İzmir Büyükşehir'e bağlı ESHOT'a, kamuyu zarara uğratmaktan soruşturma açıldı

İçişleri Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne ait otobüs şirketi ESHOT hakkında, 750 yeni durak yerinin kiralanmasıyla ilgili olarak 25 Şubat 2010 tarihinde yaptığı ihalede kamu zararı oluştuğu iddiasıyla soruşturma izni verdi. Gerekçe olarak, kurumun 6 milyon 405 bin 805 euro olması beklenen ihale bedelini, kanunda olmayan bir uygulama ile 3 milyon 416 bin 935 euroya düşürerek belediyeyi zarara uğratması gösterildi. Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından düzenlenen 26 Kasım 2010 gün ve 85/85, 43/11 sayılı ön İnceleme raporunda 750 yeni durak yerinin kiralanması ve yeni durak yeri yapımı işinin tek ihalede birleştirildiği, 7 yıllık süreyle ihale edildiği, tahmini bedelin idare tarafından belirlenmesinden sonra alınan tekliflerin düşürüldüğü ve bu suretle kamu zararının doğmasına yol açıldığı iddia edilmişti. İçişleri Bakanlığı'nca olayda sorumlulukları bulunan Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, İdare Encümeni ve İhale Konisyonu Başkanı ve üyeleri, ESHOT Genel Müdürü Gül Şener, Genel Müdür yardımcıları Ö.Faruk Alçelik, İsmail Halim Gürsoy ve Tufan Eker, üyeler Hüseyin Ercan, Hüseyin Çalışkan ve İrfan Aras, 1. Hukuk Müşavir V.Figen Seyis, Yapı Tesis Dairesi Başkanı Rafet Bayam, Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Turgay Akkaya ve Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı Besim Gültekin hakkında soruşturma izni verilmesine, 4483 sayılı kanunun 6. maddesi uyarınca karar verildi. ESHOT Genel Müdürlüğü tarafından, 5216 sayılı kanunla birlikte büyükşehir belediyesi sınırlarının genişlediği ve toplu taşıma hizmetinin yerine getirilebilmesi amacıyla 750 yeni durak yerine ihtiyaç doğduğu bildirilmişti. Bunların projesine uygun olarak yapılması ve süre sonunda belediyeye teslim edilmesi karşılığında duraklara reklam alınması işinin 7 yıl süreyle kiralanması için Büyükşehir Belediye Meclisi kararı alınmıştı. ESHOT İdare Encümeni tarafından 3886 sayılı kanunun ilgili maddesine göre kapalı teklif usulüyle ihaleye çıkıldı. Muammen bedel tespiti hesap tablosu hazırlandığı ve tahmini bedelin 6 milyon 405 bin 805 euro olarak belirlendiği, ancak daha sonra DOKSAN Şehir Mobilya ve Matb. Ltd.Şti.'nin önerdiği 3 milyon 150 bin euro ve Karma Açık Hava Reklamcılık Ticarat A.Ş.'nin önerdiği 700 bin euro tutarındaki teklifler dikkate alınarak, 3 milyon 416 bin 935 euronun yeni muammen bedel olarak belirlendiği açıklandı. İhaleye iki firmanın katıldığı, birinin geçici teminatının bulunmadığı ve teşekkür mektubu sunduğu, ikincisinin önerdiği 3 milyon 900 bin euro üzerinden ihale sonuçlandırılarak, taraflar arasında aynı bedelle sözleşme imzalandığı belirtildi. Böylece belediye, 6 milyon 405 bin 805 euro kazanacakken yarı yarıya azalarak 3 milyon 416 bin 935 euroya düştüğü için maddi kayba uğradığı iddia edildi. 2886 sayılı kanunun muammen bedeli düzenleyen 9. maddesinde, "Tahmin edilen bedel, idarelerce tesbit edilir veya ettirilir. İşin özelliğine göre gerektiğinde bu bedel veya bu bedelin hesabında kullanılacak fiyatlar belediye, ticaret odası, sanayi odası, borsa gibi kuruluruşlardan ve bilirkişilerden soruşturulur. Tahmin edilen bedel, bunun dayanaklarının da eklendiği bir hesap tutanağında gösterilir ve asıl evrak arasında saklanır. Bu bedel, gerektiğinde ihale komisyonlarınca tahkik ettirilir, ancak yapım işlerinde bu işler için kanunların verdiği yetkiye dayanılarak ilgili dairelerce tespit edilmiş birim fiyatları varsa bunlar uygulanır." dendiği hatırlatıldı. Kanunda tahmini bedel tespiti yapılırken belediye, ticaret odası, sanayi odası, borsa gibi kuruluşlardan fiyat sorulabileceğinin ifade edildiği, ancak başka firmalardan teklif almak suretiyle tahmini bedel oluşturulacağına yönelik bir düzenleme bulunmadığı, buna rağmen genel müdürlük tarafından tespit edilen ve daha önceki ihalelerin sözleşme bedellerine uygun olan tahmini bedelin düşürülmesi suretiyle düşük olarak tespit edilen muammen bedel üzerinden ihaleye çıkıldığı, tahmini bedelin ihale ilanında belirtilmesinden dolayı tekliflerin düşük kalmasına sebebiyet verildiği ve bu suretle kamu zararının doğmasına yol açıldığı iddia edildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi ESHOT Genel Müdürlüğü, konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı.