Türk şirketlerin gözdesi Rusya pazarı; ihracat hedefi kriz öncesi rekoru kırmak(Özel)

Rusya ve Türkiye siyasi alanda gelişen ilişkiler, ekonomik ve ticari alanda meyve vermeye başladı. Ekonomik krizi geride bırakan Türk ihracat firmaları, Rusya pazarını hedef olarak belirlemiş durumda. Türkiye'nin 2008'de 132 milyar dolar ihracat rekoru kırdığı dönemde Rusya'ya ihracat da 6 milyar doları bulmuştu. 2010'da bir önceki yıla göre yüzde 52 artışla 5 milyar dolara ulaşan Rusya'ya ihracat da 2011 hedefi, kriz öncesi rakamları geçmek. Ocak ayında ihracatın bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 27,5'luk bir artış göstermesi hedeflerin tutacağının işareti olarak görülüyor. Rusya'da bu yıl 18'incisi düzenlenen Prodexpo gıda fuarına akın eden Türk şirketler gördükleri ilgiden memnun. Rusya pazarına ihracatta 2010'da yüzde 20'leri bulan gıdanın payı, 2011'de artacak. Ege İhracatçılar Birliği'nin öncülüğünde 10 ayrı şirket ve müstakil katılımlarla Türk şirketler Rusya pazarına girebilmek için çalışıyor. Rusya'dan petrol ve doğalgaz ağırlıklı olmak üzere 2010'da 21,6 milyar dolar ithalat yapan Türkiye'nin makası daha fazla açmamak için ihracatı artırmaktan başka alternatifi de yok. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl Moskova ziyaretinde Rusya Başbakanı Vladimir Putin'le birlikte belirledikleri beş yıl içinde 100 milyar dolarlık hedefin gerçekleşmesi için tüm kurumlar seferber olmuş durumda. TÜRK ZEYTİNİ RUSYA YOLUNDA Gıda fuarında en çok ilgi gören stantlardan biri Akhisar'dan gelen ve birbirinden kaliteli Türk sofralık zeytinleri oldu. 350 üyeleri olduğunu ifade den Akhisar Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Emin Demirci bölgelerinde 12 milyon zeytin ağacı olduğunu, yeni dikimlerle ürünlerinin her geçen gün arttığını söyledi. Türkiye pazarının yanısıra ihracat hedefli bir çalışma planladıklarını kaydeden Demirci, bölge üniversitelerinin de katkıları ile önümüzdeki günlerde "Zeytin Kongresi" yapacaklarını da belirtti. Almanya, Bulgaristan, Romanya ve ABD başta olmak üzere 44 ülkeye ihracat yaptıklarını ifade eden Akhisar Ticaret Borsası Meclis Başkanı Fettah Gürmen de Rusya pazarına girmek istediklerini kaydetti. Rusya pazarında İspanyol zeytinlerinin etkin olması ve ambalaj yapılarının Türkiye'den farklı olması Türk şirketleri için olumsuzluk olarak görülüyor. Rusya'da daha çok raflarda 90-110 gramlık kutular yer alırken, Türk firmalarının kutuları 200 gram. Ambalaj da gider kaleminde yüzde 30'u oluşturuyor. Akhisarlı zeytincilerin Rusya pazarı için yetkililerden iki talepleri var. Başlangıçta 'private label' üretim için de marka desteğinin sürmesi ve Rusya pazarı için özel teşvik uygulamasının ele alınması. Türkiye'den geçen yıl Rusya'ya toplam 600 bin dolarlık zeytin ve 1 milyon 900 bin dolarlık da zeytinyağı ihraç edilmiş durumda. MİLAS ZEYTİNYAĞLARI ÜÇ YILDIR ALTIN MADALYA ALIYOR Milas ve Verde Türk zeytinyağı markalarını Rusya'da raflarda görmek mümkün. Prodexpo'da tanıtım yapan zeytin ve zeytinyağı tanıtım komitesi yönetim kurulu üyesi Davut Er fuarda Rus müşterilere tadım yaptırdıklarını ve Türk zeytinyağının çok olumlu puan aldığını belirtti. Er'e göre ürün kalitesi ve uygun fiyat standardı yakalandığında Rusya pazarına giriş kolay olacak. Milas zeytinyağlarının Manisa Akhisar'da Türkiye'nin en modern tesislerinde üretimini yapan Mustafa ve Alper Alhat kardeşlerle, markanın sahibi ve Rusya pazarında satışını gerçekleştiren Hüseyin Akbaba pazarda önemli yer edinmiş durumda. İki yıldır Prodexpo'da kalite ve yenilikçi yaklaşımları nedeni ile altın madalya kazanan Milas, Worlfood fuarlarında ise son üç yıldır altın madalya alıyor. Devletin sektöre sağladığı ihracat desteklerinin önemine dikkat çeken Mustafa Alhat, "Rusya pazarında her sene artan bir ivme ile büyüyoruz. Önceleri yağımızın çok kaliteli olduğunu anlatmaya çalışıyorduk. Artık bu noktayı aştık. Rusya'da marka bilinirlilik olarak zeytin yağında ilk beşin içindeyiz" dedi. PINAR RUSYA'YA SU SATACAK Prodexpo fuarına kanatlılar, ileri işlenmiş ürünler ve su ile katılan Pınar da hedef büyük. Pınar İhracat Müdürü Hakkı Tarakçıoğlu çiğ kanatlı ürünlerde ihracat izinleri olduğunu, pişmişlerle ilgili de çalışmalarının sürdüğünü söyledi. Rusya'da bayi bulmak için çalıştıklarını ve olumlu sonuç aldıklarını kaydeden Tarakçıoğlu, "Kanatlı ürünlerde Türkiye'nin ihracat rakamları henüz rekabet edebilecek seviyede değil. 2010'da gerçekleşen toplam 240 milyon dolarlık kanatlı ihracatının önemli bir kısmı Irak'a. Biz Rusya pazarına hindi ile girmek istiyoruz. Balık ve diğer ileri işlenmiş ürünlerde de başarı şansımız yüksek" dedi. Rusya'da paketlenmiş su ürünlerinde marka ürünlerin ihracat yapabildiğine değinen Pınar yetkilileri, pazara su satışı için de çalışmalara başladıklarını belirtti. MEYVE VE SEBZE'DE 1 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği yaş meyve sebze ile birlikte 2010'da Rusya'ya ihracatı 1 milyar doları aştı. Hedef 2011 için daha yüksek. Rusya pazarına İncir, üzüm ve kayısı gibi kuru meyve ve sebze ihraç edebilme yeterliliğine sahip 164 Türk şirketi var. Türkiye'nin ikinci büyük fındık ihracatçısı Durak geçen yıl Rusya'ya 4,5 milyon dolar ihracat yaptı. SU ÜRÜNLERİNDE İHRACAT ARTIŞ GÖSTERİYOR Rusya pazarına son dönemde giriş yapan balık ve su ürünleri sektöründe ihracat rakamı büyüyor. 2009'da Rusya'ya 2,4 milyon dolarlık ihracat gerçekleştiren sektör 2010'da 8 milyon dolara ulaştı. 3-4 yıl öncesinde Rusya'ya neredeyse ihracat yapmayan sektörde 14 Türk şirket Rusya Tarım Bakanlığı'ndan gerekli izinleri almış durumda. Çupra, Levrek ve Alabalık'ta Yunanistan'la rekabet eden Türk şirketlerinin 2011 hedefi ise geçen yılın en az iki katı. Sektörün en büyük problemi balık yeminin ithal ediliyor olması ve pahalı girdiler nedeni ile dünya piyasalarında rekabet şansının az olması.