Bosna'da 1995'te 8 bin Boşnak'ın katledildiği Srebrenitsa soykırımının baş aktörlerinden Sırp general Ratko Mladiç, dün Sırbistan'ın Lazarevo köyünde yakalandı. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'da yaşanan 'en büyük etnik kıyım' olarak tarihe geçen Srebrenitsa soykırımını bizzat icra eden Bosna Sırplarının komutanı Mladiç, Lahey'deki Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi kararıyla 16 yıldır aranıyordu. Üzerinden 'Milorad Komadiç' adına düzenlenmiş sahte kimlik çıkan Mladiç'in yakalandığı haberini dünya kamuoyuna Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris Tadiç duyurdu: "Tarihin bir sayfası kapanmıştır."
Mladiç'in nerede tutulduğuna dair ayrıntı vermeyen Tadiç, Sırp generalin eski Yugoslavya'daki savaş suçlularını yargılamak için kurulan Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'ne iadesi için gerekli işlemlere başlandığını söyledi.Tadiç, ''Mladiç'in yakalanmasıyla tarihin bir sayfası kapandı. Bölgedeki barışa önemli katkıda bulun
acaktır.'' diye konuştu. Firarda olan diğer savaş suçlusu Goran Haciç'in de (Hırvatistan'da savaş zamanındaki Sırp birliklerinin komutanı) en kısa sürede yakalanacağı sözü verdi. Bu gelişmenin ülkesini bölgesiyle daha yakınlaştırdığını ve kendilerine Avrupa Birliği üyeliğinin kapısını açtığını belirtti. AB, 2009'da üyelik için başvuran Sırbistan'a Mladiç'i yakalama şartı koymuştu.
Sırbistan devleti, artan baskılar üzerine, savaş suçları ve soykırım zanlısı Mladiç'in yakalanmasını sağlayacak bilgiler veren kişiye 10 milyon Euro ödeyeceğini açıklamıştı. Bosna soykırımının faillerinden Sırp lider Radovan Karadziç de 11 yıllık firarın ardından Temmuz 2008'de Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da sahte kimlikle yakalanmıştı. Karadziç'in ardından, sıranın Mladiç'e geldiği söyleniyordu. Eski Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Miloşeviç ise Lahey'de yargılanırken ölmüştü. Ratko Mladiç, Miloşeviç'in 2001'de tutuklanmasından sonra ortadan kaybolmuştu. En son 2005 yılında Belgrad'da görülen Sırp Kasabı'nın ondan sonra izine rastla
nmamıştı. Mladiç'in milliyetçi Sırp güvenlik güçleri tarafından korunduğu ileri sürülüyordu. Hatta Sırp Dışişleri Bakanı Vuk Draskoviç, 2005 yılında, ülkenin güvenlik güçlerinin Mladiç'in nerede olduğunu bildiklerini söylemişti. Sırp yönetimi, savaş suçlularının yakalanması konusunda işbirliğine açık olduğunu söylemesine karşın pek fazla bir şey yapmamakla eleştiriliyordu.Bosna'daki savaş sırasında işlediği suçlardan dolayı 16 yıldır aranan Ratko Mladiç'in yakalanması, Srebrenitsalı anneler başta olmak üzere, Bosna-Hersek'te buruk bir sevinçle karşılandı. Katliam emrini veren Mladiç'in yakalanmasıyla bir parça huzur bulan Boşnaklar, 16 yıldır geciken adaletin artık bir an önce tecelli etmesini bekliyor.
BELGRAD'A AB YOLU AÇILDI
Gelişme, AB tarafından ise coşkuyla karşılandı. İngiltere, Sırp yetkilileri kutlarken, Fransa Belgrad'ın AB'ye bir adım daha yaklaştığını açıkladı. AB Komisyonu'nun genişleme ve komşuluk politikası
ndan sorumlu üyesi Stefan Füle, tutuklamayla, "Belgrad'ın AB yolunda büyük bir engelinin kalktığını" söyledi. AB Komisyonu'nun, 22 Aralık 2009 tarihinde AB'ye adaylık başvurusunda bulunan Sırbistan hakkında sonbaharda üye ülkelere olumlu tavsiyede bulunması bekleniyor.
AVRUPA'NIN GÖBEĞİNDE SOYKIRIM
Ratko Mladiç, 1995'te BM koruması altında bulunan Srebrenitsa'da 8 bin Bosnalı Müslüman'ın öldürülmesi suçundan aranıyordu. Bosna Hersek'te 1995 yılının Temmuz ayında gerçekleşen katliam, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'da yaşanan 'en büyük etnik kıyım' olarak tarihe geçti. Birleşmiş Milletler'in 'güvenli bölge' ilan ederek Boşnakların silahlarını topladığı Bosna Hersek'in Srebrenitsa kasabası, Hollandalı barış gücü askerlerinin kontrolüne verilmişti. Ancak hiçbir engelle karşılaşmadan kente giren Sırplar, çoğu erkeklerden oluşan 8 bin Müslüman'ı katletmişti. Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı, Şubat 2007'de aldığı karar ile Srebrenitsa hadisesini "soykırım" olarak tavsif etmiş; ancak Sırbistan'ın sorumlu olmadığına hükmet
mişti. Karar, "faili meçhul" bir soykırım olarak hukuk tarihine geçti. Yugoslavya'nın dağılma sürecinde 1992-1995 yılları arasında Boşnaklar, Hırvatlar ve Sırplar arasında gerçekleşen savaşta yaklaşık 250 bin kişi hayatını kaybetti.
