Taraflar, sorumluluğu birbirine attı; ancak diplomatik çözüm kapısının açık olduğu konusunda birleşti. AB temsilcisi Catherine Ashton, "Önerilerimiz masada, kapı hâlâ açık." derken İran'ın başmüzakerecisi Said Celili, "Önce bizim haklarımıza saygı duyulmalı." mesajıyla İstanbul'dan ayrıldı. Edinilen bilgilere göre, taraflar önceki gece masadan kalkma noktasına geldi. Bunun üzerine devreye giren Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, krizi aştı. Türkiye zirveye arabuluculuk değil sadece ev sahipliği yapmasına rağmen Davutoğlu, taraflarla ayrı ayrı beşer kez görüştü.
İİran ile ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere ve Almanya'dan oluşan P5+1 ülkeleri arasındaki Çırağan Sarayı'nda iki gün süren nükleer pazarlık dün sona erdi. P5+1 heyetine AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton; İran heyetine ise Milli Güvenlik Yüksek Kurulu Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili başkanlık etti. Yaklaşık 15 saat süren müzakerelerden netice alınamadı. İki taraf da bilinen pozisyonlarını korudu. Taraflar diplomasi kapısının açık olduğunu vurguladı; ancak bir görüşme kararı alınmadı. İran nükleer programının barışçıl enerji amaçlı olduğunu savunurken Batı dünyası Tahran yönetiminin nükleer silah üretme niyetinde olduğunu iddia ediyor. Müzakereler bitince basının karşısına ilk Ashton çıktı. Ayrıntılı ve yapıcı bir görüşme yapmayı hedeflediklerini belirten AB Temsilcisi, "Ancak açıkça ortaya çıktı ki İran tarafı bunun için hazır değil." dedi. Hem yaptırımlar hem de uranyum zenginleştirilmesi konusunda İran'ın bazı önkoşullar öne sürdüğünü anlatan Catherine Ashton bu sebeple uzlaşamadıklarını kaydetti. Ashton, "Ancak bu şekilde ilerlememiz mümkün değil. Kapı hâlâ açıktır ve tercih İran'ın elindedir." diye konuştu. İran'ın programının sadece barışçı amaçlarla olduğunu ortaya koyması gerektiğini savunan AB Dış Politika Şefi, Tahran'a uygulanan BM yaptırımlarının kaldırılması için şartların oluşmadığını dile getirdi. İran'ın Başmüzakerecisi Celili ise Batı kanadının takındığı tavrı eleştirdi. Konuşması boyunca sürekli "ortak mantık" ifadesini kullanan Said Celili, "Ortak mantık yerine başka bir şey kullanırsanız, artık bu diyalog çerçevesinden çıkıp talimat çerçevesine girer." dedi. Celili, P5+1 heyetinin çözüm dikte ettiğine işaret ederek ısrarla barışçıl nükleer enerjinin uluslararası hak olduğunu hatırlattı. Celili, "Milletlerin hakkına saygı duyulmalı." dedi. İranlı yetkili İsrail'in nükleer silahlarına dikkat çekerek Batı'nın bu konuda sessiz kalmasını eleştirdi. Ankara "diplomasi kapısının açık bırakılmasından memnuniyet" duydu. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Selçuk Ünal taraflarla ayrı ayrı görüşerek yapıcı telkinde bulunduklarını kaydetti. Ünal, "Esas olan tarafların kendi aralarında uzlaşmaları. Kapıyı açık bırakmalarını memnuniyetle karşılıyoruz. Önerileri değerlendirmelerini bekliyoruz." mesajı verdi.
Erken vedayı Davutoğlu önledi
Zaman'ın edindiği bilgiye göre müzakereler cuma akşamı kopma noktasına geldi. P5+1 tarafı ilk günün sonunda görüşmelerin devam etmesinde fayda olmadığını bildirdi. Dışişleri Bakanı Davutoğlu'na ilk talep Celili'den geldi. Türk Bakan, heyetler müzakere odasında beklerken gece boyunca Celili ve Ashton ile kendi odasında görüşerek müzakerelerin devam etmesi için ikna etmeye çalıştı. Davutoğlu iplerin kopmaması gerektiği mesajı verdi. Cuma akşamı bir televizyona konuk olacak olan Davutoğlu görüşmeler sebebiyle 2,5 saat sonra canlı yayına çıktı. Bakan iki gün boyunca beşer kez taraflarla ayrı ayrı bir araya geldi.
ZAMAN
