Artış, bir önceki aya göre ise yüzde 13,4 oldu. Yükselişin beklenenden fazla olduğunu ifade eden ekonomistler, yıl sonu büyüme rakamının yüzde 8'in üzerinde revize edilebileceğini söyledi.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi kabul edilen sanayi üretimi, ekimde beklentilerin üstünde artış gösterdi. İstatistik Kurumu verilerine göre endeks, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,8, bir önceki aya göre ise yüzde 13,4 oranında yükseldi. Otomotiv, gıda, tekstil ve mobilya gibi alanları içeren imalat sanayiindeki artış ise yüzde 11,3 oldu. Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, üretimde 2005'ten bu yana en yüksek rakama ulaşıldığına işaret ederken; ekonomistler, yıl sonu büyüme hedefinin yüzde 8'in üzerine revize edilebileceğini belirtiyor.
Sanayinin alt sektörlerinden imalat sanayiinde geçen ay, 2009 yılının Ekim ayına göre yüzde 11,3 oranında üretim artışı sağlanırken, bu rakam, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 7,6 oldu. Madencilik ve taşocakçılığı sektörü üretiminde ise geçen yıla göre yüzde 10,8'lik bir gerileme meydana geldi. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, ekimde geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış, yüzde 25,6 ile sermaye malı imalatında kaydedilirken, bunu yüzde 21,7 ile dayanıklı tüketim malı imalatı, yüzde 8,9 ile ara malı imalatı, yüzde 5,5 ile enerji ve yüzde 3,7 ile dayanıksız tüketim malı imalatı izledi. Alt sektörler itibarıyla da en yüksek üretim artışı yüzde 31,9 ile motorlu kara taşıtı, treyler ve yarı treyler imalatında meydana geldi. Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verilerinin öncü göstergesi olan toplam sanayi üretiminde ilk 10 ayda ise yaklaşık yüzde 13,3'lük artış oldu.
Takvim etkisinden arındırılmış endeks, 2010 yılı Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,8, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise yüzde 3,1 artış gösterdi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeksteki artış ile üretimin kriz öncesi seviyelere geldiğine ve yılın son çeyreğindeki ekonomideki canlanmanın iyice arttığına dikkat çeken ekonomistlere göre, büyüme verisinde yukarı yönlü riskler arttı. Yıl sonunda büyüme yüzde 8 seviyelerine yakın hatta daha da üzerinde gerçekleşebilir. Fortis Ekonomik Araştırmalar tarafından yayımlanan notta, sanayi üretim endeksinin yüzde 10 olan beklentilerine çok yakın olduğu belirtilerek, mevsimsellikten arındırılmış olarak önceki aya göre yüzde 3,1 artışın olduğu ve üretimin kriz öncesi seviyelerine ulaştığı belirtildi. Verinin, yılın son çeyreğinde ekonomik aktivitenin güç kazandığına işaret ettiği belirtilen notta, "2010 yılında GSYH'nin piyasa beklentisini aşarak yüzde 8 büyüyeceği görüşümüzden daha emin olmamızı sağlamıştır. Hatta bu tahminde yukarı yönlü risklerin arttığı bile söylenebilir." denildi. JPMorgan Başekonomisti Yarkın Cebeci de, yüzde 7,1 seviyesindeki büyüme beklentilerinde önemli ölçüde yukarı yönlü riskler olduğuna dikkat çekerek, "Hatta cuma günü açıklanacak büyüme verisinin ardından beklentimizi revize etmemiz gerekebilir. Ayrıca Merkez Bankası'nın muhtemel faiz indirim vurgusu giderek daha da zamansız görünüyor. Merkez Bankası'nın baz senaryosuna bağlı kalacağını ve politika faizlerini dördüncü çeyreğe kadar sabit tutacağını düşünüyoruz." şeklinde konuştu. Garanti Ekonomik Araştırmalar'ın yayımladığı notta ise otomotiv, makine-teçhizat ve elektrikli makine sektörlerindeki güçlü hareket ile sanayi üretiminin beklentileri aştığı kaydedildi.
Sanayi üretimi bir önceki yıl aynı döneme denk gelen Ekim 2009'da yüzde 6,2 artmıştı. Endeks bu yıl eylülde ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,2 artış göstermişti.
Artışta otomotivin payı büyük
Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, ekim ayında 2005 yılından bu yana en yüksek sanayi üretim endeksi rakamının yakalandığını belirterek beklentilerin çok üzerinde bir tablo ortaya çıktığını söyledi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırıldığında sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,8 artarken, bir önceki aya göre yüzde 3,1'lik bir sanayi üretimi artışı olduğunu ifade eden Ergün, "Artışta otomotivin payı yadsınamaz. Çünkü otomotiv sektörü özellikle ihracatta Türkiye'nin bir numaralı sektörü olmaya devam etmektedir." dedi. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan da, "Ekimde yüzde 10'a yakın rakam çıkması, büyüme noktasında daha önce açıkladığımız rakamlardan daha iyi bir noktaya doğru gideceğimizin çok önemli bir göstergesi olur." değerlendirmesinde bulundu. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, ekimde Cumhuriyet tarihi rekorunu kıran ihracatın, sanayi üretimini tarihi seviyeye çıkardığını vurgularken, İstanbul Sanayi Odası (İSO), artışın, yılın onuncu ayında da üstelik çift haneye yakın oranda sürmesinin son derece olumlu olduğunu açıkladı. İngiliz bankası Barclays Capital de yaptığı değerlendirmede, açıklanan sanayi üretim verilerinin gerek kendi yaptıkları gerekse piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleştiğine dikkat çekerek, bunun Türk ekonomisinin tam gaz ilerlediğini gösterdiğini ifade etti. Yılın tamamında büyümenin yüzde 8'in üzerinde olmasının muhtemel olduğunu kaydeden banka, yakalanan bu ivmenin büyümeyi 2011'de yüzde 5'e yakın tutacağını öngördüklerini vurguladı.
