Trafikle sorumlu kamu görevlilerinin denetim hizmetlerine katkıda bulunmak ve halk arasında kural ihlali yapanlara ceza uygulanacağı kaygısını yaygınlaştırmak amacıyla görevlendirilen fahri trafik müfettişleri, güvenlik güçlerinin gizli gözü konumunda görevlerini sürdürüyor.
Her ilde bulunan araç sayısının binde 2 oranında fahri trafik müfettişi görevlendiriliyor. Samsun'da görevlendiren 268 fahri trafik müfettişlerinden 25'inin bazı nedenlerden dolayı görevi iptal edilirken, aktif olarak 243 müfettişin halkın arasında kendisini hissettirmeden görev yaptığı öğrenildi. 2009'da, bin 564 araç sürücüsüne toplam 125 bin 684 TL para cezası kesen fahri trafik müfettişleri, 2010'un ilk 10 ayında bin 226 araç sürücüsüne de toplam 95 bin 131 TL para cezası kesti.
Fahri trafik müfettişleri tarafından 2009'da yazılan bin 564 ceza maddelerinin dağılımı şöyle: 486 kırmızı ışık ihlali, 378 park ihlali, 229 saygısız veya telefonla konuşarak araç kullanmak, 55 trafik işaretlerine uymamak, 31 tehlikeli şerit değiştirmek, 18 indirme- bindirme kuralları, 12 geçit kuralları ve 355 diğer maddeler. 2010'unun ilk 10 ayında yazılan bin 226 ceza maddelerinin dağılımı ise şöyle: 200 kırmızı ışık ihlali, 446 park ihlali, 223 saygısız veya telefonla konuşarak araç kullanmak, 85 trafik işaretlerine uymamak, 39 tehlikeli şerit değiştirmek, 26 koruyucu tertibat kullanmamak, 12 indirme-bindirme kuralları ve 195 diğer maddeler.
Fahri trafik müfettişlerinin ceza yazamayacağı hususlar ise "Servis freni, lastikleri ve dış donanımları noksan, bozuk veya teknik şartlara aykırı araçları kullanmak. Servis freni ve ışık donanımları dışında diğer eksiklikleri bulunan araçlarla, görüşü engelleyecek veya araç içindekileri tehlikeye sokacak süs, aksesuar, eşya ve çıkıntıları olan ve çevredekileri rahatsız edecek şekilde duman ve gürültü çıkaran araçları kullanmak. Araçları, gidiş yönüne göre yolun sağında, çok şeritli yollarda ise yol ve trafik durumuna göre hızının gerektirdiği şeritten sürmek. Trafik zabıtası veya özel kıyafetli veya işaret taşıyan diğer yetkili kişilerin uyarı ve işaretlerine uymamak. Trafik güvenliği ve düzeniyle ilgili olan diğer kural, yasak, zorunluluk veya yükümlülüklere uymamak. Zorunlu bir neden olmadan diğer araçların ilerleyişine engel olacak şekilde veya işaretle belirtilen hız sınırlarının çok altında araç sürmek. Yerleşim birimleri içindeki kara yollarında izin verilmeyen yerlerde zorunlu haller dışında kamyon, otobüs, traktör ve iş makineleri ile bunların römorklarını park etmek. Araçlarda şartlarına uygun ışık donanımını bulundurmamak."
