Bitlis Barosu eski Başkanı Yürek: Toplu mezarları ihbar eden tanıkların endişeleri giderilmeli

Bitlis Barosu eski Başkanı Mezher Yürek, Mutki'de yapılan kazılarda ortaya çıkan faili meçhul cinayetlerin 90'lı yıllarda devlet adına ihlal edilen insan hakları ve temel özgürlüklerin ağır ve açık sonuçlarından sadece biri olduğunu söyledi. Toplu mezarların açılmasıyla ilgili ortada birçok endişenin olduğunu belirten Yürek, "Öncelikle toplu mezarlar ile ilgili iddiaların ve ihbarların ciddiye alınması, bu konuda ihbarda bulunan ve yer gösteren tanıkların endişe duymayacakları şekilde güvenceye alınmaları gerekiyor." dedi. Yürek, "Kendini devletin sahibi gören ve yetkisini aşanlar, en temel insan hakkı olan yaşam hakkını dolaylı veya dolaysız olarak devlet adına ihlal edenler halen daha hukuka aykırı işler yapmaktadır. Bu konularda kanaat önderi ve aydın geçinenler halen şahsi ve siyasi kaygılarından ötürü susmaktadırlar." dedi. Hakikatleri araştırmayan ve geçmişiyle yüzleşemeyen, halen özür dilemeyi ve affetmeyi bilmeyen bir toplum olmaya doğru gidildiğini kaydeden Avukat Yürek, böyle bir toplunun gelecek nesillere miras olarak, toplu mezarlar, faili meçhuller ve çatışmalardan başka hiçbir şey bırakmayacağını ifade etti. "DOĞU VE GÜNEYDOĞU, MAYIN TARLASI GİBİ TOPLU CESET TARLALARIYLA DOLU" Bitlis'te ve bazı ilçelerinde, yüzden fazla toplu mezar olduğundan söz edildiğini ve bunların birçoğunun belgelerle resmileştirildiğini belirten Yürek, "Doğu ve Güneydoğuda mayın tarlaları gibi toplu mezarlar var." dedi. Yürek, "İHD Bingöl Şubesince belirtilen bilgilere göre 156'sı resmi makamlarca kabul edilmiş, 81'i ise kuvvetli delillere rağmen henüz resmi makamlarca onaylanmamış 237 toplu mezar var. Yine İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesince bu konuda hazırlan rapora göre, Siirt, Bitlis, Diyarbakır, Van, Muş, Batman, Hakkâri, Bingöl, Şırnak, Mardin, Elazığ, Ağrı, Tunceli, Iğdır ve Gaziantep'te toplam 88 toplu mezarda 1298 kişinin cesedinin bulunduğu belirtilmektedir" dedi. Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde mayın tarlası gibi toplu mezarlarla dolu olduğunu yenileyen Yürek, "Türk Tabipler Birliği'nin Güneydoğu Anadolu'daki toplu mezar iddiaları ve açılan toplu mezarlar için oluşturduğu inceleme heyetinin bölgedeki çalışması ile ilgili açıklamasında, " 1.469 kişiye ait kemiklerin bulunduğu 114 toplu mezarın tespit edildiğini, açılan 26 toplu mezarda 171 kişinin kemiklerine rastlandığına ilişkin açıklamaları da bu hususları teyit etmektedir." diye konuştu. "TOPLU MEZARLARIN AÇILMASIYLA İLGİLİ ORTADA BİRÇOK ENDİŞE VAR" Toplu mezarların açılmasıyla ilgili ortada birçok endişenin olduğunu belirten Yürek, açıklamasına şöyle devam etti: "Bir yandan gerçeklerle yüzleşmek isterken bir yandan da delilleri yok edilmesi endişesinin oluşmaması için kaygısızca ve cesurca, yaşanmış bütün hukuksuzlukları birlikte görmemiz gerekir. Öncelikle toplu mezarlar ile ilgili iddiaların ve ihbarların ciddiye alınması, bu konuda ihbarda bulunan ve yer gösteren tanıkların endişe duymayacakları şekilde güvenceye alınmaları gerekiyor. Biyolojik delillerin toplanması ve değerlendirilmesi için adli tıp uzmanlarının görevlendirilmesi gerektiği yine bizce kazılarda Baro, İHD ve diğer sivil örgütlerinin temsilcilerinin gözlemci olarak katılması ve bu kazı çalışmalarının teknik olarak bir tüm delilleri ve sonuçları ile birlikte DNA testlerinin bir veri bankasında kayıt altına alınması tüm kayıpların tespiti için bir sistem oluşturacaktır. Bu kayıplar, faili meçhul cinayetlerin, ya da gözaltında kayıplar tüm yaşam hakkı ihlallerinin ortaya çıkarılmasını sağlayacaktır."