Ortadoğu’da protesto dalgası sürerken ABD yönetimi bölge stratejisini gözden geçirmeye çağırıldı. Newsweek dergisince yayımlanan bir analizde Washington’un yeni yaklaşımları ve yeni ortaklara ihtiyacının olduğu savunularak, “Müslüman Ortadoğu’daki en yakın ABD müttefiki olan Türkiye’yi daha dikkatli dinlemek iyi bir başlangıç olur” ifadesi kullanıldı.
Newsweek, tanınmış ABD’li gazeteci ve yazar Stephen Kinzer imzası ile yayımladığı analizde ABD’nin, Ortadoğu’da yanlış bir stratejiyi sürdürdüğü, bölgede meydana gelen gelişmeleri kenardan izlediğini, olayları etkileyemediği öne sürüldü.
Washington’un, Ortadoğu’daki çeşitli yerel ve ulusal ihtilafları, ABD ile İran arasında bölgesel hakimiyet için sürdürülen mücadelenin bir parçası olarak gördüğünü savunan Kinzer, İran’ın Hizbullah, Hamas ve Irak’taki Şii partiler gibi seçimleri kazanan popüler güçlerin yanında yer alırken, ABD’nin bu yükselen güçlere karşı koymak için Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek gibi her zamanki dostlarına dayandığına dikkat çekti.
Stephen Kinzer, ABD’nin, İslamcı rejimlerin ortaya çıkmasına yol açacağı korkusuyla Arap dünyasında demokrasiyi bloke etmeyi amaçladığı savına da yer verdiği analizinde şu görüşleri de dile getirdi:
“Arapların kendi liderlerini seçme haklarının olduğunu kabul etmek, Amerika’nın İsrail yanlısı militanca tutumunu paylaşmayan hükümetlerin yükselişini kabul etmek demektir. Bu, Washington’un karşı karşı bulunduğu ikilemdir. ABD’nin uzun vadeli Ortadoğu stratejisini gözden geçirme ihtiyacının olduğu gerektiği hiçbir zaman o kadar açık olmamıştı. Yeni yaklaşımlara ve yeni ortaklara ihtiyacı var. Müslüman Ortadoğu’daki en yakın ABD müttefiki olan Türkiye’ye daha dikkatli dinlemek iyi bir başlangıç olur. Akıllıca bir ikinci adım, İran’a yönelik politikayı, konfrontasyondan samimi bir uzlaşı arayışına değişterek, tersine çevirmektir.”
İSRAİL BASINI: OBAMA, TÜRKİYE, LÜBAN VE MISIR’I KAYBEDEN BAŞKAN OLARAK ANILACAK
Ortadoğu’daki gelişmeler, İsrail’de ciddi bir kaygıyla izleniyor. Haaretz gazetesi, ABD yönetimi için “Barak Obama, Türkiye, Lübnan ve Mısır’ı ‘kaybeden’ başkan olarak anılacak” dedi. Mısır’daki yeni iktidarın “belki Türk Başbakanı Erdoğan’a benzemeye çalışacağı”nı yazan gazetede “Erdoğan, hiç kimsenin cebinde olmadan, siyasi istikrar ve ekonomik büyümeden yaralanan Türkiye için birçok şey sağladı” yorumu da yapıldı. Jerusalem Post ise, bu yılın İsrail için kritik bir yıl haline geldiğini belirterek “Türkiye gitti, Mısır da gidiyor gibi” ifadesini kullandı.
-HAARETZ: MISIR’DAKİ YENİ İKTİDAR BELKİ ERDOĞAN’A BENZEYECEK
Haaretz gazetesince Aluf Benn imzasıyla yayımlanan yorumda Jimmy Carter’in tarihe “İran’ı kaybeden başkan” olarak geçerken “Barak Obama, Türkiye, Lübnan ve Mısır’ı ‘kaybeden’, görev süresi sırasında Amerika’nın Ortadoğu’daki ittiklarının çöktüğü başkan olarak anılacak” görüşü öne sürüldü.
Amerika’nın “genel zayıflığının açıkça dostlarını da etkilediği” savına da yer verildiği yorumda Obama’nın görevine, Türkiye, Mısır ve Suudi Arabistan ziyaretleriyle başladığı, Ankara ve Kaire’deki konuşmlarıyla ABD ile Müslüman dünyası arasında bağladı oluşturmaya çalıştığı anımsatılarak “Obama öyle görünüyor ki Ortadoğu’daki başlıca sorun İsrailli işgal olduğuna inanıyordu” denildi.
Yorumda “Tunus ve Mısır’daki sokak ayaklamaları, ABD’nin, dostlarını, vatandaşlarının öfkesinden kurtarmak için pek az şey yapabileceğini gösteriyor” değerlendirmesinden sonra Obama’nın bölgedeki yeni liderleriyle bağları tesis etmeye çalışacağı savulundu.
