Türkiye ordu için yeni bir rol belirliyor!

Marc Champion *

Avrupa Birliği tarafından da desteklenen hükûmet, iktidara geldiği 2002 yılından bu yana 1960'lı yıllardan beri üç darbe gerçekleştiren ülkenin zorba ordusunun sivil kontrole itaat etmesi için mücadele veriyor. Askerî uzmanlar, bu mücadelenin kazanılmasının ardından Orgeneral Özel'in görevinin, değişimleri yönlendiren hükûmetten oldukça şüphe duyan bir orduda reform yapmaya başlamak olacağını belirtiyorlar.

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'ın belirttiğine göre, başlangıç olarak Başbakan yılda iki kez yapılan Yüksek Askerî Şûra (YAŞ) toplantılarında Genelkurmay Başkanının yanında oturmak yerine, bu hafta ilk kez yaptığı gibi masanın başına tek başına oturmalıydı.

Arınç televizyondan yayımlanan beyanında açıkça "Bir köyde iki muhtar olmaz." dedi.

Arınç, gazetecilerin Genelkurmay Başkanlığı internet sitesinin siyasi belgelerden arındırılıp arındırılmayacağı sorusuna ise hâlâ internet sitesinde bulunan ve ordunun Türkiye'de laikliği korumak için harekete geçebileceği uyarısında bulunan "e-muhtıra"ya çattı. Muhtıra o dönemde İslami Adalet ve Kalkınma Partisinin (AK Parti) adayı olan Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanı seçilmeye çalıştığı 2007 yılında yayımlanmıştı. Bazıları bunu siyasi sürece müdahale yönünde üstü kapalı bir tehdit olarak görüyordu.
Kendisi de AK Partili olan Arınç, "Bu, Türkiye'de bir kırılma noktasıydı. Şimdi böyle bir yanlışın internet sitesinde olması yanlışın en az kendisi kadar büyük bir yanlıştır." dedi.

Ana muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisinin (CHP) parlamentodaki Grup Başkanvekili Muharrem İnce televizyondan yayımlanan açıklamasında, "Diğer komutanlardan neyi gizliyorsunuz?" diye sordu. YAŞ'ın pazartesi günkü ilk toplantısı kısa kesilirken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Orgeneral Özel'i alışılagelmişin dışında özel bir görüşmeye çağırmıştı.

Günlük yayımlanan liberal Taraf gazetesinde askerî ilişkiler konusunda köşe yazıları yazan ve aynı zamanda Özel'in askerî akademiden devre arkadaşı olan Namık Çınar'a göre, Orgeneral Özel oldukça ihtiyatlı ve siyasetin dışında olma konusundaki titiz yapısı nedeniyle birçok generalden farklı. Özel, yapmadığı ve suçlanmadığı şeylerden dolayı diğer birçok üst düzey subaydan kendini ayrı tutuyor.

Özel, şubat ayında Koşaner'in hükûmete karşı komplo kurmakla suçlanarak mahkemeye çıkarılmayı bekleyen aralarında generaller ve amirallerin de bulunduğu 200'den fazla subayın tutuklu bulunduğu hapishaneye gerçekleştirdiği bir hayli konuşulan ziyarete katılmayan tek askerî yetkiliydi.

Çınar, Orgeneral Özel'in bu ihtiyatlı yapısının onu hükûmetin doğal bir seçimi hâline getirdiğini belirtiyor.

İstanbul'da yerleşik askerî uzman Gareth Jenkins, “Özel yine de ordu teşkilatında iyi bir Kemalist olarak biliniyor." dedi. Kemalist, modern Türkiye'nin laik kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ilkelerinin takipçileri anlamına geliyor.

* The Wall Street Journal, Tercüme: BYEGM