Oğuz Eser / TİMETURK
Türkiye'de Mısır, Hüsnü Mübarek ve İslami Hareketler üzerine yayımlanmış en son kitaplar 20 yıl öncesine ait iken batıda son yıllarda yayımlanmış kitaplar, bugün Mısır'da yaşananları önceden haber veriyor. İşte, o kitaplardan bazıları....
Kitabın Adı: Mübarek’in Ardından: Liberalizm, İslam ve Arap Dünyası’nda Demokrasi
Yazarı: Bruce K. Rutherford
Basım Tarihi: 2008
Mısır’ın dikta rejimi ekonomik krizler, büyüyen siyasi muhalefet ve küreselleşme baskısı nedeniyle zayıfladı. Gözlemciler, Mısır’ın yaşlanan başkanı Hüsnü Mübarek sahneden çekildiğinde ülkenin hangi yöne gideceğini merak ediyor: Batı-tarzı liberalizmi ve demokrasiyi mi benimseyecek, yoksa İran benzeri İslam teokrasisi mi olacak? Mübarek Ardından Mısır, gerek laik gerekse de İslamcı rejim muhaliflerinin liberalizmin ve belki de demokrasinin özgün bir türüyle sonuçlanacak orta yolda gittiğini gösteriyor.
Bruce Rutherfood, bölgede demokrasi beklentilerini şekillendiren ve Mısır siyasetine yön veren ideolojik ve politik savaşları inceliyor. Laikler ve İslamcıların liberalizmin anahtar unsurlarını (devlet erkinin sınırlandırılması, hukukun egemenliği ile sivil ve siyasi hakların korunumu) destekleyen reform gündemi etrafında birleştiklerini öne sürüyor. Bu derinleşen liberalizm demokrasiyi getirecek mi? Ve Birleşik Devletler bunun olmasını görmesi için ne yapmalı? Bu sorulara cevaben, Rutherfood Mısır reformcularının halkın siyasi rolünü genişletmede gönülsüz olduğunu gösteriyor. Bu, liberalizm gelecekte sürekli gelişirken, demokrasinin gelişimi yavaş ve dengesiz olacağı anlamına geliyor.
Küresel öneme sahip bir konuda elzem okumalardan Mübarek’in Ardından Mısır, Mısırlı yargıçlar, avukatlar, İslamcı aktivistler, siyasiler ve patronlarla derin söyleşileri içeriyor. Aynı zamanda İhvan’ın temel mahkeme kararlarına, siyasi dokümanları ile Mısır’ın İslamcı düşünürlerinin yazılarına yer ver veriyor.
Kitabın Adı: Eşikteki Mısır: Nasır’dan Mübarek’e
Yazarı: Tarık Osman
Basım Tarihi: Ocak 2011
1950’lere kadar dini çoğulculuğu ve sıra dışı kültürel mirası ile ünlü Mısır, şimdilere artan baskıcı ve bölünmüş bir ülke olarak görülüyor. Bu son derece okunması kolay ve derinlemesine araştırılmış kitabında Tarık Osman, 1954’te yönetimi ele geçiren Başkan Nasır’dan beri bu en büyük Arap ulusunda neler olduğunu araştırıyor. Dönemin iki önemli hareketi Arap milliyetçiliği ve radikal İslam’ın gelişmesinde Mısır’ın merkezi rolünü inceliyor. Ayrıca Müslümanlar ve Hıristiyanlar arasında artan ihtilafları ve belki de en önemlisi kozmopolit elit ile yarısı 30 yaşından genç eğitimsiz ve işsiz nüfus arasındaki uçurumu gözden geçiriyor.
Kitabın Adı: Mısır İçerisinde: Devrimin Eşiğindeki Firavunlar Ülkesi
Yazarı: John R. Bradley
Basım Tarihi: 2008
Mısır Hükümeti, Mısır İçerisinde kitabını 2008’de yasakladı. Onlarca yıldır Mısır siyaseti hakkında ilk kez bir kitap yasaklanıyordu. Arkasından gelen medya muhalefeti nedeniyle hemen yasak kaldırıldı.
Birçok uzman önümüzdeki yıl, Hüsnü Mübarek koltuğu bırakacak ve oğlu Cemal saltanatı devralacak. John Bradley, eserinde, acımasız askeri diktası ve Washington’daki hatalı Orta Doğu politikası altındaki Mısır siyaseti ve toplumun kesişim noktalarını irdeliyor.
Kitabın Adı: Müslüman Kardeşler: Geleneğin Külfeti
Yazarı: Alison Pargeter
Basım Tarihi: 2010
İslam hareketler analistlerinden biri olarak ün yapmış yazar, detaylı, ağır başlı, özenli ve iyi araştırılmış eserinde, İhvan ve etrafındaki ihtilaflar ile siyasi İslam’ın anlaşılmasına katkı sağlıyor. Orta Doğu ile ilgilenen öğrenciler ve akademisyenler için başucu kitaplarından biri olmaya aday kitap, hareketin amaçları hakkında yeni bir perspektif sunuyor.
Kitabın Adı: Müslüman Kardeşler: Küresel İslamcı Hareketin Politikaları ve Organizasyonu
Yazarı: Barry Rubin
Basım Tarihi: 2010
İhvan, en önemli ve en eski uluslararası İslamcı grup. Mısır, Yemen, Kuveyt, Ürdün ve Suriye’deki güçlü organizasyonların yanında, Müslüman Kardeşler Avrupa ve Kuzey Afrika’da aktif hale geldi. Terörizmden seçimlerde yer almaya oradan sosyal refah eylemlerine kadar esnek taktikleri grubu özellikle etkin kıldı. Bu, ihvan organizasyonu, doktrini ve işbaşında olduğu ülkelerdeki liderlerini detaylı inceleyen ilk kitap olma özelliğini taşıyor.
Kitabın Adı: Mısır Tarihi: Arap Fethinden Günümüze
Yazarı: Afaf Lütfü el-Seyit Marsot
Basım Tarihi: 2007
Mısır, Arap dünyasında merkezi bir yeri bulunur. Kum ve deniz arasındaki sınırları binlerce yıldır var olmasına rağmen, 1952’ye kadar ülke yabancılar tarafından idare edilmiştir. Yazar, Mısır tarihinin paradokslarını Modern Mısır’ın Kısa Tarihi’nde başarıyla inceliyor. Arap fethinden, Memlüklere, Osmanlı İmparatorluğu’yla birleşmeye, yirminci yüzyıl başlarında anayasal hükümetteki liberal denemeye, Nasır ve Sedat yıllarından günümüze kadar hikâyesini anlatıyor. Mübarek zamanında, Mısırlılar, küreselleşmenin yükselişi ve ekonomi üzerindeki etkileriyle birlikte önemli değişiklikler gördü. Yeni siyasal partileri, İslam köktenciliğinin tahkimatını ve kadınları karşı gelen ardıl değişimleri gördüler.
Kitabın Adı: Son Firavun
Yazarı: Aladdin Elaasar
Basım Tarihi: 2009
Kitap son Firavun olarak adlandırılan Hüsnü Mübarek'in Mısır'ı sürüklediği belirsiz geleceği konu ediniyor. Kitap ayrıca, Mısır'ın Ortadoğu politikalarını nasıl gel-git şekline soktuğuna geniş yer ayırıyor. Kitabın ilk baskısı aşağıdaki şekliyle yayımlanmıştı:
Son olarak Türkçe'de 15 yıl önce yayımlanmış ancak başka bir kitap tanıtımı...