İTO'YA GÖRE FİYAT ARTIŞLARI (2) -İSTANBUL ÜCRETLİLER GEÇİNME İNDEKSİNİN ŞUBAT A

Perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve 2011 Ocak ayında yüzde 1,01 oranında azalış gösteren 1995 bazlı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, geçen ay yüzde 0,57 oranında yükselirken, bu oran şubat ayları itibariyle son 5 yılın en yüksek enflasyon oranı oldu.
Gıda, Ev Eşyası, Sağlık ve Kişisel Bakım Harcamaları ile Kültür, Eğitim ve Eğlence Harcamaları gruplarında kaydedilen maliyet kaynaklı fiyat hareketleri genel enflasyon üzerinde artırıcı yönde etkili oldu.
Ev Eşyası ile Sağlık ve Kişisel Bakım Harcamalarında yüzde 5,91, Kültür, Eğitim ve Eğlence'de yüzde 2,73, Gıda'da yüzde 1,11, Ulaştırma ve Haberleşmede yüzde 0,69 oranında artış kaydedilirken, Giyim Harcamalarında yüzde 1,40, Konut Harcamalarında ise yüzde 1,73 oranında azalış meydana geldi.
2010 yılı Şubat ayında yüzde 12,27 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2011 yılının aynı ayında bir önceki yıla göre önemli oranda azalarak yüzde 5,06 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise 2010 Aralık ayından itibaren girdiği azalış eğilimini devam ettirerek 2011 Şubat ayında yüzde 9,07 olarak gerçekleşti.

-TOPTAN EŞYA FİYATLARI-

Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve 2011 Ocak ayında yüzde 2,81 oranında artan Toptan Eşya Fiyatları Endeksi 2011 Şubat ayında yüzde 2,42 oranında artış gösterdi. Bu oran şubat ayları itibariyle son 9 yılın en yüksek artış oranı oldu.
Kuzey Afrika ülkelerinde yaşanan siyasi krize bağlı olarak küresel piyasalarda enerji ve emtia fiyatlarında kaydedilen yukarı yönlü artışların yanı sıra mevsimsel özelliklere bağlı olarak Gıda maddeleri grubunda yer alan bazı ürünlerde görülen arz eksikliği ile ithal girdi maliyetlerindeki artışlar bu ayki Toptan Eşya Endeksindeki fiyatlardaki artışın ana nedenlerini oluşturdu.
Şubat ayında, Madenlerde yüzde 4,22, Mensucatta yüzde 3,64, Yakacak ve Enerji Maddelerinde yüzde 2,96, İşlenmemiş Maddelerde yüzde 2,69, Gıda Maddelerinde yüzde 2,62, İnşaat Malzemelerinde yüzde 0,87 oranında kaydedilen artışlar genel indeksi artırıcı yönde etkiler gösterirken, Kimyevi Maddeler grubunda yüzde 0,68 oranında düşüş meydana geldi.
2010 yılı şubat ayında yüzde 8,52 olan yıllık toptan fiyat artış oranı, bu yılın aynı ayında bir önceki yıla göre artarak yüzde 14,22'ye, yıllık ortalama değişim oranı ise 2010 yılında başladığı yükselme eğilimine devam ederek yüzde 10,81'e ulaştı.

-DEĞERLENDİRME-

İTO'nun değerlendirmesinde, 2009 yılı ortasında iktisadi faaliyette başlayan hızlı toparlanma eğiliminin 2011 yılının ilk iki ayında iç ve dış talep açısından dengeli bir seyir izlediği, alınan tedbirlerle ithalatta sağlanan yavaşlama sonucu makro finansal risklerin nispi olarak azaltıldığı belirtildi.
Ancak global ölçekte artan emtia fiyatları ve parasal genişleme sürecinin etkileri ile küresel enflasyonda artış eğiliminin devam ettiği vurgulanan değerlendirmede, şunlar ifade edildi:
'Bu gelişmelerin yanı sıra şubat ayı başlarında Kuzey Afrika ülkelerinde özellikle önemli bir petrol ihracatçısı olan Libya'da yaşanan siyasi istikrarsızlığın global ölçekte olumsuz etkileri emtia ve finansal piyasalarda görülmüştür. Yükselen emtia ve akaryakıt fiyatlarının yanı sıra varlık ve tahvil piyasalarından kaçış kısa vadede tüm ekonomileri etkilemiştir.
Kuzey Afrika'da yaşanmakta olan kriz sonucu yükselen petrol ve emtia fiyatlarının üretim ve stok maliyetlerini artırması ve ihracatımızın azalması, son dönemde artan enflasyonist baskıları daha da artıracağı ve ileriye yönelik enflasyon hedeflerinde önemli risk faktörleri oluşturabileceği düşünülmektedir.'

İTO-FİYAT İNDEKSLERİ 2011 ŞUBAT

BİR ÖNCEKİ BİR ÖNCEKİ
YIL SONUNA YILIN AYNI YILLIK
AYLIK GÖRE AYINA GÖRE ORTALAMA
GRUP VE ALT GRUPLAR DEĞİŞİM % DEĞİŞİM % DEĞİŞİM % DEĞİŞİM %
GENEL İNDEKS 0,57 -0,45 5,06 9,07
1) GIDA HARCAMALARI 1,11 1,78 4,98 12,80
-Ekmek ve Tahıllar 0,21 0,40 1,27 1,33
-Et Balık ve Kümes Hay. 1,05 4,98 18,46 29,71
-Yağlar Süt ve Süt Mam. 1,16 1,75 3,02 7,05
-Yaş Kuru Sebze ve Meyva 3,95 3,54 4,10 10,49
-Ceşitli Hazır Yiyecek 1,11 1,63 8,03 6,93
-Tütün Alkollü ve Alk.içki 0,01 0,04 1,82 30,55
-Dışarıda Yenen Yemek 0,00 0,00 1,08 2,39
2) KONUT HARCAMALARI -1,73 -1,05 1,69 4,91
3) EV EŞYASI HARCAMALARI 5,91 6,65 6,30 12,12
4) GİYİM HARCAMALARI -1,40 -25,61 5,70 6,15
-Erkek Giyimi -6,67 -32,06 1,75 6,38
-Kadın Giyimi 1,27 -29,88 5,88 6,52
-Cocuk Giyimi 3,66 -13,89 7,76 4,59
-Kumaşlar -8,63 5,07 16,38 8,73
5) SAĞLIK ve KİŞİSEL BAKIM 5,91 19,39 26,72 11,05
6) ULAŞTİRMA ve HABERLEŞME 0,69 0,91 7,68 7,83
7) KÜLTÜR EĞİTİM ve EĞLENCE 2,73 4,53 7,26 5,81
8) DİĞER HARCAMALAR 0,00 0,99 5,01 3,89