Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu, 22. toplantısı için Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsünde toplandı.
Toplantının açılışında konuşan Başbakan Erdoğan, ülkenin geleceği bakımından fevkalade önem verdikleri bilim ve teknoloji alanında gelinen yeri değerlendirmek için bir kez daha bir araya geldiklerini belirterek, ''Amacımız, önümüzdeki dönemde bu alanda neleri, nasıl yapacağımızı belirlemek, politika ve stratejilerimizi oluşturmaktır'' dedi.
AK Parti iktidarından önceki 21 yılda sadece 9 kere toplanan kurulun, Eylül 2004 tarihinden itibaren her 6 ayda bir, hiç aksamadan 13 kez toplandığını anımsatan Başbakan Erdoğan, 27 yıl önce oluşturulan Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu'na bugün 13'üncü defa başkanlık etmekten büyük memnuniyet duyduğunu dile getirdi.
Erdoğan, teknoloji ve yenilik çalışmalarının rekabet gücü yüksek, sürdürülebilir bir ekonominin temeli olduğunun bilinciyle en başından beri bu konuya özel önem verdiklerini ifade ederek, şöyle konuştu:
''Biliyoruz ki, güçlü Türkiye, bilgiye, bilime atılan temeller üzerinde yükselecektir. En önemli hedeflerimizden biri, Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılı olan 2023'te dünyanın en büyük 10 ekonomisi içinde yer almaktır. Bunu başarabilecek potansiyelimizin olduğuna inanıyor ve bu konuda kararlılıkla ilerliyoruz. 2005 yılı Mart ayında yaptığımız 11. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu toplantımızda en çok ihtiyaç duyduğumuz konulardan birinin, bilgiyle hayatı buluşturmak olduğunu, bunun için de stratejik davranmamız gerektiğini söylemiştik. Bu toplantıda, 2003-2023 Ulusal Bilim ve Teknoloji Vizyonu ile Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikaları Strateji Belgesi kapsamında, ulusal öncelikli bilim ve teknoloji alanlarını belirlemiştik. Aynı şekilde, 2005-2010 Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikaları Uygulama Planı'nı da onaylamıştık.
Bugün, 2005-2010 döneminde gerçekleştirilen bilim, teknoloji ve yenilik çalışmaları sonunda gelinen noktayı enine boyuna değerlendireceğiz. Ayrıca 2011-2016 Ulusal Bilim Teknoloji ve Yenilik Stratejisi taslak dokümanını da tartışıp karara bağlayacağız.
Ülkemizde uygulanan doğru politika ve stratejilerle son yıllarda bilim, teknoloji ve yenilik alanında büyük bir atılım gerçekleştirilmiştir. Bunu biz değil, rakamlar söylüyor, ulaştığımız sonuçlar çok çok açık ve net gösteriyor.
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu toplantılarını geniş katılımlı bir hale dönüştürerek, burada belirlediğimiz stratejilerin ve alınan kararların özümsenmesini, bunlara yaygın katkı sağlanmasını bu dönemde temin ettik. Sadece yüksek kurul toplantıları ile yetinmeyip, yaptığımız görevlendirmelerle oluşturulan çeşitli alt kurul ve komite çalışmalarına, sorumlu ve ilgili tüm tarafların katılımını sağladık. Uluslararası geçerliliği olan norm ve standartları kabul edip kullandık. Ortak bir kavram ve dil birliği oluşturduk. Kalite ve standartlardan hiç ödün vermedik. AR-GE ve yenilik için ayrılan kaynak ve yatırımları önemli derecede artırdık, destek programlarını çeşitlendirip, tüm ülke sathına yaydık.''
-SOSYAL BİLİMLERE VERİLEN DESTEK-
Bilim, teknoloji ve yenilik alanının ihtiyaç duyduğu esnekliği sağlamak için gerekli idari ve yasal altyapıyı da oluşturduklarını anlatan Başbakan Erdoğan, kamu kaynaklı AR-GE yenilik desteklerinin verilmesinde ortak bir yapı oluşması için izlenecek politikaları belirlediklerini söyledi.
