Arap ayaklanmalarını en başından beri etkin bir şekilde aktaran El Cezire’nin önde gelen politika editörü Mervan Bişara Kaddafi rejiminin kaybettiğini söylüyor. Bişara, aklını ve belki de sinirlerini yitirmiş görünen Kaddafi’nin daha kanlı katliamlara yol açabilecek emirler vermeye yanaşabileceğini belirtiyor. Başkent Tripoli’nin halen en tehlikeli yer olma özelliğini koruduğuna dikkat çekiyor.
İşte Mervan Bişara'nın makalesi...
Libya lideri,yönetiminin üç ayağının hepsini yitirdi: kabile, asker ve diplomasi. Dün gece ki(22 Şubat) umutsuz konuşmasına bakılırsa, aklını ve belki de sinirlerini yitirmiş gözüküyor.
Bu yüzden de rejiminin düşmesi an meselesi.
Son 40 yılda Kaddafi, yönetimin istikrarını 100 kabile ve klan üzerindeki dikkatli dengeye dayandırdı. Özellikle de bu kabileler arasında, Libya’yı sömürgecilikten kurtardıkları için övünen en etkili 30 kabile öne çıkıyordu.
Kaddafi kabilelerin kendi yönetimine sadakatini garantilemek ya da en azından onları tarafsız kılmak için mümkün olduğunda BRI.., gerektiğinde BLA ve nadir taktikleri kullandı.
Ancak son günlerde, birbiri ardına Libyalı kabileler Kaddafi rejimine muhalefetlerini ilan ettiler ve 17 Şubat devrimine destek vermeye ve işbirliği yapmaya karar verdiler.
Ülkenin denizaşırı diplomatları Libya’da uygulanan şiddeti protesto için istifa ederlerken bazıları da devrimi desteklediklerini açıklayınca Kaddafi diplomatik odağı da kaybetmiş oldu.
Gerçekte şu andan itibaren Libya rejiminin pratik sebeplerle Kaddafi yönetimiyle ilişkilerini geren dış dünyayla hiçbir diplomatik ilişkisi yok.
Dünyanın çoğu gayrı meşru görüyor.
Ama bunun da ötesinde Kaddafi güvenlik rejimi de askeri güçler arasındaki desteğini yitiriyor. Savaş uçağı pilotları, deniz piyadeleri ve tüm askeri üsler kurallara uymuyor ve devrimden tarafa bir tutum alıyorlar.
Kaddafi kendi polis gücünün istifa ettiğini ve göstericilere karşı silah kullanmayı reddederek evlerine döndüklerini itiraf etti. Sonuç olarak tüm şehirler rejimin kontrolünden özgürleştirildi.
Ülkenin doğusundaki en büyük şehir Bingazi’nin ve diğer kentlerin özgürlüklerini kutlamaları Libya rejiminin ne denli ülkedeki etkisini yitirdiğini gösteriyor.
Başken Tripoli, halen en tehlikeli yer olabilir. Kaddafi’nin oğullarının kendi milislerini yoğunlaştırdığı başkentteki bir çatışma daha geniş katliamlara yol açabilir.
Kaddafi kaybedip daha da izole olurken ve çıkış yolu bulamazken, en çirkin suçların işlenmesi emirlerini vermeye daha yakın.
Eğer bu milislerin sadakatini kaybetmesse ya da bu milisler Kaddafi’nin emirlerini yerine getirmekten caydırılmazsa son saatler ve günler daha da dehşetli geçebilir.
Tunus ve Mısır ordularının kendilerinden önce gösterdiği gibi, Libya ordusu ve milisler diktatörlerinden daha ihtiyatlı olma yoluna gidebilirler.
*Bişara'nın 23 Şubat'da El Cezire'de yayınlanan yazısını İngilizce orjinalinden çevirdik. (Etha ve timeturk)
