Toplum ruh sağlığı merkezleri kuruluyor

Sağlık Bakanlığı, ağır ruhsal bozukluğu olan hastalara, toplum temelli ruh sağlığı modeli çerçevesinde psikososyal destek hizmetlerinin verilmesi için harekete geçti. Hastaların takip ve tedavilerinin gerektiğinde evde sağlık hizmetleri uygulamasına entegre bir şekilde yaşadıkları ortamda sunulması amaçlanıyor.
Sağlık Bakanlığı, bakanlığa ait yataklı sağlık tesislerine bağlı olarak faaliyet göstermek üzere toplum ruh sağlığı merkezlerinin kurulması ve işleyişi hakkındaki usul ve esasları belirleyen bir yönerge yayımladı. Merkezlerin fiziki şartları ve personel özelliklerinin de anlatıldığı yönergede ruhsal bozukluğu olan vatandaşlara evde bakım hizmeti yapılması öngörülüyor. Merkezde görevlendirilecek sosyal çalışmacı, psikolog ve hemşirenin ortak görev ve sorumlulukları arasında, "Merkeze gelen hasta veya yakınlarına merkezin amacı ve işleyişi hakkında bilgi vermek, hastalara bireysel danışmanlık hizmeti vermek, grup terapisi yapmak ve psikososyal beceri eğitimi vermek" de yer alıyor. Hasta ve ailelerine psiko-eğitim verecek olan personel aynı zamanda, ezici ekibinin çalışmalarına da katılacak. Ev ziyareti sırasında yatış endikasyonu gerektiren bir durum tespit edilirse, hastanın ilgili kliniğe nakledilmesi sağlanacak. İstatistiksel bilgilerin toplanmasında ve değerlendirilmesinde görev alacak olan personel; merkeze devamı sağlanamayan hasta veya yakınlarıyla irtibat kurmak ve merkezin hastayla bağlantısını oluşturmakla da görevli olacak. Sosyal çalışmacının görev ve sorumlulukları ise şöyle: "Merkezin sorumlu olduğu bölgedeki hastaların tespit edilmesi ve merkeze kaydını temin etmek için ilgili kurum ve kişilerle irtibat kurmak. Hasta veya yakınlarıyla irtibat kurarak merkez hakkında bilgi verir ve merkeze davet etmek. Hastaneye yatışı gereken, bakıma muhtaç ya da çalışabilecek duruma gelmiş hastaların; hastane, bakım kurumu, korumalı iş yeri ihtiyacına cevap verebilmek için ilgili kurumlarla irtibat kurmak. Damgalama karşıtı çalışmalar için kurumlar arası işbirliğini sağlar ve geliştirmek. Hastaları sosyal ve hukuki hakları konusunda bilgilendirir, karşılaştıkları güçlüklerin çözümlenmesinde destek hizmeti vermek. Sivil toplum kuruluşları ve diğer kurumlarla ilişkileri sağlamak."

"MERKEZİN FAALİYETİ, MERKEZİN HİZMET VERECEĞİ BÖLGE İLE SINIRLI KALACAK"
'Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Hakkında Yönerge'de ağır ruhsal bozukluğu olan hastalar için kurulacak toplum ruh sağlığı merkezlerinin kurulması ve işleyişi, asgari fiziki şartları ile bulundurulması gereken araç, gereç ve personel standartları da yeraldı. Merkezlerin, bağlı olarak kurulacağı sağlık tesisleri, hizmet vereceği bölge ve kurulacak merkez sayısı, hizmet vereceği nüfusun demografik yapısı ve epidemiyolojik özellikleri dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenecek. İhtiyaç duyulan illerde birden fazla merkez kurulabilecek ve sorumluluk bölgeleri il sağlık müdürlükleri tarafından belirlenecek. Merkezin faaliyeti, merkezin hizmet vereceği bölge ile sınırlı kalacak. Merkez, fiziki alt yapının yeterli olması halinde bağlı olarak hizmet vereceği sağlık tesisi bünyesinde, mümkün olmaması durumunda ise müdürlükçe ilgili mevzuata uygun olarak, kiralama veya usulü dairesince başka şekilde temin edilecek ayrı binada kurulabilecek.

EN AZ 300 METREKARELİK BİNADA KURULABİLECEK
Üniversite rektörlüklerin talebi üzerine de şartları taşımak ve Bakanlıkça tescil edilmek kaydıyla tıp fakültesi hastanelerine bağlı merkezler de açılabilecek. Merkezin kullanımına tahsis edilecek bina; tercihen müstakil, en az 300 metre kare toplam kapalı alana sahip ve toplu taşıma araçlarıyla kolay ulaşılabilir, merkezi yerlerde seçilecek. Çok katlı binalarda zemin veya zemin katla birlikte birinci katlar kullanılabilecek. Bina yangın önlemleri bakımından ilgili mevzuata uygun olacak. Merkez bünyesinde kütüphane ve okuma salonu da bulunacak. Merkezlerde bulundurulması gerekenler şöyle: "Yemek alanı ve terapi mutfağı; hasta ve görevli personel için öğle yemeği pişirilmesi ya da dağıtımını sağlayacak ve aynı zamanda gönüllü hasta ailelerinin, gönüllülerin ve hastaların çalışmasına ve uğraşı eğitimine uygun yeterli donanım ve büyüklüğe haiz alandır. Çok amaçlı salon; hastaların dinlenme amacı ile kullanabilecekleri oturma alanları olan mekandır. Hasta gözlem odası ilaç etkisiyle uyuma-nöbet gibi durumlarda tedavi yapılabilecek donanıma haiz ve sonrasında hastanın dinlenebileceği mekandır."