Seçime favori giren iki partinin aday listelerine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Gürsel Tekin damgasını vurdu.
AKP’nin aday listeleri, önceki iki seçimden farklı olarak Erdoğan’ın tek seçici olduğunu gösterdi. Necmettin Erbakan döneminden bu yana siyaset içindeki Milli Görüşçü isimler listelerde yer bulamadı.
Önceki iki seçimde Erdoğan adayları, partinin o dönemdeki isimleri Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Bülent Arınç ve TP lideri Abdüllatif Şener ile paylaşarak bir denge içinde oluşturuyordu. Ancak bu seçimde Erdoğan ilk kez tüm adayları bizzat kendisi seçti. Cumhuriyet gazetesinde yer alan habere göre, Erdoğan, bu seçimde ilk kez teşkilat yöneticilerine adaylık yolunu açmıştı. Bu çerçevede il, ilçe, gençlik ve kadın kollarından gelen yeni kuşak partililere listelerde büyük oranda yer verdi.
Hüseyin Samani Antalya’da, Nihat Zeybekçi Denizli’de, Aydın Şengül İzmir’de, Fatih Han Ünal Ordu’da, Hasan Karal Rize’de seçilmeyi büyük oranda garantileyen teşkilat yöneticileri oldu.
Erdoğan, parti içinde "Erdoğancılar" olarak nitelendirilen milletvekillerini yeniden seçilecek yerlerde aday gösterdi. Başbakan, kendisine yakın isimlerden Ömer Çelik, Bülent Gedikli, Reha Denemeç, Haluk İpek, Mehmet Müezzinoğlu, Fatma Şahin, İdris Güllüce, Erol Kaya, Burhan Kuzu, Abdülkadir Aksu, Bekir Bozdağ, Feyzullah Kıyıklık, Hüseyin Tanrıverdi, İdris Naim Şahin, Şaban Dişli, Suat Kılıç, Şükrü Ayalan, Zeyid Aslan, Burhan Kayatürk’ü de yeniden seçilecek yerlerden listeye koydu.
Erdoğan, 12 Haziran listesiyle, Erbakan döneminden bu yana siyasette varlıklarını sürdüren Milli Görüşçülerle yolları ayırdı. AKP’nin iki dönemdir Meclis’te olan Milli Görüşçü vekilleri, Zeki Ergezen, Osman Pepe, Altan Karapaşaoğlu, İsmail Özgün, Asım Aykan, Eyüp Fatsa, Kemalettin Göktaş, Kazım Ataoğlu, Zülfikar İzol, Nusret Bayraktar, Avni Doğan, Hüsnü Tuna bu kez listede yer bulamadı.
Erdoğan’ın yeni prensleri
Erdoğan, Başbakanlık’ta çok yakın çalıştığı danışmanlarını da listede seçilecek yerlerde aday gösterdi.
Danışmanlarından Yalçın Akdoğan Ankara 1. bölge 6. sırada, medyaya açtığı davaların avukatı ve AKP Gençlik Kolları Başkanı Fatih Şahin 7. sırada, eski gençlik kolları başkanı Zelkif Kazdal Ankara 2. bölge 7. sırada, Emrullah İşler 8. sırada, Nabi Avcı Eskişehir 1. sıradan aday oldu.
Gül’e yakın isimler çizildi
AKP içinde Abdullah Gül’e yakınlığıyla bilinen milletvekillerinden Hilmi Güler, Murat Mercan, Ahmet Büyükakkaşlar, Erol Aslan Cebeci, Suat Kınıklıoğlu, Sami Güçlü de liste dışı kaldı.
GÜRSEL TEKİN EŞBAŞKANLIĞI İLAN ETTİ
CHP'de ise adaylara bakıldığında partinin geçmişini silmeye çalıştığı ve yeni CHP’nin dümeninin merkez sağa kaydığı gözlendi. Yeni yönetim "reddi miras" ilan etti. Büyükşehirlerde örgüt adayları sembolik olarak bir ya da iki kişiyi geçemedi.
CHP listeleri ile ilgili bir başka gözlem de İstanbul’da Gürsel Tekin’in hissedilen ağırlığı oldu. Bu durumu partililer "Gürsel Tekin’in bugüne kadar gayri resmi olan eşbaşkanlığı resmen ilan edildi" şeklinde yorumladı. Tekin’e yakın isimlerden Mahmut Tanal, Melda Onur, İhsan Özkes, Faik Tunay, seçilecek yerlere konulurken, Muhammed Çakmak, Bülent Seyhan, Ayten Kayalı daha geri sıralara konuldular.
Türkiye genelinde listelere göz atıldığında örgütten gelenlerin seçilemeyecek sıralara atıldığı, sağdan devşirme adayların oranının yüksek olduğu, sivil toplum örgütlerinden çok az sayıda temsilciye yer verildiği görülüyor.
CHP mazisi 5 yılı geçen bir elin parmakları kadar
Büyükşehirlerdeki ilk 10 sırasında yer alan adaylar arasında CHP’deki mazisi 5 yılı geçen isim sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Örgüt emekçilerinden sadece Kadir Öğüt seçilecek bir yere kondu. O da 1.Bölge 10. sırada kendisine yer bulabildi.
Sivil toplum örgütlerinden DİSK Genel Başkanı dışında bir temsilci bulunmuyor. İstanbul’daki sakatlar derneği ve federasyonlarının tümünün başkan ve yönetimi CHP üyesi olmasına karşın bu isimlerden aday gösterilmemesi de beklenmedik bir durum.
Dindar kesime cömert, Alevilere pek yüz vermedi
Sezgin Tanrıkulu dışında Kürt, Akif Hamzaçebi dışında Karadenizli, Sabahat Akkiraz dışında Alevi, Bahri Sipahi dışında göçmen bir aday seçilecek sırada bulunmuyor.
İstanbul listelerinde dini saiklerle listede üç isme yer verildi. Eski İstanbul Müftüsü İhsan Özkes, Fethullah Gülen'i öven Muhammet Çakmak, Humeyni’nin takipçisi olmakla övünen Türkiye’deki Şiilerin lideri Selahattin Özgündüz’ün yeğeni Ali Özgündüz. Dindar kesimin oyunu almak için hayli cömert davranan CHP, doğal tabanı olan Alevilere pek yüz vermedi.