Robert Fisk* / TIMETURK
Ülkesiyle ilgili düşüncelerinin özeti olarak Suriyeli aktivist Daeri el-Eyti, “İnsanlar kendilerine hayvanlar gibi davranmayacak güvenlik güçleri istiyor” derken haklıydı. Banyas’ta, Lateyka’da, Humus’ta, Halep’te hatta Şam’da dahi hep aynı şey. Beşşar Esad’ın arkadaşı dün gece, “Beşşar, Fukishama gibi. Radyasyonlu”.
Bu doğru mu? Suriye’nin Baas Partisi’nin, Beşşar’ın babası Hafız’ın desteklediği ülkenin “Rönesans Partisi’nin sonu bu mu? Suriye güvenlik güçlerinin bitişi mi? İnanılmaz fakat Beşşar’ın, OHAL’in kaldırılması gibi tüm sorumlu cömert teklifleri çuvallamış görünüyor. Suriye’de her şeyin bittiğini ve Beşşar Esad’ın rejimin kurtarmak için yapabileceği hiçbir şey olmadığını söyleyenler var. Göreceğiz.
Bundan sonra tırnak içinde kullanacağımız “Güvenlik” güçleri, korku içinde. Arkalarında uzun işkence ve infazların tarihi bulunuyor. Suriye’deki askeri güvenlik unsurları içerisinde birçoklar karşı saldırıdan korkuyor. Yıllarca işkence rejimi, Başkan ve babasının muhaliflerine en iğrenç intikamı uyguladı. Muhaliflerin sırtlarını kıran “Alman sandalyesi” vardı. “Suriye sandalyesi” bunu çok daha yavaş yapanıydı.
Var olan Başkan tüm bunları biliyor ve durdurmaya çalıştı. Başarılı da oldu sayılır. Rejimi büyük ölçüde insani olduğunu ispatladı. Fakat başarılı bir lider olamadı. Suriyelileri ülkesini yönetebileceğine dair umutsuz çabalarında, ülkedeki göstericilerin şiddetinin sorumlusu olarak Amerika’yı, Fransa’yı ve Lübnan’ı suçladı.
Suriye’de kimse buna inanmaz. Bırakın Amerika’yı, Fransa’yı, Lübnan’ın gösterilere neden olması saçmalığın daniskası.
Eyti’nin dediği gibi sorun, Suriye’nin bir dikta ve Esad’ın da diktatör olarak kalmayı sürdürmesinde yatıyor. Ailesindeki yozlaşmış kişilerden (özellikle amcasından bahsediyorum) kurtulamaması rejimin esas sorunu. Bu yoz-Kaddafi hükümeti değil. Bu Mübarek hükümeti de değil. Bu, özde Şia olan, kendi ailesince yozlaştırılan Nusayri rejimi. Esad ailesi, aile adını temizlemek için ne yapılması gerektiğini biliyor. Beşşar bunu yapabilir mi? Buna gücü yeter mi? Eğer rejimini kurtaracaksa tüm olay budur.
* The Independent’ın ünlü Orta Doğu muhabiri.
Bu makale Oğuz Eser tarafından Timeturk.Com için tercüme edilmiştir.
