Washington Post'ta yer alan haber göre, Çin'in 'Great Firewall' adlı internet filtre kalkanının, internette bulunan Wikileaks ile ilgili birçok bilgileri engellediği ve Çin'in, bilgilerin bulunduğu Google arama motoru sitesini hackleme gayretleri içinde olduğu ileri sürüldü. İnternette Çince konuyla ilgili arama sonuçları açılmazken, devletin kontrolündeki Çin medyası da, kısıtlı olarak sadece Wikileaks sitesinin sahibi Julian Assange hakkında Interpol'ün yakalama emri çıkarttığı ve Wikileaks'in yayınladığı gizli belgelere dikkat çekti. Çin anakarasındaki haberlerde Çin bölümü ile ilgili belgelere ise hiç değinilmedi.
ÇİN MEDYASI'NIN WIKILEAKS'A BAKIŞI
Çin radyosunun internet sayfasında yer alan ve batı medyasına dayandırılan bir haberde, Wikileaks adlı sitenin yayınladığı belgelerden sonra Almanya'da görev yapan üst düzey bir yetkilinin ajan olduğu ve kritik bilgileri Amerika'ya aktardığı açıklandı. Haberde, Wikileaks'in kurucusunun devlet sırlarını açıklamaktan dolayı öldürülecekler listesine eklendiği iddialarına da yer verildi.
Diğer yandan bazı Amerikalı hukuk uzmanlarının bu olayda belki Amerika'nın anayasası ile ilgili sorunlar olduğunun görüldüğü ve fikirleri açıklama özgürlüğü kanununda değişiklikler yapılabileceği yorumlarına da değinildi.
Bu arada Tayvan'da yayınlanan Sabah (Zaobao) gazetesinde yer alan bir haberde de Wikileaks'in bundan sonraki dönemde Tayvan ve Amerika arasındaki gizli yazışmaları gün yüzüne çıkartabileceği tahmininde bulunuldu. Başka bir haberde de belgelerde Çin'in, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin genişlemesine karşı çıktığı iddialarına yer verilerek, Çin'in 'genişleme isteğinde abartmaya gerek yok' ve 'genişleme beş ülkeden oluşan gücü sulandırır' düşüncelerine yer verildi.
Yayınlanan gizli yazışmada, ABD'nin Pekin Büyükelçiliği'nde görev yapan üst düzey bir yetkilinin Çinli yetkililer ile görüşürken, Çin tarafının '5 güç sulandırılmamalı, eğer 10'a çıkarsa bu Amerika ve Çin için sorun oluşturur' sözlerine yer verildi. Çin şimdiye kadar yaptığı basın açıklamalarında genişlemeye karşı çıkmadığını açıklıyordu.
Yine Zaobao'da, Washington Post'a dayandırılarak verilen bir haberde, Tayvan'ın Amerika'daki temsilciliğinde çalışan başkan yardımcısının, 10 gün önceden Amerika'nın kendilerine Wikileaks adlı sitenin Amerika ve Tayvan arasındaki gizli yazışmaları yayınlayacağı ve Tayvan'ın hazırlıklı olması için uyarıda bulunduğu açıklamasına yer verildi.
Çin ile alakalı olarak Wikileaks'te yayınlanan belgelerde ayrıca Çin'in Güney Kore tarafından yönetilecek birleşik bir Kore'yi kabul ettiği ve Kuzey'in 'güvenilir bir müttefik' olmadığı için gözden çıkarıldığı iddialarına da yer verildi. China.com adlı internet sitesinde bazı uzmanlara dayandırılarak yapılan yorumlarda ise bunun yalan olduğu, Japonya ve Güney Kore ile çevrili bir durumda, Çin'in Kuzey Kore'yi bırakamayacağı yorumları yer aldı.
ÇİN, WIKILEAKS İÇİN SAÇMA DEDİ
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Jiang Yu, ABD'ye ait gizli yazışmaları yayınlayarak dünya gündeminde bomba etkisine neden olan WikiLeaks'in Çin'le alakalı bölümlerinin sorulması üzerine, 'Çin, onların internet sitesinin 'saçma içeriği' hakkında yorum yapmayı reddetti' diyerek, başka ayrıntı vermemişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcülerinden Hong Lei ise, ABD'yi söz konusu mesele hakkında adım atmaya çağırmıştı.
Belgelerin bazılarında Çin'in adı da geçiyor. Wikileaks'te açıklanan belgelerden birinde, Çin'in Kuzey Kore füzelerinin İran'a naklinde topraklarını kullandırdığı iddia ediliyor. Çin'de internet kullanıcılarının siteye giremediği belirtiliyor. Ayrıca, Çin'in ''Kore yarımadasının Güney'in kontrolü altında birleşmesine itiraz etmeyeceği'' öne sürülürken, Çin'in Dışişleri Bakan Yardımcısı He Yafei'in, Kuzey Kore'yi "şımarık bir çocuk" olarak nitelediği ileri sürülüyor.
WIKILEAKS, ARAP ÜLKELERİNDE DE SANSÜRLENDİ
Washington Post'un haberinde ayrıca, Arap liderlerinin, İslam dininde yasak olmasına rağmen içki içtiği ve İsrail'in görüşü gibi ABD'nin İran'ın nükleer tesislerini bombalamasına destek verdiği iddia edildi.
Gazeteye göre ayrıca, çoğunluğu devlete ait bölgedeki büyük haber kaynaklarının söz konusu haberlerle ilgili yarım yamalak bilgiler verdiği kaydedildi.
Mısır'daki bağımsız gazete editörü Hişam Kasım, ''Hala konuyu anlamaya çalışıyorlar ve kesin sansür ve oto sansür var.'' ifadelerini kullandı. Haberde, bölgede halen çoğu insanın internet erişimine sahip olmadığı, ancak bazılarının söz konusu belgeleri takip ve tartışmaya devam ettiği de dile getirildi.
Yayınlanan belgelerde ABD Dışişleri'nin 2004-2010 Mart ayına kadarki 250 bin diplomatik gizli yazışması yer alıyor.