Uzun yıllar ihmal edilmiş bir alan olan sosyal bilimlere verilen destekleri artırarak, bu alandaki boşluğu da doldurduklarını belirten Başbakan Erdoğan, bilim insanı yetiştirme ve geliştirme, bilim ve toplum, savunma, uzay, enerji, su ve gıda gibi alanları himayelerine alarak, bu alanlardaki AR-GE ve yenilik çalışmalarına ivme kazandırdıklarını bildirdi.
Erdoğan, şöyle devam etti:
''Bütün bu gelişmeler sonunda, Türkiye'deki araştırma ortamı, AR-GE faaliyetleri için gerekli olan iklime kavuşmaya başlamıştır. Nitekim, sonuçlara göz attığımızda bu durumu daha iyi görebiliyoruz. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki, 2003-2008 döneminde Türkiye, AR-GE harcamalarını en hızlı artıran ülke oldu. 2009 yılında AR-GE harcamamız 8.5 milyar TL olarak gerçekleşerek, 2003 yılının yaklaşık 3 katına çıktı. Bu dönemde sektörler bazında en büyük artış özel sektörde oldu. Özel sektörün AR-GE ve yenilik harcamaları 3.4 milyar TL'ye ulaştı. Bir başka ifadeyle 2009 yılında özel sektörün AR-GE ve yenilik harcamaları, 2003 yılı değerinin yaklaşık 5 katına çıktı. AR-GE insan kaynağındaki artışa baktığımızda da 2003-2009 yılları arasında, tam zaman eşdeğer AR-GE personeli sayısının yaklaşık 2 katına çıktığını görüyoruz. Bu kategoride de artış hızında dünyada dördüncü ülke konumundayız.''
-''DÜNYANIN EN BÜYÜK 10 EKONOMİSİNDEN BİRİ OLMAK...''-
Bütün bunlarla birlikte, milli gelirden AR-GE'ye ayrılan pay için koydukları hedeflerin henüz gerisinde olduklarını da unutmadıklarını ifade eden Başbakan Erdoğan, hükümet olarak bu konudaki hedeflere ulaşmak için her türlü desteği verdiklerini ve vermeye devam edeceklerini söyledi.
Özel sektörün, üniversitelerin ve kamu araştırma enstitülerinin de bu konudaki çalışmalarını hızlandırmalarını, bu konuyu gündemlerinin birinci maddesi haline getirmelerini beklediklerini anlatan Erdoğan, şöyle dedi:
''Dünyanın en büyük 10 ekonomisinden biri olmak için, üretim ve ihracatımızın içinde ileri teknolojili ürünlerin payını yüzde 5'lerden yüzde 20'lere çıkarmamız gerekiyor. Bunun için bugüne kadar 76 işletmeye Ar-Ge Merkezi Belgesi verdik ve bugün bu merkezlerde çalışanların sayısı da 10 bini geçmiştir.
2002'de göreve geldiğimizde Türkiye'de kurulu teknopark sayısı sadece 2 iken, bugün kurulu teknopark sayısı 39'a ulaştı ve bunların 26 tanesinde AR-GE ve teknoloji üretimine başlandı.
Teknoparklarda bulunan firmaların yazılım ve AR-GE faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar, gelir ve kurumlar vergisinden muaftır.
Faaliyette olan 26 bölgede kurulu firma sayısı 1451'e, ihracat ise 540 milyon dolara ulaşmıştır.
Teknogirişim sermayesi desteğiyle eğitimli ve nitelikli gençlerimizin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini hayata geçirmeleri için, her yıl 100 genç girişimcimize, karşılıksız ve kefilsiz 100 bin lira veriyoruz. Bugüne kadar 180 tekno-girişimcimizi destekledik ve bu arkadaşlarımızdan bazıları fikirlerini ürüne dönüştürüp satışa başladılar. Bu program, aynı zamanda ülkemizdeki beyin göçünü tersine çevirmeye başlayan bir özelliğe de sahiptir.
