Betül Akyüz / TİMETURK
Libya lideri Kaddafi her ne kadar göstericiler ve yabancı güçlerin hava saldırısı karşısında sivil halka vahşet uygulayarak direnişini sürdürse de kendisi için iktidarda kalma imkanı tükenmiş görünüyor. Bu nedenle devrilmesi beklenen bu lider için sürgün ülkesi alternatifleri sunulmaya devam ediliyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından yargılanmaktan kaçabilmek için Kaddafi’nin sığınabileceği Arap ve Afrika ülkeleri oldukça sınırlı. Bunların arasında Uganda, Çat, Sudan ve Suudi Arabistan yer alıyor.
Libya lideri Albay Muammer El-Kaddafi’nin sığınması için ülke arayışları sürüyor. Kendisini kabul etmesi mümkün Afrika ve Arap ülkelerinin sayısı ise oldukça az.
Uganda Roma Antlaşması’na imza attı
Uganda: Cumhurbaşkanı Yoweri Museveni Afrika Birliği’nin sunduğu ve Libya muhaliflerinin karşı çıktığı Barış Girişimi’nin mühendislerinden biridir. Afrika’nın doğusunda kalan bu ülke geçtiğimiz 30 Mart tarihinde talepte bulunduğu takdirde Kaddafi’nin ülkeye sığınması hususunu değerlendireceğini açıklamıştı. Ancak şu ana kadar böyle bir güvence vermeyi hala reddediyor. Uganda Roma Antlaşması’na imza atan 31 Afrika ülkesinden birisi. Yani Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından yargılanması talep edildiği takdirde bu ülke kendisini teslim etmek zorunda kalacak.
Çat: Bugüne kadar Çat cumhurbaşkanı İdris Debi Kaddafi’ye en azından sözlü destekte bulundu. Libya’nın güney komşusu olan bu ülke Roma Antlaşması’na imza atmadı. Uluslararası Ceza Mahkemesi ile işbirliği yapmak zorunda da değil. Buna karşın bu fakir ülkenin Batı ile olan siyasi ve ekonomik bağlar karşısında direnmesi mümkün olmadığı için Kaddafi’nin sığınabileceği uygun bir ülke değil.
Güney Sudan’ın bağımsızlığı Kaddafi’yi zora sokar
Sudan: Kaddafi Sudan’a yöneldiği takdirde Uluslararası Ceza Mahkemesi’nden korkmasına gerek kalmayacak. Ceza Mahkemesi 2009 yılının Mart ayında Sudan Cumhurbaşkanı Ömer El-Beşir hakkında Sudan’ın batısında bulunan Darfur Bölgesi’nde savaş ve insanlık suçları işlemekten tutuklama kararı çıkardı. Buna karşın Sudan’ın Kaddafi için uzun süreli bir sığınma ülkesi olması zor. Çünkü Güney Sudan’ın bağımsızlığından sonra El-Beşir iktidarı gücünü kaybedecektir.
Kaddafi Zimbabwe’ye gittiği taktirde de savaş suçlarından yargılanmaktan korunabilir. Zira Albay Kaddafi, ülkesini uzun süredir yöneten Zimbabwe cumhurbaşkanı Robert Gabriel Mugabe’nin dostlarından biri sayılmaktadır. Gabriel, 1991 yılında iç savaş sonunda ülkesinden kaçmak zorunda kalan Etiyopya lideri Mengistu Mariam Hill’e sığınma hakkı vermişti. Ancak yine de Zimbabwe, Kaddafi için yeterince güvenilir bir ülke olmayabilir. Çünkü Mugabe 87 yaşına ulaşmış durumda.