DASİDEF Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yıldız, maliyenin esnaf üzerinde yeni denetim ve takip sistemleri geliştirerek, ticari işlemleri kayıt altına aldığını ileri sürdü.
Yıldız, maliyenin esnafın piyasada POS ve banka hareketleri ile nakit satış sistemi yakından takip etmesinin endişe verici olduğunu nitelendirdi. Esnafın elektronik takip altına alınmasının tedirginlik oluşturduğunu dile getiren DASİDEF Yönetim Kurulu Başkanı Yıldız, "Şu günlerde piyasada esnafın POS ve banka hareketleri nakit satış sistemi yakından takip ediliyor. Bu da esnaf kesiminde ciddi bir tedirginlik ve endişe oluşturmuş durumda." dedi.
İşyerlerinde yapılan kredi kartlı ve nakit satışların sistematik olarak incelendiğini hatırlatan Yıldız, son birkaç yıllık satış trendi uyumsuz gözüken işyerlerinin denetime tabi tutulduğunu da hatırlattı.
Denetime giren esnaftan bazılarının, bu sebeple yedikleri cezalardan dolayı moral bozukluğu ve stres yaşadıklarına dikkat çeken Yıldız, "Maliye elemanlarınca incelemeye tabi tutulan esnaflar, uzlaşma yolunu tercih ederek indirimli cezaları hafifletmeye çalışıyorlar. Haklı olduklarını düşünen bazı esnaflar ise, ceza ödememek için vergi mahkemelerine dava açma yoluna gidiyorlar. Fakat bu süreçte sıkıntılı bir şekilde geçiyor. Denetimlerden esnafın moral değeri çöktü." şeklinde konuştu.
Birçok esnafın, defterlerini denetime açmaya cesaret edemediği için yeni af ve barış yasasını beklediğini de savunan DASİDEF Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Yıldız, "Meclisten bu ay sonuna kadar çıkması beklenen yeni yasaya göre 2006 ve 2009 yılları arası vergi matrahlarının belli bir oranda artırılarak bu dönemlere ait defter, kayıt ve belgelerin incelenmemesi iş adamları tarafından rağbet bu sevinçle karşılanacak." ifadelerini kullandı.
Maliye Bakanlığı'nın işyerlerinde POS'lu sisteme geçilmesinden sonra işyerlerindeki kredi kartı satışlarının karşılığında belge düzenlenmesini özellikle 2000'li yıllardan sonra yakın takip altına aldığına da değinen Yıldız, bu sayede nakit satışların azaldığını anlattı.
Maliye Bakanlığı, kurduğu teknolojik altyapıyla Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden veriye dayalı takip sistemi kurduğunu belirten Yıldız, "Bu sistem, ilk önce kredi kartı satış sistemine yönelik olarak kuruldu. Başta bankalar olmak üzere, çeşitli kurumların veri tabanları maliyenin denetimine açıldı. Artık esnafın durumu 'elektronik takip' yöntemiyle gözlem altına alınmaya başlandı. Ankara'da elektronik ortamda takip edilen banka verileri ve satış hareketleri, özel yazılım programları ile analiz ediliyor. İşyerlerinin aylık POS ve 5 bin TL ve üzeri nakit satışlarını tetkik eden (banka yoluyla) Gelir İdaresi Başkanlığı, bu analiz sonucunda durumlarında tutarsızlık gördüğü işyerlerini ilgili ilin vergi dairesine rapor ediyor. Vergi denetmenleri de gelen bu analiz raporları doğrultusunda, mükellefleri ön görüşmeye çağırıyorlar. Ön görüşmede denetime girme yerine uzlaşma yolunu seçen esnaflar, daha fazla baş ağrısı ve stres yapmamak için indirimli cezayı ödeyip geçiyorlar. 'Nasıl olsa maliye para almayı kafasına koymuş ve bu işten kurtuluş yok' diye düşünüyorlar. 'Buradan haklı olsam bile, defterlerim incelendiğinde başka bir tutarsızlık çıkabilir' endişesi sebebiyle ceza ödemeye razı oluyorlar." açıklamasında bulundu.
Esnafların, 5 bin TL ve üzeri elden nakit satışların, elden değil de banka yoluyla yapılması sisteminin isabetli olmadığını düşündüğünü vurgulayan Yıldız, "Esnaflar, son yıllarda kartlı satışların arttığını ve nakit satışlarının çok düşük seviyeye indiğini savunuyorlar. Elden nakit satışı azalan esnaflar, bu noktada istismar eden bazı kişilerin olabileceğini, fakat çoğunluk itibariyle böyle bir yolun izlenmediğine inanıyorlar. Zaten maliyenin piyasadaki rutin denetimi, nakit satan esnafın bile kasa fişi kesmesine sebep oluyor. Düzgün giyimli ve kravatlı bir müşteriye satış yapan esnaf, maliyeci korkusu nedeniyle mutlaka fiş kesiyor. Alışveriş yaparken esnafın fiş konusunda eskiye göre bayağı hassas davrandığına ben de şahit oluyorum." diye konuştu.
