DIŞ BASININ 2010'DA TÜRKİYE'DE İLGİ DUYDUĞU KONULAR -CUMHURBAŞKANI GÜL'ÜN İNGİL

Türkiye'de geçen yıl Anayasa değişikliğiyle ilgili referandum, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün İngiltere ziyareti, demokratik açılım, Ergenekon davası, eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın yer aldığı iddia edilen kaset, dış basının ilgi duyduğu konular oldu.
Dış politikada, Wikileaks belgelerinin yansımaları, İsrail'in Mavi Marmara gemisine yaptığı baskın, Ortadoğu ülkeleriyle yürütülen ilişkiler, İran-Türkiye-Brezilya uranyum takas anlaşması ve Ermenistan ile ilişkiler, yabancı basının gündeminde yer buldu.
Basın Yayın Ve Enformasyon Genel Müdürlüğünden (BYEGM) yapılan açıklamaya göre, Türkiye'nin, 2010 yılında da yabancı basının ilgi duyduğu bir ülke olmayı sürdürdüğü, iç politikada yaşanan gelişmeler ve dış politikada yürütülen aktif siyasetle yabancı basın yayın organlarının gündeminde önemli bir yer tuttuğu bildirildi.
BYEGM'ye, yurt dışındaki basın müşavirlikleri, uluslararası online gazete büfeleri, yabancı haber ajansları, izlenen yabancı radyo ve televizyonlarla internet sitelerinden toplam 1 milyon 263 bin 131 haber/yorum/ program (HYP) ulaştı.
Toplam HYP'lerin içinde Türkiye'yi doğrudan ilgilendirenlerin sayısının 32 bin 899 olurken, bunun genel toplamdaki oranı yüzde 2.6 olarak gerçekleşti.
Değerlendirmeye alınan ülkeler içinde Türkiye haberlerinin en fazla Orta Asya, Kafkasya, Ortadoğu ve Balkan ülkelerinden toplam 23 ülkenin bulunduğu 'diğer' başlıklı grupta yer alırken, bunu Almanya, Rusya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Yunanistan, İran, ABD, İngiltere, Fransa ve İsviçre takip etti.
Anayasa'nın bazı maddelerinin değiştirilmesine ilişkin referandum, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün İngiltere ziyareti, demokratik açılım, Ergenekon davası, CHP eski Genel Başkanı Deniz Baykal'ın yer aldığı iddia edilen kaset, yabancı basın yayın organlarının ağırlıklı olarak ele aldığı konuların başında geldi.
Wikileaks belgelerinin yansımaları, Mavi Marmara gemisine İsrail tarafından yapılan baskın, dış politikada eksen kayması tartışmaları, Ortadoğu ülkeleriyle yürütülen yakın ilişkiler, İran-Türkiye-Brezilya'nın uranyum takas anlaşması ve Ermenistan ile ilişkiler yabancı basın yayın organlarının önemli oranda ilgi duyduğu dış politika konularını oluşturdu.

