Bu tesbihlere paha biçilemiyor

Kütahya'da 'Tespih Borsası' olarak adlandırılan kahvehanede 5 liradan 22 bin liraya kadar değişen fiyatlardan tespihler satılıyor. Ulu Camii yakınında yer alan kahvehanede sohbetler genellikle tespih üzerine yapılıyor. Çünkü kahvehanedeki müşterilerin tamamı ya tespih satıyor ya da tespih almaya geliyor. 'Tespih Borsası' olarak adlandırılan kahvehane, yıllardır tespih satıcıları ve alıcılarının buluştuğu mekan olarak hizmet veriyor. Tespih ticareti yapan Beyti Bakır (55), genellikle kehribardan üretilmiş antika değeri bulunan tespihlerin yüksek fiyattan alıcı bulduğunu ifade ediyor. Birkaç yıl öncesine kadar 100 bin lira değerinde tespih topladığını, bunları bu kahvehanede ya da sahibi olduğu oto galerisinde sattığını belirten Bakır, "Tespihlerimizin kehribar olanları çok pahalı. Kehribardan yapılmış 10 bin dolarlık tespihler var. Şimdi kehribar tespih üretilmiyor. Ancak eski orijinal kehribar tespihleri küçültüp parçalayarak yeni tespihler yapılıyor. Bunlar da pahalı fiyatlarla satılıyor. Kehribar tespih ve takıların guatr hastalığına iyi geldiği, stresi aldığı biliniyor." ifadesini kullanıyor. Bakır, Türkiye'deki kehribar tespihlerin özellikle Balıkesir'in Ayvalık ilçesine Yunanistan'dan gelen koleksiyoncular tarafından toplandığı yönünde bilgi sahibi olduğunu anlatarak, "Bu işin yurt dışına gitmesinden endişe ediyorum. Ülkemizde kalmasını ve sahip çıkılmasını istiyorum." dedi. Yıllarca tesbihlerle ilgilenen Ferhat Tak (46) kehribar tesbihlerinin insan sağlığı açısından faydalı olduğunu ifade ederek kullandığı tesbihin Osmanlı kehribar tesbihi olduğunu belirtti. Tak, kehribar tesbihlerinin Osmanlı'ya has yapıldığını, takım halinde olması durumunda bu tesbihlerin değerinin 15 ile 20 bin TL arasında olduğunu söyledi. Osmanlı döneminde çok çeşitli alanlarda kullanılan kehribar taşının insan sağlığı açısından da önemli olduğunu ifade eden Tak, "Osmanlı döneminde yapılmış özel bir tesbih. Osmanlı döneminde kehribardan, sigara ağızlığı, çaydanlık kulbu, şemsiye ve çekmece kulbu yapılırdı. Kehribar taşı kan dolaşımını düzenler, kalp atışı, stres ile bayan ve erkeklerin boğazlarında bulunan koletrayı eriterek insana rahatlık ve huzur verir. Bu tesbih bir koku verir. Çam kokusu. Ellerinde çektikleri tesbihlerle Osmanlı'nın stresi de azalmış olurdu. Bu tesbih Osmanlı'ya yapılmış has bir tesbihtir. Bu tesbihler yurt dışına ihraç edilir." bilgisini verdi. Kehribar tesbihin malzemesinin 2 bin yıl toprak altında kalan bir malzemeden yapıldığına dikkat çeken Tak, şunları söyledi: "Özellikle kadınlar geçmiş dönemlerde bunları takı olarak kullanırlardı. Bu tesbihlerden bende 9 tane var, ama bu tesbihler takım olursa değerlidir. Eğer bu tesbihler takım olursa 15 ile 20 bin TL arasında değeri değişir. Bu tesbih eğer gram olarak satılırsa değeri 11 dolardır. Zaten bu parçaları her yerde bulabilmek mümkün değildir belirli bölgelerde vardır. Bazı insanlarda olan kehribar tesbihleri aslında değerlidir ama birçoğu bu tesbihin değerini bilmezler. Çoğu insanların sandıklarında vardır kehribar tesbihleri. Dededen toruna kadar gelmiştir." Tespih çekmenin bir el alışkanlığı olduğunu dile getiren Tak, "Burada 5 liradan 22 bin liraya kadar tespih bulunuyor. Değerli taşlardan yapılan tespihler 22 bin liraya kadar satılıyor. Bu kahvehanede herkes tespih satar ya da almaya gelir. Buraya Türkiye'nin bütün bölgelerinden alıcılar gelir.' ifadesini kullandı. Belirli aralıklarla tesbih borsasına uğradığını ifade eden Selahattin Özdemir (45) insanların ellerinde olan kehribar taşından yapılan tesbihin değerini bilmediklerini söyledi. "Günün yorgunluğunu ve stresini alır bu tesbih." diyen Özdemir, "Piyasada olmadığı için herkes bu kehribar tesbihini bulamaz. Elimde olan tesbihin değeri 800 TL. Benim önerim gamı kederi ve stresten kurtulmak için herkes bu tesbihi çekmeli." dedi. Geçtiğimiz dönemlerde tadilatı biterek hizmete giren Küçük Bedesten'de Türkiye'nin bütün ilçelerinde bulunan tesbih satıcılarını belirli aralıklarla burada bir araya getirerek teşhir ve satış yapılacağını belirten vatandaşlar, böylece Kütahya'nın tesbih borsası haline dönüşeceğini ifade ediyor.