İngiltere'nin ünlü ekonomi dergilerinden biri olan The Economist, 12 Haziran genel seçimleri öncesi yayınladığı bir makalede AKP hükümetini sert eleştirerek açık bir kilde muhalefet için oy istedi. Yayınlana makalede, “Bizim Türklere tavsiyemiz, oylarını CHP’ye vermeleri” denildi.
The Economist dergisinin internet sitesinde imzasız yayınlanan makalede, “Türkler için demokrasiyi geliştirmenin tek yolu, iktidar partisi dışındaki seçenekleri değerlendirmek gibi gözüküyor” diye belirtildi.
Makalede şunlar ifade edildi: “Türk seçmenin 12 Haziran Genel Seçimleri’nde iktidarı tekrar Erdoğan’a emanet etmek isteyeceğini varsaymak şaşırtıcı olmayacaktır. Lakin, son gelişmeler bu yönde değil. Erdoğan seçim anketlerinde, parlementonun üçte ikilik çoğunluğunu elde etmesine yetecek kadar önde gözüküyor ve bu ona diğer siyasi partilerin ve kuruluşların fikirlerini görmezden gelerek yeni anayasayı oluşturma fırsatı verecek. Bu durumun Türkiye için iyi olmayacağı öngörülüyor.”
Türkiye’deki tutuklu basın mensubu sayısının Çin’i geride bıraktığına işaret edilen makalede, “AKP’nin sınır tanımaz hükümranlığına yöneltilen eleştiriler, islami dünya görüşlerinden ziyade demokrasi konusundaki umursamazlıklarına odaklanmış halde. Erdoğan yargı ve orduyla giriştiği savaşlardan galip ayrıldıkça, tabi olduğu denetim mekanizmaları da etkisini yitirdi. Bu denetimsizlik, Erdoğan’ın hoşgörüsüzlüğünü ve despot içgüdülerini serbest bıraktı. Aynı dönemde yolsuzluklarda artış görülürken, basın özgürlüğü de saldırı altında; Türkiye’deki tutuklu basın mensubu sayısının Çin’i geride bıraktığı bildiriliyor. Aralarında eski ordu mensuplarının da bulunduğu Erdoğan’ın rakipleri ve muhalifler ise şişirilmiş komplo teorileri sebebiyle soruşturma geçirmekte ve yargılanmakta” ifadeleri kullanıldı.
“Bütün bunlar yetmezmiş gibi, Erdoğan seçim kampanyası süresince her zamankinden de keskin bir biçimde milliyetçi söylemlere yönelmiş halde” vurgusunun yapıldığı makalede, şu değerlendirmelere yer verildi: “Başbakan ve partisi, Türkiye’nin en kalabalık ve huzursuz azınlığını teşkil eden Kürtlerle karşılıklı diyalog peşinde koşar gibi gözükmüyor artık. Partisinin anayasaya yapmaya yetecek üçte ikilik parlementer çoğunluğu elde etmesi halinde, ülkeyi Fransa tarzı bir başkanlık sistemine götürme niyetinin ipuçlarını veren Erdoğan, başkanlık koltuğunu ise kimseye kaptırmayacak gibi gözüküyor. Halihazırda fazlasıyla merkezileşmiş olan ülke için bu büyük bir hata olabilir.”
Seçim yarışı süresince, Türkiye’nin her ilinin daha “özerk bir yönetime” sahip olacağı vaadinde bulunan Kılıçdaroğlu’nun, “özellikle Türkiye’nin güneydoğusunda Erdoğan’dan daha fazla destek toplayarak dikkat çektiğini” yazan The Economist, şöyle noktalıyor: “AKP’nin bir sonraki hükümeti kuracağına kesin gözüyle bakılıyor. Fakat bizim Türklere tavsiyemiz, oylarını CHP’ye vermeleri. Kılıçdaroğlu ve partisinin seçimlerden güçlenerek çıkması, hem anayasanın tek taraflı bir biçimde oluşturularak şimdikinden de kötü bir hale gelmesini önleyecek, hem de muhalefet için gelecek seçimleri kazanmak adına anlamlı bir umut verecektir. Bu tercih, Türkiye demokrasisini garanti altına almak için atılabilecek en mantıklı adımdır.”
BAĞIŞ'TAN SERT TEPKİ:
Deli saçması bir haber, yurtiçinden sipariş verilmiş olabilir!
The Economist'te yayınlanan yazıya Twitter üzerinden yanıt veren Başbakan Yardımcısı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, makalede ileri sürülen ifadelerin deli saçması olduğunu, ve yaklaşan seçimler nedeniyle böyle bir haberin yurt içinden birileri tarafından ısmarlanmış olabileceğini ifade etti.
The Economist'in Türkiye Temsilcisi Amberin Zaman:
Talimatla yapılmadı, Türkiye'yi yakından izliyorlar
The Economist de bir ıslık çaldı
On iki yıldır Türkiye temsilciliğini yürüttüğüm İngiliz The Economist için “Dünyanın en etkin haftalık haber dergisi” demek pek abartılı sayılmaz. ABD Başkanı Barack Obama gibi birçok lider ve sayısız beynelmilel holdinglerin CEO’ları, günlük gazeteleri takip edecekleri vakitleri olmadığı için dünya haberlerini cuma günleri yayınlanan The Economist’te okuyarak bilgilenirler.
1843’ten bu yana yayınlanan dergi, TIME ve Newsweek gibi haftalık dergilerin aksine tirajını gittikçe yükseltiyor. Tirajı şu an 1.6 milyonu aşmış bulunuyor. Derginin kullandığı ironik dil ve ukalaca savunduğu görüşler kimilerine göre çok itici; ancak dergiyi farklı kılan da tam bu “genç sivil” hali. The Economist bugünkü sayısında Türkiye’de tartışmalara yol açacak yeni bir fikir beyan ediyor. Başyazısında Türklere, “CHP’ye oy verin” diyor. Haberin ayrıntıları gazetemizde yer aldığından burada tekrarlamayacağım. AK Parti’yi iktidara geldiğinden beri hararetle savunan dergi, neden böyle bir karar aldı. Bunun cevabı zaten başyazının içeriğini teşkil ediyor.
Özetle, “AK Parti şahane şeyler yaptı. İsrail ve Amerika’da bazılarının fısıldadığı gibi şeriatçı filan da değil, seçimi de kazanacak. Ancak Erdoğan gittikçe otoriterleşiyor. Anayasa’yı tek başına değiştirmesini, Cumhurbaşkanlığı emellerine hayat vermesini sağlayacak bir çoğunluk Türkiye için risktir. CHP’ye yeni reformcu kimlik kazandıran Kemal Kılıçdaroğlu’nun bir alternatif oluşturması Türk demokrasisinin geleceği açısından fevkalade önemli” deniyor.
Ne yazık ki komploların her daim mutlak gerçek diye kabul gördüğü ülkemizde eminim The Economist’in bu çıkışı üzerinden bir sürü saçma sapan senaryo üretilecektir. “AK Parti’yi devirmek için Yahudiler devrede” veya “Kılıçdaroğlu İngiliz imalatı” gibi. Allah bilir daha neler neler. Kafam pek öyle işlemediği için çok da bilemiyorum ama her halükârda bir art niyet aranacağından en ufak bir şüphem yok.
