The Daily Star gazetesi yazarı Abdel Monem Said Aly kaleme aldığı yazısında, "Demokratik Arap dünyasında en fazla kaybeden İsrail olacak" dedi. Aly yazısında şunlara yer verdi;
Tahminler ve yorumlar, uzmanlarla analizcilerin kâbusu. Olaylar devam ettikçe durum iki misli ürkütücü bir hâl alıyor ve hiçbir şey durulacak gibi gözükmüyor. Orta Doğu, şu anda benzer dinamiklerden geçiyor ve yakın zamanda istikrar sağlanacağına dair bir hiçbir emare yok.
Aşikâr olan tek sonuç, Arap Orta Doğu'sunun bir daha hiçbir şekilde aynı olmayacağı. Bölgesel ortam, bölgesel dengeler ve devletlerin hareket tarzıyla birlikte ilk ve son olarak değişti.
Orta Doğu'daki devlet sistemlerinin geleceği, çoğunlukla ihtilallerin hangi doğrultuda ilerleyeceğine dayanıyor: İslamcı veya demokratik. Hangi doğrultuda ilerlerse ilerlesin Orta Doğu siyaseti, öncesinden çok daha karmaşık olacak. Aktörlerin sayıca artması ve yönlendirme ve medyanın daha yaygın olmasının yanı sıra savaş, barış, kalkınma, Arap devletleri arasındaki ilişkiler, Türkiye ve İran gibi komşu ülkelerle ilişkiler ve her şeyden önemlisi Arap-İsrail ilişkileri gibi önemli meselelerin tanımlanmasında da değişiklikler göreceğiz.
En fazla kaybeden İsrail olacak. Son yıllarda barış için en büyük fırsatı kaçıran İsrail, birçok yönden bir sonraki fırsatı çok daha uzak bir gelecekte yakalayacak.
Hamas ve el Fetih arasında yapılan son uzlaşma, gelecek için bir ipucu teşkil ediyor. Filistin'de birlik, Mısır'daki ihtilaller olmadan gerçekleşemezdi. Anlaşma ve onu çevreleyen her şey, Arap heyetlerinin 1967 sınırları içerisinde bir Filistin devletinin uluslararası alanda tanınmasını talep edecekleri eylüldeki Birleşmiş Milletler Genel Kurul toplantısının zeminini hazırladı.
Bunların hiçbiri İsrail tarafından kabul edilmeyecektir. Ancak uluslararası sistem ve onun ahlaki değerleri teste tabi olacaktır. Yeni demokratik Arap rejimleri, İsrail'i, bölgede tek demokrasi olarak sahip olduğu ayrıcalıklı konumdan yoksun bırakmaya çalışacaklardır. Hâlihazırda Türkiye'nin bölgesel siyasetteki varlığı sorgulansa da İsrail'in bu konumu, şimdi demokratik Arap devletleri tarafından daha da zorlanacak.
Arap ülkelerindeki bütün değişiklikler, bir İslam ve demokrasi modelinin geliştiği Türkiye'de memnuniyetle karşılanırken İran, ihtilallerin demokratik olasılıklarından korkarken aynı zamanda kendisi, bu ihtilallerle ilişkilendirme konusunda zor bir ikilemle karşı karşıya. Bütün aktörler için riskler ve fırsatlar mevcut.
Arap-İsrail destanında ise ilk kez ihtilaf, demokratik ilkeler temelinde sorgulanacak.
BYEGM
