Ahmet Yılmaz / TIMETURK
2006 yılında iktidara geldiğinden beri uluslararası arenada İsrail yanlısı tavırlar sergileyen Kanada hükümeti, G8 zirvesinde de ağırlığını koydu ve ABD başkanının 67 sınırlarını zikretmesine sert çıkan İsrail’in yolunda giderek, G8 liderlerine bildiride ‘67 sınırları’ ibaresini kullandırtmadı. Toplantının sonunda söz alan Kanada başbakanı dünya üzerinde varlığı saldırıya uğrayan tek ülkenin İsrail olduğunu söyleyerek bu hususta gerekli konumun alınması çağrısında bulundu. Kanada’nın aldığı bu konuma İsrail’den cevap gecikmedi. İsrail dışişleri bakanlığından yayınlanan bir bildiri ile anlayışından ötürü Kanada’ya teşekkür edildi.
Fransa’nın Deauville kasabasında toplanan G8 Zirvesi toplantının akabinde İsrail ve Filistinlileri müzakerelere dönmeye teşvik amaçlı yayımladıkları bildirinin dilini Kanada’nın itirazları nedeniyle hafifletmek zorunda kaldı.
Sekizler Grubu’nun Ortadoğu üzerine tartışmalarda bulunduğu toplantısına katılan diplomatlar, katılımcıların büyük kısmının istemesine karşın Kanada’nın nihai bildiride ‘1967 öncesi sınırları’ndan bahsedilmemesi için ısrar ettiğine dikkat çekti.
Kanadalılar ısrarla inat etti
Avrupalı bir diplomat şöyle dedi: ‘Amerika Başkanı Barack Obama’nın geçtiğimiz hafta yaptığı konuşmasında 67 sınırlarından bahsetmiş olmasına karşın Kanadalılar ısrarla inat etti.’
Kanada’nın sağcı muhafazakar hükümeti, 2006 yılında iktidara geldiğinden bu yana uluslararası görüşmelerde İsrail yanlısı güçlü bir konumu benimsemiş durumda. Kanada başbakanı Stephen Harper da zaten ‘Bedeli ne olursa olsun İsrail’i destekleyeceğiz’ sözleriyle bu konumu teyit etmiştir.
Kanada’nın baskısı sonucunda Sekizler Grubu Zirvesi’nden yayınlanan son bildiride 67 sınırları zikredilmeden barış için müzakerelerin yeniden başlatılması çağrısında bulunularak: ‘Müzakereler çatışmanın sona erdirilebilmesi için kapsamlı ve kalıcı tek çözümdür’ denildi. Ardından bu görüşmelerin çerçevesinin çok iyi bilindiği ifade edilerek İsrail-Filistin barışı için ABD başkanı Barack Obama’nın belirlediği görüşe güçlü destek verdikleri vurgulandı.
Oylamanın ardından Kanada başbakanı şöyle konuştu: ‘Dünya üzerinde varlığı saldırıya uğrayan tek devlet olan İsrail, hususi ve sürekli olarak kınanırken bizim de bu durum karşısında bir konum almamız gerekir.’
İsrail’den teşekkür
Kanada başbakanının aldığı bu tavra karşılık İsrail’den teşekkürler pek gecikmedi ve İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman’ın sözcüsü tarafından yapılan yazılı açıklamada şöyle dendi: ‘Lieberman, toplantıda ‘cesur bir adım’ atmış olması nedeniyle Kanada başbakanına şükranlarını sunmaktadır.’
Bildiride şöyle devam edildi: ‘Lieberman, Kanada’nın 1967 sınırlarının İsrail’in güvenliği açısından
uygun olmadığını anladığı için Kanadalı meslektaşı John Baird’e teşekkürlerini sunmaktadır. (Batı Yaka’da inşa edilen Yahudi yerleşimlerine işaret edilmektedir).
Diplomatlar, Kanada’nın geçtiğimiz sene İsrail’i güçlü bir şekilde desteklemesinin BM’e bağlı Güvenlik Konseyi’nde iki yıllık daimi koltuğa ulaşabilmesini engelleyen sebeplerden biri olduğuna dikkat çekti.
ABD Başkanı Barack Obama geçtiğimiz hafta Ortadoğu’da barış için görüşünü ortaya koymuş ve görüşmelerde bir anlaşmaya varabilmek için 1967 sınırlarının esas alınmasının gerektiğini söylemişti. Ancak İsrail hemen bu görüşü reddetmiş ve uygulanmasının mümkün olmadığını açıklamıştı. Bu bağlamda İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu ‘1967 sınırlarına dönülürse İsrail’in savunulması mümkün olamaz’ ifadelerini kullanmıştı.
