İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, konut sektöründeki canlanma ve ihracattaki başarılı performans sayesinde 2010 yılında inşaat sektörü için kayıpların telafi edilerek büyümeye geçiş döneminin başladığını vurguladı.
İMSAD için Etiplan Araştırma Şirketi tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sektöründe Dağıtım Kanallarının Geleceği Araştırması'nın ekonomik verilere yer verilen ilk bölümü sonuçlarına göre, inşaat sektörünün 5 yıllık ortalama büyüme hızı yüzde 13,6 olacak. Aynı dönemde GSYH yıllık ortalama artışının ise yüzde 5 civarında seyretmesi bekleniyor.
Net ihracatçı bir sektör olan inşaat malzemesi sanayisinin dış ticaret fazlası 2010 yılında 11,5 milyar doları aştı. Aynı yıl ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 260'a erişti.
Araştırmada; yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde, gelecek beş yıl için ortalama yıllık artış hızının yüzde 12,8'e, 2015 yılında iş hacminin 40,4 milyar dolara ulaşacağı öngörüldü.
İnşaat malzemeleri sanayisinin bugünkü üretim hacmi 68,1 milyar lirayı bulurken, bu değer 30 alt sektör ve 135 ürün grubunu kapsıyor. Sektörde önümüzdeki beş yılın büyüme ortalaması yüzde 14,5 olarak tahmin ediliyor.
İnşaat malzemeleri sanayisinde 2008 yılında 24,3 milyar dolara kadar çıkan ihracatın, küresel ekonomik krizin etkili olduğu 2009'da gerileme kaydettikten sonra 2010 yılında 18,7 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor. İhracatın son beş yıldaki ortalama yıllık artış hızı yüzde 15 olurken, bu artış hızının gelecek yıllarda (2011-2015) yılda yüzde 16,5 oranında olması bekleniyor.
2010 yılı itibarıyla en fazla inşaat malzemesi ihraç edilen ülkeler ise Irak, Mısır, Libya ve Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Bu ülkeleri İngiltere, Cezayir, Almanya ve İran izledi. Bu sekiz ülkenin toplamdaki payı yüzde 45'i buluyor.
Net ihracatçı bir sektör olan inşaat malzemesi sanayisinin dış ticaret fazlası 2010 yılında 11,5 milyar doları aştı. Aynı yıl ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 260'a erişti.
İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan konuyla ilgili yaptığı açıklamada "İnşaattaki toparlanma Türkiye ekonomisinin büyümesine ve istihdama olumlu yansıdı." ifadesini kullandı. İnşaat sektörünün lokomotif görevi gördüğünü, görmeye de devam edeceğini dile getiren Turan, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Küresel ekonomik krizin ardından gösterdiği toparlanma performansıyla dünya sıralamasında yerini alan Türkiye ekonomisi, 2010 yılının ilk dokuz aylık döneminde GSYH gelişme hızında yüzde 8,9 oranında artış kaydetti. İnşaat sektörü ise yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 24,6 oranında büyüme yaşayarak en hızlı büyüyen sektör oldu. Böylece her zaman dile getirdiğimiz lokomotif sektör olgusu bir kez daha ispatlandı. İstihdam ayağında da 2010 yılında toparlanma sinyali belirginleşti. 2007 yılının ilk çeyreğinden beri ilk kez artıya geçen istihdam verisi, inşaat sektöründeki toparlanmanın tabana yayılmaya başladığını gösteriyor. Türkiye ekonomisinin yüzde 7-8 büyümeyle tamamlayacağı beklenen 2010 yılı, inşaat sektörü için kayıpların telafi edilerek büyümeye geçiş dönemi oldu."