Zira geçen yıl, yurt dışında eğitim gören, dünyanın saygın üniversitelerinde master veya doktora yapan parlak Türk beyinlerinden bu programa 31 başvuru geldi. Bulunduğumuz noktada, elde edilen sonuçların tatminkâr olduğunu söyleyebiliriz.'' Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ''Yükseköğretimde yapılacak bir hata, bir ülkenin en az 100 yılına mal olur'' dedi.
Erdoğan, ODTÜ yerleşkesinde bulunan TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsünde düzenlenen Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun 22. toplantısında yaptığı konuşmada, Türkiye'nin, 2009 itibarıyla son 6 yılda, bilimsel yayınlarda, dünya sıralamasında 4 ülkeyi geride bırakarak 18. sıraya yükseldiğini bildirdi.
Özel sektör, kamu, üniversite veya bireysel başvurularda ayırım gözetmeksizin getirilen yeni teşvikler sonunda, 2003-2009 arasında Türkiye'deki yerli patent başvuru ve tescillerinin yaklaşık 5 katına çıktığını kaydeden Başbakan Erdoğan, şöyle konuştu:
''2003-2009 döneminde Türkiye'den yapılan uluslararası patent başvurularında ülkemiz, 7 ülkeyi arkasında bırakma başarısını gösterdi. İkili ve çok taraflı uluslararası bilimsel ve teknolojik işbirliklerinde de benzer başarılar elde etmeye başladık. Örneğin, Avrupa Birliği 6. Çerçeve Programı'ndaki performansımızı çok tartışmıştık. Hatta 7. Çerçeve Programı'na katılıp, katılmamakta tereddüt göstermiştik. Bugün itibariyle, 7. Çerçeve Programı'ndaki başarımız oldukça memnuniyet verici düzeydedir. Türkiye olarak, bu konudaki sorumluluklarımızı titizlikle yerine getirirken, aynı özeni, Avrupa Birliği Komisyonundan da bekliyoruz.
Öte yandan, bilim, teknoloji ve yenilik alanında bir Türkiye modelini, ülkemizin özgün koşullarını da göz önüne alarak hayata geçirmiş bulunuyoruz. Çalışmalar, tüm dünya ülkeleri tarafından izleniyor. Bilgi ve tecrübe birikimimizi talep eden ülkelerle paylaşıyoruz. Ürdün, Suriye ve Arnavutluk heyetleri için, ülkemizin bilim teknoloji ve yenilik sistemi, kamu araştırma merkezlerimizin çalışmaları, Ar-Ge ve yeniliğin desteklenmesindeki mekanizmalarımız ve temel yaklaşımlarımız konusunda kapsamlı eğitim programları düzenlendi.''
''YÜKSEKÖĞRETİME ÖZEL ÖNEM VERİYORUZ''
Güneydoğu Asya ülkeleri, Balkan ülkeleri ve Mısır temsilcilerine 7. Çerçeve Programı'nın süreçleriyle ilgili birikimlerin aktarıldığını belirten Erdoğan, Birleşmiş Milletler tarafından 10 yılda bir düzenlenen ve 49 ülkeyi kapsayan En Az Gelişmiş Ülkeler Konferansı'nın dördüncüsünün Türkiye'de gerçekleştirileceğini söyledi. Bu konferansta, katılımcı ülkelere Türkiye'nin deneyimlerini aktarmak arzusunda olduklarını anlatan Erdoğan, şunları kaydetti:
''Bilgi çağında, bir ülke, ürettiği bilgi, geliştirdiği teknoloji ve gerçekleştirdiği yenilikler ölçüsünde dünyada söz sahibi olacaktır. Tüm bunların ana kaynağı insandır ve insanın eğitimidir. Kalifiye insan kaynağının yetiştirilmesinde de en önemli kurum üniversitedir.
