'Atık çim' projesi ile TÜBİTAK'tan ikincilik ödülü aldılar

Isparta Mustafa Gürkan Anadolu Lisesi öğrencileri 'Atık Çimlerden Organik Boya Eldesi' isimli proje ile Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu(TÜBİTAK)'ndan ikincilik ödülü aldı. TÜBİTAK tarafından Türkiye genelinde 1 Nisan'da düzenlenen 'Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri' yarışmasına katılarak ikinci olan öğrenciler 900 lira parayla ödüllendirildi.
Danışman öğretmen Şengül Çiftci, Ekstraksiyon(Özütleme) yöntemi ile atık çimlerin tekstilde boya maddesi olarak kullanılmasını sağlayan bir proje geliştirdiklerini söyledi. Projenin, insan ve çevreyi zararlı kimyasallardan koruyan bir çalışma olduğunu belirten Çiftci, yaptıkları araştırmada Isparta'da her yıl bir milyon 400 bin metrekarelik alanının çimlendirilerek biçildiğini, biçilen çimlerin ise herhangi bir şekilde değerlendirilmediğini öğrendiklerini kaydetti. Çiftci, "Bu ekilen çimlerden örnekler toplayarak yıkama işleminden geçirdik, santrifüj yardımı ile sıkarak kuruttuk ve çürümesini sağladık. Kaynattıktan sonra süzüp posasını atıldık. Sonra suyunu boya maddesi olarak hazırladık. Bu suyun içerisine farklı bağlayıcılar(şap, Kıbrıs taşı, sitrik asit, kalsiyum karbonat) ekleyip kaynatarak farklı renk seçenekleri elde ettik. Daha sonra bu renklerle yün iplikleri boyadık." dedi. Çiftci, bu amaçla ilk olarak kök boyamada bir kilogram iplik için bir kilogram boyar madde kullanılarak farklı renklerde doğal iplikler elde edildiğini belirtti.
Projeyi çalışan öğrencilerden Caner Çetin, her yıl binlerce ton çimin ekilip biçildiğini ve biçilen çimlerin büyük bir kısmının değerlendirilmeden atık olarak bertaraf edildiğini gördüklerini anlattı. Çetin, "Ülkemizde gerek atık çimleri değerlendirmek, gerekse tekstil boyalarının insan sağlığı ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak açısından böyle bir projeyi yapmaya karar verdik. 'Atık Çimlerden Organik Boya Eldesi' adlı projemiz bu açıdan önem taşımaktadır." diye konuştu. Çetin, bunun yanında kök boyacılıkta kullanılan ağır metallerin son derece zararlı kimyasallar içermesi ve maliyetinin yüksek olması nedeniyle cazibesini yitirdiğini kaydetti. Öğrencilerden Soner Akar da, ülke genelinde atık çimlerin bu amaçla değerlendirildiğinde, tekstil boyalarının sebep olduğu çevre kirliliğinin önüne geçilerek, insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenebileceğini belirtti.
Okul müdürü Kemal Aydın da, projenin TÜBİTAK tarafından ikincilik ödülüne değer bulunmasının sevindirdiğini olduğunu ifade etti.