Çocukken elindeki havucu kıtır kıtır yiyen çizgi film kahramanı sevimli tavşan Bugs Bunny'ye özenirdik. Pazardan filelerle dönen anne-babamızı karşılayıp ellerindeki torbadan aldığımız havucu oracıkta Bugs Bunny gibi yerdik. Ama bu havuçlar nerede yetişir bilmezdik. Ülkemizin havuç ihtiyacının yüzde 70'ini bir mahallenin karşıladığını biliyor muydunuz? Mahalle sakinlerinin birçok ülkeye havuç yetiştirmek için bütün yıl çalıştığını? Hatta havuç işinde çalışmak için bu mahalleye 10 bin mevsimlik işçinin geldiğini? Konya'nın Meram ilçesi sınırlarındaki Kaşınhanı, verimli topraklara sahip bir mahalle. Göz alabildiğine uzanan ovada tarım il müdürlüğü rakamlarına göre 204 bin ton havuç üretiliyor. Üreticiler bu rakamın 300 bin tonu bulduğunu belirtiyor. İrili ufaklı 110 havuç işleme fabrikasına sahip Kaşınhanı'nda üreticiler, yakındaki Çarıklar, Boruktolu gibi mahallelerden de arazi kiralayıp havuç yetiştiriyor.
Çiftçiler havuç ekimine mart aylarında başlıyor. Sebzeler her mevsim taze yenilsin diye ekim işlemleri kademeli olarak hazirana kadar sürüyor. Mart ayında ekilenler, ekim ayında sökülmeye başlıyor. Söküm işlemleri bir sonraki yılın ocak ayına kadar sürüyor. Mahalle her mevsim Konya merkezden, çevre il ve ilçelerden işçi göçü alıyor. Kaşınhanı'na yıl boyunca yaklaşık 10 bin işçi geliyor. Hatay-Mersin gibi illerden gelen işçiler işletmelerde kendilerine ayrılan yatakhanelerde kalıyor. Havuç sökümünde ve paketlenmesinde çalışan işçiler, yaptıkları işin zorluk derecesine göre günlük 15 ila 30 TL arasında para kazanıyor. Günlük 20 işçi çalıştıran işletme de var, 200 işçi çalıştıran da... Kalp hastası olan kocasının çalışamadığını anlatan Vural, 4 çocuğunu havuç tarlalarında çalışarak büyüttüğünü dile getiriyor. Günlük 30 TL kazanıyor.
Meram Belediye Başkanı Serdar Kalaycı, Kaşınhanı'nın Balkan ülkelerine, Ortadoğu ve Arap ülkelerine havuç ihraç ettiğini söylüyor. Ancak Konya'daki çiftçilerin gümrükleme sistemini yeterince tanımaması sebebiyle havuçlar Hatay üzerinden gönderiliyor. Kaşınhanı'nda üretilen havuçlara Hatay'daki firmaların marka vurup sattığını belirten Kalaycı, bu yüzden resmi verilerde Konya'nın havuç üretiminde gerilerde göründüğünü dile getiriyor.
Reklamımızı Çocuklar Duy-masın'daki Havuç yapsın
Üreticiler ise tarla kiralarının yüksek olmasından dertli. Mesut Ertek, bir dönüm bir araziyi 700 TL'ye kiraladıklarını anlatıyor. Buğday ekilecek aynı büyüklükteki tarlaya 100 TL, fasulye ve şeker pancarı ekilecek tarlaya 300 TL kira istendiğini söylüyor. Çiftçilerin diğer bir şikâyet konusu fiyatlar. Mesut Ertek, kilosunu 30 kuruşa sattıkları havucun marketlerde 1 TL'ye satıldığına işaret ediyor. Kendi markalarını oluşturup, bunu reklam filmiyle tanıtmayı çok düşündüklerini dile getiren Ertek, "Çocuklar Duymasın dizisinde Havuç rolüyle tanınan Furkan Kızılay'ın rol alacağı bir reklam filmi neden olmasın diye düşündük. Ancak kendi aramızda birlik olamadık ve Kaşınhanı havucunu yeterince tanıtamadık." diye yakınıyor. 55 yaşındaki Hamide Vural, 15 yıldır havuç işinde çalışıyor.
Havucu zeytinyağı ile yiyin
Havucun içindeki A vitamininin görme bozukluklarına iyi geldiği biliniyor. Özel Konya Farabi Hastanesi diyet ve beslenme uzmanı Hilal Acar, havucun bağırsak ve akciğer kanserine karşı koruyucu olduğunu belirtiyor. Havuçta bolca bulunan A vitamini yağda çözülebiliyor. Acar, "Havuçtan en üst düzeyde fayda sağlamak için üzerine yağ ilave ederek tüketin." tavsiyesinde bulunuyor. Havucun 100 gramının sadece 43 kalori enerji içerdiğini bildiren Acar, "Havuç kilo sorunu yaşatmaz. B1, B2, niasin ve C vitamini açısından iyi bir kaynak. Potasyum, kalsiyum, demir ve fosfor yönünden zengin." diyor. İçerdiği karoten kötü huylu kolesterolü düşürüyor.
Kaşınhanı'nda irili ufaklı 110 havuç işleme fabrikası var.
