İstatistiklere göre 30 Haziran 2011 itibarıyla AİHM gündeminde Avrupa Konseyi’ne üye 47 ülkenin vatandaşlarından gelen 152 bin 800 dava başvurusu bulunuyor. Bu başvurulardan 42 bin 300’ünü Rusya’ya karşı açılmak istenen davalar oluşturuyor. Bu rakam AİHM’nin toplam iş yükünün yüzde 27,7’si anlamına geliyor. Rusya’yı bu alanda 17 bin 700 dava başvurusuyla Türkiye izliyor. Türkiye’ye karşı açılmak istenen davalar Strasbourg Mahkemesi’nin iş yükünün yüzde 11,6’sına eşit.
Türkiye ikinciliği kaptırmadı
Bilançoya göre Türkiye, son birkaç yıldır olduğu gibi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Rusya’nın ardından hakkında en fazla dava başvurusunda bulunulan ikinci ülke olma özelliğini koruyor.
Rusya ve Türkiye’yi sırasıyla Romanya (12 bin 850), İtalya (11 bin 550), Ukrayna (10 bin 750), Polonya (7 bin 100), Sırbistan (5 bin 400), Moldova (4 bin 150), Bulgaristan (3 bin 700) ve İngiltere (3 bin 450) izliyor. Diğer Avrupa ülkelerinden gelen dava başvurusu sayısı ise 33 bin 850.
AİHM’nin 31 Aralık 2010 tarihinde yayımladığı 2010 istatistiklerinde mahkeme gündemindeki toplam dava başvurusu sayısının 139 bin 650 olduğu bildirilmişti. Bu başvurulardan 40 bin 300’nün Rusya, 15 bin 206’sının ise Türkiye’ye karşı yapılan şikayetlerden oluştuğu açıklanmıştı.
2010 Türkiye bilançosu
Strasbourg Mahkemesi 2010 yılında Ankara’ya karşı önceki yıllarda açılmış 278 davada karar açıklamış, bu davalardan 228’inde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin en az bir maddesinin ihlal edildiği hükmünde bulunmuştu. Bunlar arasında en fazla ihlal kararı Sözleşme’nin emniyet ve güvenlik hakkıyla ilgili 5’inci ve adil yargılanmayla ilgili 6’ıncı maddeleri temelinde verilmişti.
AİHM, Türkiye hakkındaki ilk kararını 23 Mart 1995 tarihinde açıklamıştı. O tarihten 1 Ocak 2011'e kadar AİHM Türkiye’ye karşı dava açmak için yapılan 19 bin 402 başvuruyu reddetti, Türkiye hakkında 2 bin 573 davada karar açıkladı, bu kararlardan 2 bin 245’inde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin en az bir maddesinin ihlal edildiği hükmünde bulundu, 55 davada ise ihlal olmadığı sonucuna vardı.
Ankara Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 4 Kasım 1950 tarihinde imzalayıp, 18 Mayıs 1954 tarihinde onaylamış, ancak vatandaşlarına Strasbourg Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkını Avrupa Birliği’ne üyelik başvurusu yaptığı 1987 yılına kadar tanımamıştı.
DW
