Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov'un ev sahipliğinde yapılan zirveye, Pakistan Devlet Başkanı Asif Ali Zerdari, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve Hindistan Petrol ve Doğalgaz Bakanı Murli Deora ve Asya Kalkınma Bankası (AKB) Başkanı Haruhiko Kuroda katıldı.
Liderler önce ülke bayrakları önünde hatıra fotoğrafı çektirdi. Daha sonra görüşmeler geniş düzeyde devam ettirildi. Açılış konuşmasını yapan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, bu doğalgaz boru hattı projesinin bölge ülkeleri arasındaki yeni bir enerji köprüsü kuracağını kaydetti. Boru hattın toplam uzunluğunun bin 735 kilometre olduğunu kaydeden Berdimuhamedov, hattın doğalgaz taşıma kapasitesinin yılda 33 milyar metreküp olduğunu belirtti.
Resmi görüşmelerin ardından TAPİ doğalgaz boru hattı projesinin hızlandırılmasına yönelik bir dizi önemli anlaşmaya imza atıldı. İlk olarak dört ülke petrol ve doğalgaz bakanları, bu projeyle ilgili genel bir anlaşmaya imza attı. Ardından, üç lider ve Hindistan Petrol ve Doğalgaz Bakanı Murli Deora, TAPİ doğalgaz boru hattının hayata geçirilmesini öngören hükümetlerarası anlaşmayı imzaladı.
TÜRKMEN GAZININ GÜNEY ASYA'YA TEDARİKİ KAPSAMINDA İLK ADIM ATILDI
İmza töreninden sonra ortak basın toplantısı düzenleyen liderler, bu projenin bölge ülkeleri bakımından çok önemli olduğunu söylediler. Türkmen lider Berdimuhamedov, proje hayata geçirildikten sonra Türkmen gazının Güney Asya'nın hızlı kalkınan iki ülkesi olan Pakistan ile Hindistan'ın enerji ihtiyacını önemli ölçüde karşılayacağını belirtti. Türkmen lider, bu projenini Türkmenistan'ın doğalgaz kaynaklarını çeşitli yollarla dünya piyasasına ulaştırılmasını öngören enerji politikasının başarılı bir şekilde yürütüldüğünün bir göstergesi olduğunu söyledi.
Afgan lider Karzai ise konuşmasında, projenin Afganistan bakımından son derece önemli olduğunu ve bunun ülkesine hem ekonomik geliş hemde ek istihdam sağlayacağını ifade etti.
Pakistan Devlet Başkanı Asif Ali Zerdari, Türkmen tarafına bu projeye öncülük ettiği için teşekkür etti.
Asya Kalkınma Bankası'nın tam desteğine sahip ve bugünlerde yeniden canlanan projeye göre, TAPI hattı bin 680 kilometre uzunluğunda olacak. Türkmenistan'ın en zengin gaz sahası olan Devletabad'da başlayıp Afganistan'da Herat ve Kandahar'ı birbirine bağlayan ekpres yola paralel döşenecek, buradan Pakistan'daki Ketta ve Multan şehirleri üzerinden geçip Hindistan'a girecek ve burada Fazilka şehrinde sona erecek. Yılda 33 milyar metreküp gaz taşıyacak olan hattın maliyetinin ise 6-7milyar dolar civarında olacağı tahmin ediliyor.
Hindistan'ın 33 milyar metreküplük Türkmen doğalgazının 18 milyar metreküpünü satın almak istediği kaydedildi.
Ayrıca, bu projenin Afganistan'daki istikrarın sağlanmasına önemli katkı sağlaması bekleniyor. TransAfgan boru hattı, bu projeyi ilgilendiren ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkilerin daha da geliştirilmesine önemli bir katkı sağlarken, Afganistan'da yeni iş imkanlarına da zemin oluşturacak. Bazı tahminlere göre, Afganistan Türkmen gazının transit geçişinden önemli ölçüde gelir kaynağı elde ederken, boru hattının inşaatı bu ülkeye ek 12 bin iş imkanı sağlayacak.
24,6 trilyon metre küp doğal gaz, 20,8 milyar ton da petrol rezervi bulunduğu tahmin edilen Türkmenistan, bugünkü günde Rusya, İran ve Çin'e doğalgaz satıyor.