-EN ÇOK SİYASİ GELİŞMELER TAKİP EDİLDİ-

Değerlendirmeye alınan tüm ülkelerin basın yayın organlarındaki HYP'ler incelendiğinde, ilk sırayı yüzde 18.62 ile Türkiye'deki siyasi gelişmeler, ikinci sırayı yüzde 15.40 ile Türkiye'nin Ortadoğu ülkeleriyle ilişkileri ve bu bölgeye yönelik izlediği politika, üçüncü sırayı yüzde 13.68 ile Kıbrıs konusuyla ilgili haberler, dördüncü sırayı yüzde 8.27 ile Ermenistan ile ilişkiler aldı.
Önceki yıllarda olduğu gibi geçen yıl da ağırlıklı olarak Kıbrıs ve Türk-Yunan ilişkilerini ele alan Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi basın yayın organları hariç tutulduğunda, Almanya, İngiltere, Fransa, Avusturya, Belçika ve İtalya gibi önde gelen AB ülkelerinin medyasında yayımlanan HYP'lerin, toplam HYP'lerin yüzde 38.04'ünü oluşturdu.
Türkiye'nin Ortadoğu ile ilişkilerine ilk sırada yer veren Belçika basını hariç, 2008 ve 2009 yıllarında olduğu gibi 2010'da da Türkiye ile ilgili haberlerin üçte birini yayımlayan AB üyesi 6 ülke medyası, Türkiye'deki siyasal gelişmeleri ilk sıraya taşıdı.
Alman medyasında Türkiye ile ilgili yayımlanan 4 bin 923 HYP'nin bin 290'ı (yüzde 26.20), İngiltere medyasında yayımlanan bin 491 HYP'nin 340'ı (yüzde 22.81), Fransa medyasında yayımlanan bin 411 HYP'nin 335'i (yüzde 23.75) Türkiye'de yaşanan siyasal gelişmeleri ele alırken, aynı şekilde ABD medyasında yayımlanan bin 760 HYP'nin 356'sı da (yüzde 20.21) siyasal gelişmeleri konu edindi.

-ORTADOĞU ÜLKELERİNDE EN FAZLA TÜRKİYE HABERİ İRAN MEDYASINDA-

Türkiye'nin AB ile ilişkilerinin konu edildiği haberler Avusturya basın yayın organlarında ikinci, Belçika, Almanya ve İngiltere basın yayın organlarında beşinci, İtalya ve Fransa basın yayın organlarında altıncı ve ABD basın yayın organlarında yedinci sırada yer bulurken, değerlendirmeye alınan Ortadoğu ülkeleri içinde en fazla HYP, İran medyasında (yüzde 6.72) yer aldı.
Buna göre, İran medyasında yer alan HYP'ler, ABD, Fransa, İngiltere, İsviçre ve Rusya'da yayımlanan HYP'lerden fazla oldu. Bu HYP'ler arasında ilk sırada Türkiye'nin Ortadoğu ülkeleriyle ilişkileri, ikinci sırada Türkiye'deki siyasal gelişmeler, üçüncü sırada ise Türkiye-İran ilişkileri bulundu.
Türkiye ile ilgili haberlerde 'diğer' grubu ülkeler arasında ilk sırayı Azerbaycan, ikinci sırayı Ermenistan alırken bunları Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail ve İspanya takip etti.
Kaynaklarına göre dökümde, Türkiye ile ilgili haberler, en çok yazılı basında yer alırken, bunu radyo ve televizyonlar izledi. Türkiye ile ilgili HYP'lerin yüzde 34'ünün imzalı yayınlandı.

-FRANKFURTER ALLGEMEİNE ZEİTUNG TÜRKİYE'YE EN ÇOK YER VEREN GAZETE-

Alman Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesinin Türkiye'ye en çok yer veren gazete olurken, Yunan Elefterotipia'nın ikinci sırada yer aldı.
Türkiye ile ilgili en fazla yazı yazanlar sıralamasında ilk 5 sırayı Alman gazeteleri yazarları paylaşırken, Türkiye hakkında en fazla yazı yazan 25 yazarın 14'ünün Türkiye'de yaşıyor.
2004-2006 yıllarında yayımlanan yazılarda genelde Türkiye'deki siyasal gelişmeler, Kıbrıs ve Türkiye-AB ilişkileri, 2007'de bunlara ek olarak terör örgütü PKK'nın eylemleri çerçevesinde Irak ile ilişkiler, 2008 ve 2009'da ise son altı yıla damgasını vuran konuları işlendi ve özellikle Türkiye'deki siyasal gelişmelere ağırlık verildi.
Bu konularla değerlendirmeye alınan diğer konular son 6 yılda sayısal ve oransal açıdan çok önemli bir farklılık arz etmezken, ancak haber kaynaklarının çeşitlendirilmesi sonucu, BYEGM Haber Merkezine giren haber sayısı, 2009 ve 2010 yıllarında önemli bir artış yaşanırken, buna mukabil, Türkiye ile ilgili haberlerde aynı paralelde büyük bir artış görüldü.