İMSAD Ekonomi Danışmanı Prof. Dr. Kerem Alkin ise "3x100 milyar dolar hedefini yakalayabilir, hatta geçebiliriz." dedi. Alkin, şöyle devam etti:
"Cumhuriyet'in 100. yılının kutlanacağı 2023'e doğru 2 trilyon TL düzeyinde, diğer bir ifade ile 1,5 trilyon dolara yakın bir ekonomik büyüklüğe ulaşmayı hedefleyen Türk ekonomisinde, inşaat sektörünün bu hedefe önemli katkı sunması, GSYH büyümesindeki katkısını yüzde 5,5'den yüzde 7'ye yükseltmesini gerektirmektedir. Bunun anlamı, Türkiye'de özel sektör ve kamu sektörü tarafından yapılan toplam sabit yatırımların her yıl reel olarak en az yüzde 15 artması gerekirken, inşaat sektörü yatırımlarının da en az yüzde 20'lik bir artış yakalaması gereğidir.
İnşaat sektörü, bulunduğumuz coğrafyada, 1. ve 2. kuşak komşu ülkelerde 2023'e kadar ki zaman diliminde alt ve üst yapı inşaat projelerindeki hamleyi göz önünde bulundurarak, inşaat malzemesi ihracat hacmini 100 milyar dolara, müteahhitlik hizmetlerinden Türkiye'nin elde ettiği geliri 100 milyar dolara ve yurtiçi inşaat sektörü hacmini de 100 milyar dolara çıkarmayı hedeflemektedir. Türkiye, 2023 yılında toplam ihracatının yüzde 20 ile 25 oranında bir bölümünü yüksek kalitede ve nitelikli inşaat malzemesi ihracatı ile gerçekleştirmeyi başarırsa; 100 milyar dolarlık inşaat malzemesi ihracat hedefi realize edilebilir. Ulusal bazda ise; Türkiye'nin toplam sabit yatırımlarının en az yüzde 50'sinin inşaat sektörü yatırımları olarak gerçekleşmesi ve inşaat yatırımlarında ortalama reel büyümenin yüzde 18 düzeyinde gerçekleşmesi, sektörün yurtiçi pazar büyüklüğünün de 100 milyar doları yakalaması, hatta geçmesi anlamına gelecektir."
İnşaat sektörünün rakamlarla 2010 büyüme oranları şöyle:
2010 büyüme oranı: yüzde 15,1
Reel katma değer: 10,8 milyar dolar
Özel sektör inşaat yatırımlarının büyüklüğü: 57,6 milyar TL
Kamu inşaat yatırımlarının büyüklüğü: 31,1 milyar TL
İnşaat sektörünün ürettiği toplam katma değer: 59,3 milyar TL
GSYH içindeki payı: yüzde 5,6
Toplam yatırımlardaki payı: yüzde 46,1
İnşaat sektöründe çalışan sayısı: 1 milyon 307 bin
Toplam istihdamdaki payı: yüzde 5,7
Dolaylı istihdam hacmi (kayıt dışı dahil): 4 milyon 560 bin
2015 öngörüleri ise şöyle:
GSYH Büyüme Oranı : yüzde 4,7
Toplam Sabit Yatırımlar Artış Oranı : yüzde 7,5
İnşaat Sektörü Büyüme Oranı : yüzde 10,1
Yurt dışı Müteahhitlik Hizm. Büyüme Oranı : yüzde 15,0
Yurt dışı Müteahhitlik İş Hacmi : 40,4 Milyar USD
İnşaat Malzemeleri Sanayi Büyüme Oranı : yüzde 14,5
İnşaat Malzemeleri İhracatı Büyüme Oranı : yüzde 17,5
İnşaat Malzemeleri İhracat Hacmi : 40,2 Milyar USD
İnşaat malzemelerinin sektör ve ürün gruplarına göre ihracattaki yeri ve payı da şöyle:
Alt Sektör veya Ürün Grupları İhracattaki
Dünyadaki Yeri Dünya
İhracatındaki
Payı (%)
İnşaat Demiri 1 28
Demir-Çelik radyatör 1 12
Demir-Çelik profil 1 8
Doğal taşlar, mermer, bims, diğer taşlar 3 8
Çimento 4 13
Seramik kaplama malzemeleri 5 3
Seramik sağlık gereçleri 6 4
Demir-Çelik cephe/çatı malzemesi 8 5
Alüminyum inşaat malzemeleri 8 4
Plastik inşaat malzemeleri 9 3
Çelik boru 11 3
Cam 20 1
Boya 20 1