Her alanda gösterilecek ihmal veya yapılacak hata, bir ülkenin belirli bir zamanının ve kaynağının heba olmasına neden olur. Ama hiçbir ihmal veya hata, eğitimde, özellikle de yükseköğretimde yapılacak bir hata veya ihmal kadar etkili değildir. Yükseköğretimde yapılacak bir hata, bir ülkenin en az 100 yılına mal olur. Bir insanın çalışma hayatını 40 yıl kabul edersek, o insanın yetiştirdikleri ve de onların yetiştirdiklerini düşünürsek, bu süre bir asrı geçer. Böyle bir zaman kaybına uğramamak için yükseköğretime özel önem veriyoruz.''
''HİÇBİR İDEALİN KESTİRME YOLU YOKTUR. İDEAL DEMEK SABRETMEK DEMEKTİR''
Kasım sonu ve aralık başında rektörlerle yaptıkları toplantılarda üniversitelerin ihtiyaçları ve geleceği hakkında görüş alışverişinde bulunduklarını belirten Erdoğan, sorunların çözümüne yönelik önerileri görüştüklerini dile getirdi.
Başbakan Erdoğan, şöyle devam etti:
''Başkalarının ürettiği bilgiyle, geliştirdiği bilim ve teknolojiyle güçlü, rekabet gücümüzü geliştiremeyiz, rekabet gücümüz gelişmeden ise müreffeh bir ülke olamayız. O sebeple kendi beyin gücümüzü destekleyerek, dünya ile rekabet edebilecek nitelikli insan gücümüzü yetiştirecek bir eğitim sistemine, bilim ve teknolojiye sahip olmak zorundayız.
Artık 'bilim için bilim' anlayışının yerine 'refah için bilim' anlayışını koymak zorundayız. Sadece devlete dayalı bilim anlayışının yerine de devlet-üniversite-iş dünyası işbirliğiyle gelişecek, yol alacak bir bilimsel güç, hareket ve en önemlisi de heyecan oluşturmalıyız. Bütün kaynaklarımızı, kurumlar arası ilişkilerimizi bu hedefe yöneltmeli, seferber etmeliyiz.
Omuz omuza vererek Türk insanının hayatını kolaylaştıran, dünyada önünü açan, eğitimini güçlendiren, onu daha zengin ve kaliteli bir hayata götürecek adımlar atacak, mesafeler almaya mecburuz. Unutmayalım ki hiçbir idealin kestirme yolu yoktur. İdeal demek sabretmek demektir. Çalışmak, aynı hedefe doğru odaklanmak demektir.
Dünyada layık olduğumuz yere ancak sabırla, taş üstüne taş koyarak, çalışarak varabiliriz. Esas mesele, ortak iddiayla, ortak hedefle, ortak işlerle, kolektif akılla sonuca ulaşmaktır. İnsanları olduğu kadar toplumları dönüştüren, geliştiren, kalkındıran iki şey; mutlaka kendine inanmak ve mutlaka çalışmaktır. Başta bilgiyi üreten bilim insanlarımız olmak üzere, bilgiyi ürün, süreç ve hizmete dönüştüren, kamu ve özel sektörde görev yapan herkese güveniyor ve inanıyorum.''
Yakalanan ivmeyi sürdürmek için önümüzdeki dönemde bilim, teknoloji ve yenilik alanında temel alacakları stratejileri de belirlediklerini kaydeden Erdoğan, bütün kurum ve kuruluşların bu stratejik amaçlar doğrultusunda eylem planlarını, projelerini süratle hazırlayıp TÜBİTAK'a önermelerini beklediklerini ifade etti.
Erdoğan, konuşmasının son bölümünde, bilim, teknoloji ve yenilik atılımında rol alan tüm kamu kuruluşlarına, üniversitelere ve özel kuruluşlara gayretleri için şükranlarını sundu ve Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu 22. toplantısının Türkiye'nin geleceği için yararlı olmasını diledi.
STAR
