle tanımladığı rejime taşımak için bir güvenlik köprüsü oluşturması öngörülen UGK’nın çözümüne rağmen farklı.
Pratikte bu durum, Türkiye’de şu an hâkim olan formatıyla, bir yönetim anlamına geliyor.
Bu da Libya devriminin iki kanadı ‘mazlum Doğu kanadı’ ile Kaddafi dönemindeki ‘zalim Batı kanadı’ arasında birçok çabaya muhtaç. Gözlemciler iki kanadın devrimin başlamasından itibaren tamamen ayrıldığını görüyor.
Belki de bunun için ABD, Türkiye’de Libya halkını destekleme konferansı çağrısı yaparak hatta girmekte gecikmedi.
Devrimciler safındaki ve UGK’daki bölünmeler, Mısır ve Tunus’takine oranla azdı. Gerçi General Abdulfettah Yunus suikastı, iktidar çekişmesinin varlığını doğruladı.
Ancak şu an Libya’daki iktidar pastası sadece devrimcilerin ve diğer birçok kanadın değil, ABD ve NATO’nun da ağzını sulandırıyor. NATO, Libya’yı ve petrolünü demokrasi yoluyla kendi avucuna koyacak bir rejim istiyor.
* Lübnan gazetesi Nehar, Tercüme: Radikal
Haber Ara