Esenmayaç Köyü'ne bağlı Dereboyu ve Sualtı mezrası sakinleri arasında geçen yıl Kasım ayı içinde çıkan kavga kanlı bitmişti. Atlı ve Akkaya aileleri arasında çıkan silahlı kavga sonucu 5 kişi hayatını kaybetmiş, 8 kişi de yaralanmıştı. O tarihten bugüne her iki aile arasında kan davası başlamıştı. Bu nedenle insanlar köylerinden çıkamıyordu. Hatta geceleri bile uyuyamayan her iki aile fertleri, sürekli gelebilecek bir tehlike için nöbet tutuyorlardı. Bu nedenle her iki aile de 'zaman kan davası zamanı değil barış zamanıdır' diyerek barışmak istediklerini belirtiler. Fakat barış adımının atılması için yöre büyüklerinin devreye girmesi gerekiyordu.
Kan davası için başlatılan barış girişimleri sonuç verdi. Başkale'deki Ertuşi Aşiret büyüğü İskender Ertuş, Pinyanişi Aşiret büyüklerinden eski Milletvekili Mustafa Zeydan ve kanaat önderlerinin araya girmesi ile barış sağlandı.
Barış töreni için her iki köyde tören hazırlandı. Yapılan törene Başkale Kaymakamı Bilgihan Bayar, İlçe Jandarma Komutanı Binbaşı Tuncer Çoban, eski Milletvekili Mustafa Zeydan, Başkale Kanaat Önderi İskender Ertuş, Hakkari Meslek Yüksekokulu Müdürü Doç. Dr. Tahir Yaşar, kurum amirleri, sivil toplum örgütleri, kanaat önderleri ve çevre il, ilçe ve köylerden yaklaşık 3 bin kişi katıldı.
İlk olarak Sualtı mezrasında yapılan tören ile Atlı aile büyüğü Selahattin Atlı ile Akkaya aile büyüğü Bapir Akkaya bir araya getirilerek el sıkıştırıldı. Burada bir konuşma yapan eski Milletvekili Mustafa Zeydan, barışın her iki aile arasında kalıcı olması için taraflara herkes huzurunda yemin ettirildi.
Zeydan, "El sıkıştınız, barış yaptınız. Ama bundan sonrası için her iki tarafa sesleniyorum, birbirinize karşı husumet gütmeyin. Şimdi hepinize soruyorum, bundan sonra birbirinize karşı samimi hareket edeceğinize yemin ediyor musunuz?" Şeklindeki sözlerine, alandaki 3 bin kişi 'evet ediyoruz' demesi üzerine taraflar el sıkıştı. Barışın sağlanmasından sonra Sualtı Mezrası Camii'nde yemek yenildi.
Barış sonunda bir konuşma yapan Başkale Kaymakamı Bilgihan Bayar ise bölgede herkesin barış içinde yaşamak zorunda olduğunu belirterek, ailelerin barışmalarına çok sevindiğini söyledi. İskender Ertuş ise Kürtçe yaptığı konuşmasında, barış sağlandığı için mutlu olduğunu belirterek; "Bölgede büyük bir olay oldu, 5 kişi hayatını kaybetti, 8 kişi yaralandı. Buna rağmen barış sağlandı, her iki aile bizleri kırmadı çok mutluyuz, bundan sonra bölgede bu tür olayların yaşanmaması için halk artık daha duyarlı davranmalı. Ayrıca, bu barışın sağlanmasından sonra barışa sadık kalmayan olursa karşılarında bizi ve halkı bulacaklar, artık çocuklarımız, gençlerimiz ölmesin, annelerin gözyaşları olmasın bu memlekette." dedi.
Memnuniyeti dile getiren taraflar ise barış sağlanmasında emeği geçen herkese teşekkür etti. Bir annenin, 'Allah'ım bir gün gelecek mi barış sağlansın. Çocuklarımız evden çıkamıyordu. Geliş gidişimiz dağdan sağlanıyordu. Gözlerimiz hep yoldaydı. Birileri gelip araya girip barışı sağlasın diye hep dua ediyorduk. Çok şükür dualarımız kabul edildi ve bugün barış sağlandı. Allah herkesten razı olsun" sözleri herkesi duygulandırdı. 3 bin kişinin yemek yediği Sualtı Mezrası'ndan sonra çay içmek için Dereboyu Mezrası'na geçildi.
Barış töreni için hazırlanan yemek için 50 küçükbaş, 10 büyükbaş hayvan, 1 ton pirinç, 500 kilo yoğurt ve 3 bin ekmek harcandı.
