Başbakan Erdoğan, Kars Cumhuriyet Meydanı'nda düzenlenen toplu açılış törenindeki konuşmasında, tarihten kesitler aktardı. Vatandaşlardan, Sarıkamış şehitlerinin ve özellikle de Kafkas cephesinde şehit düşenlerin listelerini iyi incelemelerini isteyen Erdoğan, gençlere de şehitlikleri ziyaret ederek çarpışan askerlerin nerelerden geldiklerini öğrenmeleri tavsiyesinde bulundu.
Erdoğan, Sarıkamış'a erzak getirmek için yola çıkan 120 Vanlı çocuktan 98'inin soğuk ve hastalık nedeniyle şehit olduğunu, bunlardan ancak 22'sinin dönebildiğini hatırlattı. Birinci Dünya Savaşı sırasında, Sarıkamış için erzak taşıyan bir geminin Rize limanına geldiğinde çuvalları taşıyacak kimse bulunamadığı için çocuklar ve kadınların bu çuvalları omuzladıklarını anlatan Erdoğan, şöyle devam etti: "Rahmetli dedem de dahil olmak üzere neredeyse bütün Rize cepheye, buraya gelmişti. Aynı şekilde Kudüs, Şam, Halep, Süleymaniye, Kerkük, Gazze, Nablus, Cenin, Üsküp, Sofya ve daha nice kardeş şehirler o gün bizimle beraber, dedelerimizle beraber buraya koştular ve burada şehit oldular. İşte bu kardeşliği görmek, bu kardeşliği anlamak zorundayız. Buradaki dayanışma ruhunu en iyi şekilde hissetmek zorundayız. Eğer Sarıkamış'ı anlayabilirsek, eğer Kafkas cephesini anlayabilirsek, eğer Çanakkale'yi, Kurtuluş Savaşı'nı en anlamlı şekilde idrak edebilirsek inanın bugünkü birçok sorunun ne kadar yapay olduğunu da görürüz. Bizim kardeşliğimiz gelip geçici bir kardeşlik değil. Kars ile Van'ın, Erzurum ile Diyarbakır'ın, Edirne ile Iğdır'ın, Aydın ile Ardahan'ın kardeşliği yapay bir kardeşlik değil, zoraki bir kardeşlik değil. Kardeşlerim, bizi tarih birbirimize kardeş yaptı. Bizi Kars, Sarıkamış müdafaası, bizi vatan müdafaası birbirimize kardeş yaptı. Aramıza nifak tohumları ekmek isteyenleri de ben Kars'a, Sarıkamış'a davet ediyorum. Kardeşliğimizi anlamayanları, kardeşliğimizi bozmak, tahrip etmek, özellikle burada gayret gösterenleri, ben buradaki şehitliklerimize davet ediyorum. Gelip burada aziz şehitlerin hatırası önünde kendileriyle ve şehitlerimizle baş başa kaldıklarında, onların da bu toprakların mayasını anlayacaklarına tüm kalbimle inanıyorum.'
