Dolar

34,9533

Euro

36,7005

Altın

2.997,96

Bist

10.009,59

Mısır intifadası

Mısır'da cuma namazı sonrası on binlerce kişinin katılımıyla gerçekleşen tarihi gösterilerde başkent Kahire savaş alanına döndü. Olaylar 11 vilayete sıçradı. Öfkeli kalabalık valilik binalarını ateşe verdi. Tanklarla sokağa inen ordu, yardım isteyen göstericilere karşı polisin safına geçti. Mübarek'in partisinin merkezi ve birçak bina yağmalandı. Bazı bakanlıklar ve devlet televizyonu işgal edildi.

15 Yıl Önce Güncellendi

2011-01-29 09:26:26

Mısır intifadası
Tunus'la başlayan isyan dalgasının sarstığı Mısır, dün tarihinin en büyük muhalefet gösterisine sahne oldu. Gençler öncülüğünde gıda fiyatlarının yüksekliği, yoksulluk ve yolsuzluğa karşı tepkilerle başlayan ve 30 yıllık Hüsnü Mübarek yönetimine karşı protestolara dönüşen gösteriler, dün Cuma namazı sonrası toplanan on binlerce kişinin katıldığı tarihi eyleme dönüştü. Polisin göstericilere cop, göz yaşartıcı bomba ve tazyikli su ile müdahale etmesi sonucu ortalık savaş alanına döndü. El Cezire, dün sadece Süveş'teki gösterilerde 13 kişinin öldüğünü bildirdi. 5. gününe giren eylemlerde ölü sayısı 20'ye yükselmiş oldu. Yaralı sayısının ise 1030 olduğu bildirildi.

TANKLAR SOKAĞA ÇIKTI

Gösteriler, başkent Kahire'de muhalif lider Muhammed El Baradey'in Cuma namazını kıldığı caminin dışında patlak verdi ve Cumhurbaşkanlığı yakınlarına kadar ulaştı. Ardından çevre semtlere hızla yayılan gösterilerde İskenderiye kentinde protestocuların valilik binasını ateşe verdiği,

bazı polisleri etkisiz hale getirerek cop kullandığı bildirildi. CNN, Kahire'de askeri birliklerin tanklarla sokaklara çıktığını duyurdu. Bir başka kaynak ise, bazı göstericilerin orduya destek çağrısında bulunduğunu duyurdu. Ancak Mübarek'in sözüne uyan ordu, polise destek vereceğini açıkladı. ABD'de bulunan Genelkurmay Başkanı Sami Enan'ın ise ziyareti yarıda keserek Mısır'a hareket ettiği bildirildi. Göstericilerin Kahire'deki iki karakolu ateşe verdiği belirtildi. El Cezire televizyonu göstericilerin bastığı karakolun 1973 savaşında İsrail'in komuta merkezi olmasının da sembolik önemi bulunduğuna işaret etti. Mısır'da 28 vilayetin 11'inde gösteriler yapıldığı belirtilirken, bir çok vilayette sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

İSRAİL KOMUTA MERKEZİ YANIYOR

Ancak yasağa rağmen akşam saatlerinde eylemler daha da şiddetlendi. Hükümet binalarına girmeye çalışan göstericiler özellikle devlet televizyonu ve dışişleri bakanlığını hedef aldı. Binalar kısa süreliğine işgal edildi ancak askerler göstericileri dağıttı. Mübarek'in Ulusal Demokrat Partisi'nin Kahire'deki genel merkezi ile bir banka binası önce yağmalandı, sonra da ateşe verildi. Mısır Havayolları, Kahire'den yapılacak uçuşları 12 saat için askıya aldı. 5. gününe giren eylemlerde 1000'e yakın kişinin gözaltına alındığı ifade edildi. Kahire havaalanında mahsur kalan Türklerin ise Türk Hava Yolları (THY) tarafından tahsis edilen 2 uçakla bugün İstanbul'a getirileceği öğrenildi.

 

Kendi gitmedi hükümeti istifaya çağırdı

Göstericilerin istifaya çağırdığı Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek 4 gün sonra ilk kez açıklama yaptı. Türkiye saati ile 00:10'da parlamentodan halka seslenen Mübarek, güvenlik güçlerinin protestoculara karşı tutumunu savundu. Hükümetin istifasını isteyen Mübarek, 'Mısır'ı koruyacağıma, ant içtim" dedi. Ekonomik gelişmeye önem vereceğini ifade eden Mübarek, her vatandaşın özgürlüğünden yana olduğunu belirtti ve demokrasi ekonomik ve siyasi reform sözü verdi. Ülkede yeterli özgürlük ortamının olduğunu öne süren Mübarek, "Çıkan olaylarda masum insanların hayatını kaybetmesinden dolayı üzgünüm" ifadelerini kullandı.

