Başbakan R. Tayyip Erdoğan'ın TÜSİAD Genel Kurulu'nda işadamlarından 'yerli otomobil markası' üretmelerini istemesine sektörden farklı tepkiler geliyor. Geçen yıl 5,4 milyar dolarlık ihracatla toplam otomotiv ihracatının üçte birini gerçekleştiren yan sanayiciler, gelişmelerden memnun. Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Celal Kaya, konuyu ilk olarak geçen sene Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün'ün dile getirdiğine işaret etti. Kaya, "Bakanın bizlere söylediği yerli otomobil konusu, bir marka hevesi değil. Daha çok katma değeri Türkiye'de kalacak bir üretim projesi olacak. Bu aynı zamanda mevcut yatırımlardan birinin içinde, o şirketin çatısı altında olabilecek bir proje." dedi.
Celal Kaya, Türkiye'de birçok uluslararası markanın üretimi olduğuna işaret ederek, bugün dünyada var olan otomobil markalarının Güney Koreliler hariç 100 yıllık geçmişi olduğunu söyledi. Kamyon, otobüs, savunma ve traktör alanlarında dünyaya yayılmış Türk markaları olduğunu vurgulayan Kaya, otomobilde mevcut fabrikalara yeni bir proje verildiğinde, o modelin ömrü bittiğinde yeniden pazarlık sürecinin başladığını ifade etti. Bazı fabrikaların ise bir türlü uluslararası üretim alanı haline gelemediğini belirten Kaya, yerli otomobil üretelim hedefinin bu noktada önem kazandığını vurguladı. Kaya şöyle konuştu: "Fabrikalar var ve dünya çapında üretim yapılıyor. Ancak katma değerin önemli bir kısmı yurtdışına gidiyor. Son dönemde öne çıkan yerli otomobil üretelim hedefinde 'yeni bir marka geliştirelim' önceliği yok. Bu zor bir konu. Otomobilin dizayn ve tasarımının Türkiye'de yapılması ve üretim tedarikinin de yüzde 70-80 oranında Türkiye'den karşılanması isteniyor. Ve bir de adının Türk olması tabii ki. Bu konuda zaten geçmişte Anadol, kuş serisi örnekleri var. Zor değil."
'zorda kalınca çıkış yolunu buluyoruz'
Son yıllarda artan özgüvenle birlikte bu yönde beklentiler ortaya çıktığını ve bunu çok haklı bulduğunu anlatan Kaya, "Kendi savaş gemimizi, tankımızı, insansız hava aracını, farklı amaçlara uygun savunma araçlarını, yüzer köprüyü yapıyoruz. Ama 50 yıllık serüvenimizde bir araç geliştirmemek zor geliyor. Sanıyorum Başbakan Erdoğan'ın da çıkış noktası burası. Çünkü Türkiye zorda kalınca kendi çıkış yolunu buluyor, BMC kalıp basma işine 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı'nda ambargo yediğinde, dışarıdan motor alamadığında başladı. Bugün Tümosan motor yapıyor, Ford İnönü'de 400 beygirlik motor üretiyor." değerlendirmesini yaptı. TAYSAD Başkanı Kaya, yan sanayide uluslararası birçok fabrikaya tedarik sağlanabildiğini, bu sayede ihracat rakamlarının önemli düzeylere ulaştığını söyledi. Dernek üyelerinin birçok yeni proje için yurtdışında çalışmalar yaptığını kaydeden Kaya, "Yerli bir otomobil üretilecekse bunun temelinde iyi bir yan sanayi olacak. Bugün yan sanayide 17 Ar-Ge merkezi var. Yıl sonuna kadar bu sayıyı 30'a çıkarmak istiyoruz. 30 şirketin Ar-Ge'sinin olması çok ciddi bir gelişme olacak." dedi.
