KÜRESEL GIDA FİYATLARI -DÜNYA BANKASI: 'ARTAN GIDA FİYATLARI 44 MİLYON İNSANI

Dünya Bankası, artan gıda fiyatlarının geçen yıl Haziran ayından bu yana gelişmekte olan ülkelerde 44 milyon insanı aşırı yoksullaştırdığını bildirdi.
Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick yaptığı açıklamada, 'Küresel gıda fiyatları tehlikeli seviyelere tırmandı ve dünyada on milyonlarca insanı tehdit ediyor. Fiyat artışı halihazırda milyonlarca insanı yoksulluğa itiyor ve gelirlerinin yarısında fazlasını gıdaya harcayan kesimler üzerinde baskı yaratıyor' dedi.
Gıda fiyatlarındaki artışın Ortadoğu ve Orta Asya'da kırılgan siyasi ve sosyal koşulları karmaşık hale getirebileceği uyarısında bulunan Zoellick, artan gıda fiyatlarının Mısır ve Tunus'ta son zamanlardaki protestolara yol açan temel sebep olmamasına rağmen, kışkırtıcı bir unsur olduğuna işaret etti.
Ülkelerin ihracat yasakları ya da vergi ve fiyat kontrolleri gibi yanlış politikalara başvurmasının küresel gıda fiyatlarını daha da artırabileceğine dikkati çeken Zoellick, 'Artan ve oynak gıda fiyatları kombinasyonunu çözmek için elimizde sihirli değnek yok. Ancak gıda fiyatı şimdi küresel güvenlik konusudur' diye konuştu.
Asya ve Latin Amerika'nın bazı bölgelerinde, Doğu Avrupa ve Orta Asya'da gıda fiyatlarındaki yükseliş enflasyonist baskıları artırırken Zoellick, 'Orta Asya, gıda fiyatlarının önemli oranda yükseldiği bir bölge ve yoksulluk seviyeleri gözönüne alındığında sosyal ve siyasi sonuçları olabilecek gerçek bir stres noktası var' dedi.
Sahra Altı Afrikası'nda hasatın iyi olmasının şimdiye kadar bölgeyi artan gıda fiyatlarından koruduğunu, ancak Burundi ve Kamerun'da fasulye fiyatlarının yüzde 40'tan fazla yükseldiğini belirten Zoellick, son altı ayda mısır fiyatlarının yüzde 73, son üç ayda da şeker ve zeytinyağı fiyatlarının sırasıyla yüzde 20 ve yüzde 22 artmasının rahatsız edici olduğunu kaydetti.
Zoellick, bu hafta Paris'te yapılacak G-20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankaları Başkanları toplantısında gıda fiyatlarına öncelik verilmesi gerektiğini ifade etti.

-GIDA FİYATI ENDEKSİ YÜKSELDİ-

Dünya Bankasının açıklamasında, Gıda Fiyatı Endeksi'nin Ekim 2010 ve Ocak 2011 arasında yüzde 15 yükseldiği, bunun bir yıl önceki seviyenin yüzde 29 üzerinde ve 2008'de gıda fiyatlarının zirve yaptığı seviyenin sadece yüzde 3 altında olduğu da bildirildi.
Küresel buğday fiyatlarının Haziran 2010 ve Ocak 2011 arasında ikiye katlandığı, mısır fiyatlarının yüzde 73 arttığı, ancak yoksullar için hayati öneme sahip pirinç fiyatlarının artışının diğer tahıl ürünlerine kıyasla daha yavaş olduğu belirtildi. Şeker ve yemeklik sıvı yağ fiyatlarının hızla arttığı, Hindistan ve Çin'de sebze, bazı Afrika ülkelerinde de fasulye olmak üzere temel gıda fiyatlarının yükseldiği kaydedildi.
Yoksullar gıda fiyatlarındaki artışa bağlı olarak daha az besin tüketmek, daha ucuz ve daha az besleyici gıdalar satın almak zorunda kaldıkları için yetersiz beslenmeyle karşı karşıya kalıyorlar. Dünyada günde 1,25 doların altında yani 'aşırı yoksulluk' koşullarında yaşayanların sayısının 1,2 milyar olduğu belirtildi.
Dünya Bankası'na göre, 2008 yılındaki gıda fiyatlarındaki yükselişe karşın bu kez daha fazla insanın yoksullaşmasını iki unsur önledi. Bunlardan ilki Afrika'da birçok ülkede hasatın iyi olmasının fiyatlarda istikrarı sağlaması, diğeri ise küresel pirinç fiyatlarındaki makul yükseliş ve pirinç piyasası görünümündeki istikrar oldu.
2008 yılında gıda fiyatlarındaki hızlı yükseliş bazı ülkelerde ayaklanmalara ve 125 milyon insanın yoksullaşmasına yol açmıştı.
Uluslararası toplumun gergin emtia piyasalarını sakinleştirmek için adım atması ve yoksul ülkelerin yoksulları korumak için sosyal programlarını artırması gerektiğini vurgulayan Dünya Bankası, zengin ülkelerin akut gıda fiyatları artışıyla yüzyüze olan Afganistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Kırgızistan ve Moğolistan gibi ülkelere gıda yardımına odaklanmaya ihtiyacı olduğuna işaret etti.
Avustralya'da seller ve kasırga, ABD'de şiddetli kış fırtınaları ve geçen yıl Rusya'da orman yangınları gibi kötü hava koşulları dünyanın önde gelen bu tarım ülkelerinde hasata ciddi zarar verdi.