 

İşadamları endişe taşımıyor

Türk Mısır İşadamları Derneği (TÜMİAD) Başkanı Zeki Ekinci, Mısır'daki Türk yatırımcıların ve işadamlarının, ülke genelinde yaşanan hükümet karşıtı gösterilerden dolayı istikrar endişesi taşımadıklarını söyledi. Ekinci, "Borsadaki düşüş ile doların değer kazanması hareketlerinin geçici bir durum olduğunu düşünüyorum. Bu durum, yatırımlarımızı etkilemez" dedi.

 

İktidar ailesi kayıp

Mısır'da protestoların hedefindeki Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in oğlu Cemal, uzun süredir kayıp. Cemal'in eşi ile birlikte 100 bavulla Londra'ya kaçtığı iddia edilmişti. Mısır'da geçmişte de benzer ayaklanmalar görülmüştü. 1977 yılında dönemin devlet başkanı Enver Sedat'ın temel gıda maddelerine uygulanan devlet yardımlarını kaldırması üzerine protesto gösterileri yaşanmıştı. 36 saat süren eylemler daha sonra güvenlik güçlerince bastırılmıştı. Bir benzer olay da 1990'larda yaşandı.

 

Baradey'e önce tazyikli su sonra ev hapsi

Mısır'da Mübarek karşıtı gösterilere katılmak için ülkeye dönen ve geçiş hükümetine başkanlık etmeye hazır olduğunu söyleyen muhalif lider Muhammed

El Baradey, Cuma namazı çıkışında polisin müdahalesiyle karşılaştı. Baradey, gösteriler öncesi başkent Kahire'nin merkezindeki bir camide 2 bin kişiyle birlikte namaz kıldı. Ancak polis, namazın ardından gösterilere katılan Baradey'in de aralarında bulunduğu kalabalığı dağıtmak için tazyikli su kullandı.

KAVGADAN SONRA TOKALAŞMA

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) eski başkanı Baradey ve taraftarlarının üzerine su sıkan polis, bazı Baradey yandaşlarını da copla dövdü. Hükümet karşıtı yürüyüşe katılan Baradey ev hapsine alındı. Reuters, görgü tanıklarının, Nobel Barış Ödülü sahibi Baradey'in, yaşanan çatışmaların ardından barışçı bir yürüyüş düzenlediğini ve bazı göstericilerin polisle tokalaştığını bildirdiğini duyurdu.

 

İletişimi kararttılar

Dünkü tarihi gösteriler öncesi internet ve cep telefonu servisleri ülke genelinde büyük ölçüde kesildi. Ülkedeki 4 ana internet sağlayıcısı "Link Mısır", "Vodafone/Raya", "Telekom Mısır" ve "Etisalat Misr"in hizmetlerinin sabah saatlerinden itibaren tamamen kesildiğini belirtti. Vodafone, Mısırlı yetkililerin, ülkedeki belirli bölgelerde cep telefonu hizmetlerinin askıya alınması talimatını verdiklerini bildirdi. Öte yandan Fransa Dışişleri Bakanlığının sözcüsü Bernard Valero, gösterilerin yapıldığı Kahire'de 4 Fransız gazetecinin gözaltına alındığını açıkladı. El Cezire, bir BBC muhabirinin yaralandığını duyurdu. Gözaltına alınan gazetecilerin daha sonra serbest bırakıldıkları öğrenildi.

 

Wikileaks'in 'zulüm' zamanlaması

Wikileaks, hükümete karşı gösterilere sahne olan Mısır'da polis zulmü ve işkenceye ilişkin bir Amerikan kriptosunu yayımladı. 15 Ocak 2009 tarihli belgenin, on binlerce göstericinin Mısır'da sokaklara döküldüğü dönemde yayına verilmesi dikkat çekti. Ülkede işkencenin ve polis zulmünün rutin ve yaygın olduğu vurgulanan belgede, "polisin sadece adi suçluların itirafını almak için değil, göstericilere, birtakım siyasi tutuklulara ve talihsiz tanıklara karşı da acımasız metotlar kullandığı" belirtildi.

 

Mübarek'e hem destek hem uyarı

Ülkesinde yaşanan kaos nedeniyle eleştirilen Mübarek'e tek destek ABD Başkanı Barack Obama'dan geldi. Dün ilk olarak Mübarek'in Mısır'ın refahı için önemli bir insan olduğunu ifade eden Obama ardından ulusal güvenlik danışmanlarıyla bir toplantı yaptı. Toplantının bitimine doğru Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada Mısır halkının meşru şikayetlerinin dikkate alınması istendi, Mısır'a yapılacak 1.5 milyar dolarlık yardmın da gözden geçirileceği belirtildi.

 

 

Haber Ara