Mısır’ın yeni liderlerinin İran liderlerinin bir kopyası olup ABD karşıtı politikalarını izleme eğilimli olacaklarının varsayılamayacağı da belirtilen yorumda şöyle devam edildi:
“Belki, ülkesinin NATO üyeliğinden ve ABD ile savunma bağlarından vazgeçmeden bloklar ve süper güçler arasında seyreden Türk Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a benzemeye çalışacaklar. Erdoğan, hiç kimsenin cebinde olmadan siyasi istikrar ve ekonomik büyümeden yararlanan Türkiye için birçok şey sağladı. Bu da Mısır için sonuç verebilir.”
-JPOST: TÜRKİYE GİTTİ, MISIR DA GİDİYOR GİBİ
Jerusalem Post ise, Mısır’da “Müslüman Kardeşler”in iktidarı devralması halinde, İsrail için etkilerin hemen hissedileceğini, İsrail ordusunun güçlü bir düşman ile karşı karşıya kalacağını öne sürdüğü yorumda Mısır konusunda asıl meselenin Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’in halefinin kim olacağı olduğu vurgulandı.
İsrail’in kaygılarının Mısır ile sınırlı olmadığı belirtilen yorumda İsrail istihbarat örgütü eski bir üst düzey yetkilisinin İsrail’in, Batı Şeria üzerinden doğrudan İsrail’i tehdit edebilecek çok büyük bir Filistin nüfusu olan Ürdün’de potansiyel bir devrim olasılığından daha çok kaygılanması gerektiği uyarısına da yer verildi. Yorumda son verilirken de şu ifadeler kullanıldı:
“Bu yıl, Ortadoğu’da giderek daha tecrit edilmiş hale gelen İsrail için kritik bir yıla dönüşülmektedir. Türkiye gitti, Mısır da gidiyor gibi.”
BBC’DEN BAŞBAKAN ERDOĞAN'IN HAYATINI ANLATACAK BELGESEL
İngiliz kanalı BBC, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın hayatına ilişkin bir belgesel hazırladığı öğrenildi. Haziran ayında yapılacak seçimlerden önce yayınlanması planlanan belgeselde, Erdoğan’ın iç politikada elde ettiği başarıların yanı sıra, Ortadoğu ve dış siyasetteki etkinliği anlatılacak.
ANKA’nın edindiği bilgiye göre, daha önce İngiliz Monocle Dergisi tarafından dünyanın en başarılı 5’nci lideri seçilen Başbakan Erdoğan, şimdi de BBC kanalının yakın markajına girdi. Erdoğan ile ilgili belgesel hazırlığında olan kanal, Başbakan’ın ve AKP hükümetinin son dönem politikalarına mercek tutacak. Son olarak 12 Eylül referandumunda Erdoğan’ın mitinglerinden görüntüler alan BBC ekipleri, Türkiye’nin gündemindeki konulara Başbakan’ın yaklaşımları, halka verilen mesajlar, muhalefete yönelik eleştiriler ve Başbakan’ın sıklıkla vurguladığı ekonomideki gelişmelere dikkat çekecek. Erdoğan’ın bir portresi formatında hazırlanması planlanan belgeselin bu yılın Haziran ayında yapılacak olan genel seçimler öncesi yayınlanması öngörülüyor.
-7 KEZ SEÇİM KAZANAN LİDER-
Belgeselde Erdoğan’ın arka arkaya en çok seçim kazanan lider olma özelliğine vurgu yapılması bekleniyor. 1994’te geldiği Belediye Başkanlığı görevinden bu yana Cumhurbaşkanı seçimi ve Anayasa değişikliği referandumu da dahil olmak üzere arka arkaya 7 seçim kazanan Erdoğan’ın Haziran seçimlerinde izleyeceği politika ve vereceği mesajlar belgeselin ana gündemini oluşturacak.
-TÜRKİYE’NİN DIŞ POLİTİKA EKSENİ-
Erdoğan’ın, Türkiye’nin küresel ekonomik krizden başarı ile çıkması ve elde ettiği büyüme rakamlarına ilişkin değerlendirmeleri ve “Dünyanın Dikkatini Çeken Türkiye” vurgusuna yer verilecek olan çalışmada, dış politikada atılan adımlar da yine Başbakan Erdoğan’ın başarıları arasında sıralanacak. Geçtiğimiz yıla damgasını vuran Eksen kayması tartışmaları, Ortadoğu ve diğer bölge ülkeleri ile yakın ilişkileri içeren dış politika yaklaşımları konusunda da Erdoğan’ın mesajlarına değinileceği öngörülüyor. Özellikle Lübnan’da yaşanan son siyasi krizde Türkiye’nin arabuluculuk rolünü üstlenmesi, İran’la batılı ülkeler arasında nükleer krizin çözülmesine yönelik çabalar ve Irak’ta hükümet kurma çalışmalarında gerçekleştirilen girişimlerin Erdoğan’ın başkanlığında AKP hükümetinin yürüttüğü başarılı çalışmalar olarak değerlendirilmesi bekleniyor.
